աղախին
Armenian
Etymology
Learned borrowing from Old Armenian աղախին (ałaxin).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [ɑʁɑχín]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ɑʁɑχín]
Audio (Eastern Armenian) (file) - Hyphenation: ա‧ղա‧խին
Declension
i-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | աղախին (aġaxin) | աղախիններ (aġaxinner) | ||
| dative | աղախնի (aġaxni) | աղախինների (aġaxinneri) | ||
| ablative | աղախնից (aġaxnicʻ) | աղախիններից (aġaxinnericʻ) | ||
| instrumental | աղախնով (aġaxnov) | աղախիններով (aġaxinnerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | աղախինը/աղախինն (aġaxinə/aġaxinn) | աղախինները/աղախիններն (aġaxinnerə/aġaxinnern) | ||
| dative | աղախնին (aġaxnin) | աղախիններին (aġaxinnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | աղախինս (aġaxins) | աղախիններս (aġaxinners) | ||
| dative | աղախնիս (aġaxnis) | աղախիններիս (aġaxinneris) | ||
| ablative | աղախնիցս (aġaxnicʻs) | աղախիններիցս (aġaxinnericʻs) | ||
| instrumental | աղախնովս (aġaxnovs) | աղախիններովս (aġaxinnerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | աղախինդ (aġaxind) | աղախիններդ (aġaxinnerd) | ||
| dative | աղախնիդ (aġaxnid) | աղախիններիդ (aġaxinnerid) | ||
| ablative | աղախնիցդ (aġaxnicʻd) | աղախիններիցդ (aġaxinnericʻd) | ||
| instrumental | աղախնովդ (aġaxnovd) | աղախիններովդ (aġaxinnerovd) | ||
| locative | — | — | ||
i-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | աղախին (aġaxin) | աղախիններ (aġaxinner) | ||
| dative | աղախինի (aġaxini) | աղախինների (aġaxinneri) | ||
| ablative | աղախինից (aġaxinicʻ) | աղախիններից (aġaxinnericʻ) | ||
| instrumental | աղախինով (aġaxinov) | աղախիններով (aġaxinnerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | աղախինը/աղախինն (aġaxinə/aġaxinn) | աղախինները/աղախիններն (aġaxinnerə/aġaxinnern) | ||
| dative | աղախինին (aġaxinin) | աղախիններին (aġaxinnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | աղախինս (aġaxins) | աղախիններս (aġaxinners) | ||
| dative | աղախինիս (aġaxinis) | աղախիններիս (aġaxinneris) | ||
| ablative | աղախինիցս (aġaxinicʻs) | աղախիններիցս (aġaxinnericʻs) | ||
| instrumental | աղախինովս (aġaxinovs) | աղախիններովս (aġaxinnerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | աղախինդ (aġaxind) | աղախիններդ (aġaxinnerd) | ||
| dative | աղախինիդ (aġaxinid) | աղախիններիդ (aġaxinnerid) | ||
| ablative | աղախինիցդ (aġaxinicʻd) | աղախիններիցդ (aġaxinnericʻd) | ||
| instrumental | աղախինովդ (aġaxinovd) | աղախիններովդ (aġaxinnerovd) | ||
| locative | — | — | ||
Old Armenian
Etymology
From Hurrian 𒇽𒀀𒆷𒄭𒂗𒉡 (LU2a-la-ḫi-en-nu /al(l)a(e)ḫḫe/inne-/, “keeper of that which pertains to the lord of the house/family”), composed of *all-ae (“lady or lord (of the house)”), from the root *all- (“to be lord of, to rule”), + 𒄭 (ḫi /-ḫḫe/, “possessive adjective suffix”) + 𒂗𒉡 (en-nu /-(i)nne/, “suffix of names of professions and similar”). The borrowing may be from an Urartian cognate. Also from Hurrian are Akkadian 𒊩𒌓𒄭𒉡𒌅 (alaḫḫinatu, “serving girl in the queen's court or of temple personnel”) and Aramaic לחנה (/ləḥentā/, “serving girl, concubine”). See also աղխ (ałx).
Declension
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | աղախին (ałaxin) | աղախինք (ałaxinkʻ) | |
| genitive | աղախնոյ (ałaxnoy) | աղախնոց (ałaxnocʻ) | |
| dative | աղախնոյ (ałaxnoy) | աղախնոց (ałaxnocʻ) | |
| accusative | աղախին (ałaxin) | աղախինս (ałaxins) | |
| ablative | աղախնոյ (ałaxnoy) | աղախնոց (ałaxnocʻ) | |
| instrumental | աղախնով (ałaxnov) | աղախնովք (ałaxnovkʻ) | |
| locative | աղախին (ałaxin) | աղախինս (ałaxins) |
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | աղախին (ałaxin) | աղախինք (ałaxinkʻ) | |
| genitive | աղախնի (ałaxni) | աղախնաց (ałaxnacʻ) | |
| dative | աղախնի (ałaxni) | աղախնաց (ałaxnacʻ) | |
| accusative | աղախին (ałaxin) | աղախինս (ałaxins) | |
| ablative | աղախնէ (ałaxnē) | աղախնաց (ałaxnacʻ) | |
| instrumental | աղախնաւ (ałaxnaw) | աղախնաւք = աղախնօք (ałaxnawkʻ = ałaxnōkʻ) | |
| locative | աղախնի (ałaxni) | աղախինս (ałaxins) |
Derived terms
Descendants
- → Armenian: աղախին (aġaxin) (learned)
References
- Diakonoff, Igor M. (1985) “Hurro-Urartian Borrowings in Old Armenian”, in Journal of the American Oriental Society, volume 105, number 4, pages 597–603
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “աղախին”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “աղախին”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “աղախին”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Martirosyan, Hrach (2010) “aɫaxin”, in Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 24
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.