życie
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *žitьje. By surface analysis, żyć + -cie. First attested in c. 1430.
Noun
życie n
- life; way of life, behavior
- 1981-2001 [c. 1430], Elżbieta Belcarzowa, editor, Glosy polskie w łacińskich kazaniach średniowiecznych, volume II, page 28:
- Beati, qui esurient et siciunt iusticiam (Mat 5, 6), id est vite rectitudinem zycza prostego
- [Beati, qui esurient et siciunt iusticiam (Mat 5, 6), id est vite rectitudinem życia prostego]
References
- Boryś, Wiesław (2005) “życie”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “życie”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Pronunciation
- IPA(key): /ˈʐɨ.t͡ɕɛ/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈʐɨ.t͡ɕe/
Audio 1 (file) Audio 2 (file) - Rhymes: -ɨt͡ɕɛ
- Syllabification: ży‧cie
- Homophone: rzycie
Etymology 1
Inherited from Old Polish życie. By surface analysis, żyć + -cie.
Noun
życie n
- (uncountable) verbal noun of żyć
- (chiefly uncountable) life (state of organisms preceding their death)
- (chiefly uncountable) life (process of being alive)
- Synonyms: egzystencja, żywot
- (uncountable) life (energy and vitality)
- Synonyms: energia, witalność
- (uncountable) life (lifeforms, generally or collectively)
- (uncountable) life (that which allows one to live)
- Synonyms: chleb powszedni, utrzymanie
- (chiefly uncountable) life (particular aspect of existence; general activity associated with something)
- (countable) life; lifespan (span of time during which an object operates)
- (countable, video games) life (chance to play that is lost when a mistake is made)
Declension
Derived terms
adjectives
adverbs
interjections
nouns
phrase
proverb
verbs
- całe życie stanęło przed oczami pf, całe życie staje przed oczami impf
- dać życie pf, dawać życie impf
- mieć coś z życia impf
- należeć się od życia impf
- nie dać znaku życia pf, nie dawać znaku życia impf
- oddać życie pf, oddawać życie impf
- odebrać życie pf, odbierać życie impf
- odejść z życia pf, odchodzić z życia impf
- paść bez życia pf, padać bez życia impf
- pędzić życie impf
- powołać do życia pf, powoływać do życia impf
- prowadzić życie impf
- rozstać się z życiem pf, rozstawać się z życiem impf
- targnąć się na życie pf, targać się na życie impf
- ujść z życiem pf, uchodzić z życiem impf
- ułożyć sobie życie pf, układać sobie życie impf
- utrzymać się przy życiu pf, utrzymywać się przy życiu impf, trzymać się przy życiu impf
- wejść w życie pf, wchodzić w życie impf
- wprowadzić w życie pf, wprowadzać w życie impf
- zawiązać życie pf, wiązać życie impf
- zrujnować życie pf, rujnować życie impf
- życie uszło pf, życie uchodzi impf
- żyć własnym życiem impf
- żyć życiem impf
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), życie is one of the most used words in Polish, appearing 116 times in scientific texts, 32 times in news, 106 times in essays, 88 times in fiction, and 120 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 462 times, making it the 98th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
Etymology 2
See the etymology of the corresponding lemma form.
References
- Ida Kurcz (1990) “życie”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 2, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 798
Further reading
- życie in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- życie in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “życie”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “ŻYCIE”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 23.04.2014
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “życie”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “życie”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1927), “życie”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 8, Warsaw, page 728
Silesian
Etymology
Inherited from Old Polish życie. By surface analysis, żyć + -cie.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈʐɨt͡ɕɛ/
- Rhymes: -ɨt͡ɕɛ
- Syllabification: ży‧cie
Further reading
- życie in silling.org
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.