Zofia Klimańska

Zofia z Brzozówki

Data i miejsce urodzenia	1812 Furmaniszki
Data i miejsce śmierci	3 czerwca 1870 Warszawa
Miejsce spoczynku	Cmentarz Powązkowski w Warszawie
Narodowość	polska
Rodzice	Franciszek Chłopicki i Zofia z Miłejków
Małżeństwo	Adam Desztrung, Napoleon Klimański

Zofia Klimańska (ur. 1812 w Furmaniszkach, zm. 3 czerwca 1870 w Warszawie) – polska publicystka, pisarka.

Życiorys

Urodziła się w 1812 w Furmaniszkach dziedzicznej wsi ojcowskiej, jako córka Franciszka Chłopickiego podkomorzego kowieńskiego i jego żony Zofii z domu Miłejko. Miała starszą siostrę Annę zamężną za Maurycego Pozora.

Po śmierci ojca zamieszkała u swojej ciotki Anny Bagniewskiej w Wilnie, żonie ówczesnego prezydenta miasta. Obdarzona wieloma talentami artystycznymi. Uczyła się muzyki u Rennera z Wiednia oraz rysunku i malarstwa u Jana Rustema i Wańkowicza. Uchodziła za jedną z najpiękniejszych panien na Litwie. W wieku 17 lat została zaręczona z Lwem Siergiejewiczem Bajkowem. Małżeństwo nie doszło do skutku z powodu nagłej śmierci narzeczonego. Zofia Chłopicka została uwieczniona jako Panna w III części "Dziadów" Adama Mickiewicza.

Wyszła za mąż za Adama Deszturga radcę stanu. W 1845 zamieszkała z Napoleonem Klimańskim, którego poślubiła w 1848 po śmierci męża.

Pod wpływem swego męża całkowicie odmieniła swoje życie. Zbliżyła się do środowisk patriotycznych i rozpoczęła współpracę z wydawanym na własny koszt wileńskim "Pamiętnikiem Naukowo-Literackim". Zamieszczała swoje prace pod różnymi pseudonimami m.in.: Zofia z Brzozówki, Alkar, Baltazar Milejko, Zofia Jaskółka. Publikowała gawędy krytycznoliterackie, utwory satyryczne, publicystykę, powieści.

Napisała powieść w dwóch tomach Chorzy i zdrowi oraz opowiadania Człowiek niewidzialny, czyli Cudownym kapelusz.

Pod koniec grudnia 1850 władze carskie zamknęły czasopismo a jego pracownicy zostali aresztowani. Pod koniec stycznia następnego roku Zofia Klimańska została zesłana do Orenburga gdzie w następnym roku trafił również jej mąż Napoleon^[1]. Po powrocie w 1860 osiadła w majątku męża w Dydeliszkach w kowieńskiej guberni. Nie zaprzestała działalności dziennikarskiej. Pisała do "Kuriera Wileńskiego", "Gazety Rolniczej", "Tygodnika Illustrowanego", "Rodziny", "Opiekuna Domowego", "L'Illustration", "Siecle" i "Allgemeine Zeitung"^[2]. Utrzymywała w swoim majątku szkółkę elementarną dla osiemnaściorga dzieci oraz sfinansowała wykształcenie dla kilkorga dzieci w szkołach średnich i wyższych.

W kilka lat po powstaniu styczniowym wyjechała do Królestwa, zamieszkała w Warszawie gdzie zmarła 3 czerwca 1870, pochowana została na cmentarzu powązkowskim.

Przypisy

Bibliografia

• W. Korotyński. Zofia Klimańska (Zofia z Brzozówki). „Tygodnik Illustrowany”. nr 158 (tom VII), s. 1-2, 7 stycznia 1871. Warszawa. 
• Dawid Fajnhauz. Walka o postęp społeczny w publicystyce wileńskiej w połowie XIX w.. „Rocznik Białostocki”. nr 6, s. 27-45, 1966. Białystok. 

Linki zewnętrzne

• "Portret kobiecy" Polki w realiach epoki. Tom III (Stron 43-51)