Znaki kierunku i miejscowości – znaki drogowe wyrażające ustalenia organizacji ruchu w postaci drogowskazów wskazujących kierunek gdzie jest dana miejscowość, dzielnica, miejsca publiczne, atrakcje turystyczne i inne miejsca do których można się zorientować, ale głównie prowadzą do innych miast.
W Polsce znaki kierunku i miejscowości są określone przez Rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2310), a zakres ich stosowania – załącznik nr 1 do Rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz.U. z 2016 r. poz. 2311). Mają kształt prostokąta z zielonym i niebieskim tłem (te które dotyczą autostrad) z białymi napisami lub przedstawiają znaki drogowe w danym kierunku. W całej Europie stosowany jest jednolity system symboli zgodny z Konwencją wiedeńską o znakach i sygnałach drogowych z 1968 r. (Dz.U. z 1988 r. nr 5, poz. 42).
Od lat 30.[1] do 1 kwietnia 1975 roku[2] tablice drogowskazowe miały kształt żółtego prostokąta z czarnym obramowaniem i napisami[3]. Tego samego dnia wprowadzono drogowskazy do miejscowości w formie strzały, nie zawierające odległości w kilometrach oraz tablice kierujące do miejscowości za pomocą strzałek (obecny znak E-2a)[2]. Do 30 czerwca 1981 roku obowiązywał okres przejściowy, związany z wymianą oznakowania.
Znaki E-15e (numer drogi wojewódzkiej o dopuszczalnym nacisku osi pojazdu do 10 t), E-15f (numer drogi krajowej o dopuszczalnym nacisku osi pojazdu do 10 t), E-15g (numer drogi krajowej o dopuszczalnym nacisku osi pojazdu do 8 t) i E-15h (numer drogi wojewódzkiej o dopuszczalnym nacisku osi pojazdu do 11,5 t), pomimo unieważnienia na mocy przepisów wchodzących w życie w marcu 2021 roku[4], wciąż znajdują się przy niektórych drogach (np. wielkopolski odcinek DK24). Mogą nadal pełnić swoje funkcje do momentu zmiany organizacji ruchu, przewidującej wymianę znaków[5].
Opisy znaków
Tarcza znaku | Nazwa | Szczegóły | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
E-1: tablica przeddrogowskazowa | Uprzedza o skrzyżowaniu. Umieszczone na tym znaku wzory innych znaków informują o występowaniu tych znaków na drogach, wskazanych na znaku.
Odmiany E-1:
| |||||||||||
E-1a: tablica przeddrogowskazowa na autostradzie | Uprzedza o wyjeździe z autostrady. Umieszczone na tym znaku wzory innych znaków informują o występowaniu tych znaków na drogach, wskazanych na znaku.
Odmiany E-1a:
| |||||||||||
E-1b: tablica przeddrogowskazowa przed wjazdem na autostradę | Uprzedza o skrzyżowaniu z wjazdem na autostradę lub drogą prowadzącą do autostrady. Umieszczone na tym znaku wzory innych znaków informują o występowaniu tych znaków na drogach, wskazanych na znaku.
Odmiany E-1b:
| |||||||||||
E-2a: drogowskaz tablicowy umieszczany obok jezdni | Wskazuje na skrzyżowaniu lub bezpośrednio przed nim kierunki do miejscowości lub dzielnic miast.
Odmiany E-2a:
| |||||||||||
E-2b: drogowskaz tablicowy umieszczany nad jezdnią | Wskazuje na skrzyżowaniu lub bezpośrednio przed nim kierunki do miejscowości lub dzielnic miast. | |||||||||||
E-2c: drogowskaz tablicowy umieszczany obok jezdni na autostradzie | Wskazuje na skrzyżowaniu lub bezpośrednio przed nim kierunki do miejscowości lub dzielnic miast. | |||||||||||
E-2d: drogowskaz tablicowy umieszczany nad jezdnią na autostradzie | Wskazuje na skrzyżowaniu lub bezpośrednio przed nim kierunki do miejscowości lub dzielnic miast. | |||||||||||
E-2e: drogowskaz tablicowy umieszczony obok jezdni przed wjazdem na autostradę | Wskazuje na skrzyżowaniu lub bezpośrednio przed nim kierunki do miejscowości lub dzielnic miast. | |||||||||||
E-2f: drogowskaz tablicowy umieszczany nad jezdnią przed wjazdem na autostradę | Wskazuje na skrzyżowaniu lub bezpośrednio przed nim kierunki do miejscowości lub dzielnic miast. | |||||||||||
E-3: drogowskaz w kształcie strzały do miejscowości wskazujący numer drogi | Wskazuje na skrzyżowaniu lub bezpośrednio przed nim kierunki do miejscowości lub dzielnic miast.
Odmiany E-3:
| |||||||||||
E-4: drogowskaz w kształcie strzały do miejscowości podający do niej odległość | Wskazuje na skrzyżowaniu lub bezpośrednio przed nim kierunki do miejscowości lub dzielnic miast. | |||||||||||
E-5: drogowskaz do dzielnicy miasta | Wskazuje na skrzyżowaniu lub bezpośrednio przed nim kierunek do dzielnic miast. | |||||||||||
E-5a: drogowskaz do centrum miasta | Wskazuje dojazd do centrum miasta lub dzielnicy śródmiejskiej. | |||||||||||
E-6: drogowskaz do lotniska | Wskazuje kierunek do obiektu komunikacyjnego wskazanego na znaku. | |||||||||||
E-6a: drogowskaz do dworca lub stacji kolejowej | Wskazuje kierunek do obiektu komunikacyjnego wskazanego na znaku. | |||||||||||
E-6b: drogowskaz do dworca autobusowego | Wskazuje kierunek do obiektu komunikacyjnego wskazanego na znaku. | |||||||||||
E-6c: drogowskaz do przystani promowej | Wskazuje kierunek do obiektu komunikacyjnego wskazanego na znaku, może ponadto oznaczać dworzec morski. | |||||||||||
E-7: drogowskaz do przystani wodnej lub żeglugi | Wskazuje kierunek do obiektu turystycznego lub wypoczynkowego wskazanego na znaku. | |||||||||||
E-8: drogowskaz do plaży lub miejsca kąpielowego | Wskazuje kierunek do obiektu turystycznego lub wypoczynkowego wskazanego na znaku. | |||||||||||
E-9: drogowskaz do muzeum | Wskazuje kierunek do obiektu turystycznego lub wypoczynkowego wskazanego na znaku. Umieszczony na znaku obok symbolu muzeum, po prawej stronie[6], symbol światowego dziedzictwa UNESCO oznacza, że obiekt turystyczny znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO[7]. | |||||||||||
E-10: drogowskaz do zabytku jako dobra kultury | Wskazuje kierunek do obiektu turystycznego lub wypoczynkowego wskazanego na znaku. W przypadku gdy zabytek jako dobro kultury znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO umieszcza się obok symbolu obiektu, po prawej stronie[6], symbol światowego dziedzictwa UNESCO[7]. | |||||||||||
E-11: drogowskaz do zabytku przyrody | Wskazuje kierunek do obiektu turystycznego lub wypoczynkowego wskazanego na znaku. W przypadku gdy obiekt uznany za zabytek przyrody występuje na liście światowego dziedzictwa UNESCO umieszcza się obok symbolu obiektu, po prawej stronie[6], symbol światowego dziedzictwa UNESCO[7]. | |||||||||||
E-12: drogowskaz do punktu widokowego | Wskazuje kierunek do obiektu turystycznego lub wypoczynkowego wskazanego na znaku. | |||||||||||
E-12a: drogowskaz do szlaku rowerowego | Wskazuje kierunek do obiektu turystycznego lub wypoczynkowego wskazanego na znaku. | |||||||||||
E-13: tablica kierunkowa | Wskazuje kierunek i odległość do głównych miejscowości położonych przy danej drodze. | |||||||||||
E-14: tablica szlaku drogowego | Wskazuje numer drogi i odległość do głównych miejscowości położonych przy danym szlaku drogowym. Do początku lat 2000. ostatnia miejscowość docelowa zapisywana była większym drukiem[uwaga 1].
Odmiany E-14:
| |||||||||||
E-14a: tablica szlaku drogowego na autostradzie | Jest taki sam jak E-14, ale E-14a jest tablicą na autostradzie, która pokazuje odległość od głównych miejscowości. Do początku lat 2000. ostatnia miejscowość docelowa zapisywana była większym drukiem[uwaga 1]. | |||||||||||
E-15a: numer drogi krajowej[10] | Wskazuje numer i rodzaj (kategorię) drogi — krajowa. | |||||||||||
E-15b: numer drogi wojewódzkiej[10] | Wskazuje numer i rodzaj (kategorię) drogi — wojewódzka. | |||||||||||
E-15c: numer autostrady | Wskazuje numer i rodzaj (kategorię) drogi — autostrada. | |||||||||||
E-15d: numer drogi ekspresowej | Wskazuje numer i rodzaj (kategorię) drogi — ekspresowa. | |||||||||||
E-16: numer szlaku międzynarodowego | Wskazuje numer i rodzaj (kategorię) drogi — międzynarodowa. | |||||||||||
E-17a: miejscowość | Oznacza wjazd do miejscowości. Do 1999 roku[8] znak miał oznaczenie E-19 oraz oznaczał wjazd do miejscowości nie stanowiącej obszaru zabudowanego[11]. | |||||||||||
E-18a: koniec miejscowości | Oznacza wyjazd z miejscowości. Znak ten został wprowadzony w 1999 roku[8]; wcześniej informację o wyjeździe z miejscowości stanowił znak E-13[12], umieszczany na odwrotnej stronie znaku wjazdu do miejscowości. | |||||||||||
E-19a: obwodnica | Wskazuje na skrzyżowaniu kierunek do obwodnicy miasta. | |||||||||||
E-20: tablica węzła drogowego na autostradzie | Informuje o zbliżaniu się do wyjazdu z autostrady; liczby umieszczone na znaku wskazują: górna – numer wyjazdu, dolna – odległość tablicy od wyjazdu; zamiast liczby wskazującej numer wyjazdu na znaku może być podana nazwa węzła.
Odmiany E-20:
| |||||||||||
E-21: dzielnica (osiedle) | Informuje o wjeździe do dzielnicy lub osiedla; znak z napisem „Centrum” informuje o wjeździe do centrum miasta. | |||||||||||
E-22a: samochodowy szlak turystyczny | Wskazuje początek wyznaczonego samochodowego szlaku turystycznego; na znaku obok nazwy szlaku mogą być umieszczone symbol szlaku oraz symbol organizacji turystycznej, wytyczającej szlak. | |||||||||||
E-22b: obiekt na samochodowym szlaku turystycznym | Wskazuje obiekt turystyczny na samochodowym szlaku turystycznym; na znaku umieszcza się symbol obiektu turystycznego lub wypoczynkowego. W przypadku gdy obiekt występuje na liście światowego dziedzictwa UNESCO dopuszczalne jest umieszczenie obok symbolu obiektu turystycznego, po prawej stronie[6], symbol światowego dziedzictwa UNESCO[7]. | |||||||||||
E-22c: informacja o obiektach turystycznych | Informuje o występujących obiektach turystycznych na terenie wskazanym na znaku. W przypadku gdy obiekty turystyczne, których symbole przedstawione są na znaku, występują na liście światowego dziedzictwa UNESCO, obok nazwy obszaru (lub miasta), po prawej stronie[6], dopuszczalne jest umieszczenie symbolu światowego dziedzictwa UNESCO[7]. |
Zobacz też
Uwagi
Przypisy
- ↑
VII. POZOSTAŁE ZNAKI INFORMACYJNE.
1. Drogowskazy.
(...)
b) Wymiary i kolory ramion drogowskazów.
Szczegółowe wymiary ramion drogowskazów oraz ich kolory podaje załączony rysunek 37. Przyjęto w nim czarne napisy na żółtym tle ze względu na stwierdzoną powszechnie najlepszą widoczność tego rodzaju napisów; należy jednak zwrócić uwagę, aby żółty kolor tła tak tych znaków, jak i znaków ostrzegawczych, dawał powierzchnię matową, nie odbijającą świateł reflektorów samochodowych.Instrukcja nr K2 o znakach drogowych i urządzeniach ostrzegawczo-zabezpieczających na drogach publicznych, Warszawa: Ministerstwo Komunikacji, 1938 . - 1 2 Zarządzenie Ministrów Komunikacji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska oraz Spraw Wewnętrznych z dnia 16 grudnia 1974 r. w sprawie znaków i sygnałów na drogach (M.P. z 1974 r. nr 42, poz. 264)
- ↑ Rozporządzenie Ministrów Komunikacji i Spraw Wewnętrznych z dnia 20 lipca 1968 r. w sprawie ruchu na drogach publicznych (Dz.U. z 1968 r. nr 27, poz. 183)
- ↑ Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 marca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 433)
- ↑ jm: Tych znaków drogowych nie będzie. PrawoDrogowe.pl, 2021-01-08. [dostęp 2022-04-03]. (pol.).
- 1 2 3 4 5 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 października 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków umieszczania ich na drogach (Dz.U. z 2022 r. poz. 2377)
- 1 2 3 4 5 Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury oraz Administracji i Spraw Wewnętrznych z dnia 14 października 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2372)
- 1 2 3 Rozporządzenie Ministrów Transportu i Gospodarki Morskiej oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 czerwca 1999 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych. (Dz.U. z 1999 r. nr 58, poz. 622)
- ↑ Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych. (Dz.U. z 2002 r. nr 170, poz. 1393)
- 1 2 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 8 marca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz.U. z 2021 r. poz. 438)
- ↑ Rozporządzenie Ministrów Transportu i Gospodarki Morskiej oraz Spraw Wewnętrznych z dnia 11 stycznia 1993 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych. (Dz.U. z 1993 r. nr 32, poz. 145)
- ↑ 6.3.3. Tablica kierunkowa, [w:] 6. Znaki kierunku i miejscowości, [w:] Instrukcja o znakach drogowych pionowych. Tom I: Zasady stosowania znaków i urządzeń bezpieczeństwa ruchu, Załącznik nr 1 do zarządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 3 marca 1994 r. (poz. 120)., Kraków: Explotrans SA Centrum rozwoju eksploatacji transportu, s. 154 .