Zjawisko luksemburskie – zjawisko modulacji skrośnej między dwoma falami radiowymi, z których jedna jest silna i przechodzi przez tę samą część drogi w jonosferze co druga. Efektem są zakłócenia w odbiorze radiowym, polegające na przesłuchu modulacji drugiej stacji radiofonicznej pracującej na innej częstotliwości. Głębokość takiej skrośnej modulacji fal radiowych obu stacji może wynieść 10% lub więcej, ale zwykle nie przekracza 1–2%. Zjawisko to zostało zaobserwowane po raz pierwszy w 1933 r. w Eindhoven w Holandii, gdzie transmisja radiostacji Radio Luxembourg o dużej mocy była słyszalna w tle programu słabszej radiostacji w Szwajcarii w Beromünster. Podobne zjawisko zaobserwowano w mieście Gorky, gdzie słychać było stacje moskiewskie podczas odbioru stacji radiowych usytuowanych na zachód od Moskwy[1].

Przyczyną powstawania są nieliniowe zjawiska w jonosferze. Pod wpływem silnego pola radiostacji pracującej na częstotliwości f1 następuje zmiana absorpcji w jonosferze w takt jej modulacji. Jeśli w obszarze, w którym zachodzi refrakcja fali o częstotliwości f1 zachodzi równocześnie refrakcja innej fali o częstotliwości f2, to zmieniająca się absorpcja spowoduje modulację fali o częstotliwości f2[2]. Teoria zjawiska luksemburskiego została rozwinięta przez australijskich fizyków V. Baileya i D. Martina (1934–1937) i radzieckiego fizyka V.L. Ginzburga (1948)[1].

Przypisy

  1. 1 2 Luxembourg Effect. The Great Soviet Encyclopedia, 3rd Edition (1970-1979). [dostęp 2017-04-15]. (ang.).
  2. Daniel Józef Bem: Anteny i rozchodzenie się fal radiowych. WNT, 1973, s. 404-406.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.