Ziemia i Morze
Ilustracja
Częstotliwość

tygodnik

Państwo

 Polska

Wydawca

RSW "Prasa"

Tematyka

kultura

Pierwszy numer

19 maja 1956

Ostatni numer

13 lipca 1957

Redaktor naczelny

mgr Maria Boniecka (19/5/1956 – 8/12/1956)
Kazimierz Błahij (26/1/1957 – 13/7/1957)

Liczba stron

ok. 8

OCLC

68757550

Ziemia i Morze – tygodnik kulturalno-społeczny, powstały wiosną 1956 za zgodą Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Szczecinie, nazywany symbolem „Szczecińskiego Października”.

Pierwszym redaktorem naczelnym została, bezpartyjna Maria A. Boniecka. W skład redakcji wchodzili: z-ca red. nacz. Lech Bądkowski (Gdańsk), sekr. red. Henryk Rozpędowski, dział lit. Ireneusz Gwidon Kamiński; Kolegium: Przemysław Bystrzycki (Poznań), Jerzy Karpiński, Jerzy Pachlowski, Stanisław Telega[1].

Po ukazaniu się 33. numeru w grudniu 1956 nastąpiła krótka przerwa w wydawaniu tygodnika i usunięto nie cieszącą się zaufaniem PZPR Marię Boniecką[2]. Po „gwarancjach personalnych” uformował się nowy zespół redagujący i z końcem stycznia 1957 wznowiono wydawanie pisma. W skład nowej redakcji weszli: red. nacz. Kazimierz Błahij, z-ca red. nacz. Feliks Fornalczyk, sekr. red. Henryk Rozpędowski, dział lit. Wanda Karczewska, publicystyka Jerzy Grygolunas; Zespół: Jerzy Karpiński, Ryszard Liskowacki, Jerzy Pachlowski[3].

„Ziemia i Morze” było najwcześniej zlikwidowanym[4] pismem lat „odwilży”. 13 lipca 1957 ukazał się jego ostatni numer. Formalnie tygodnik został zamknięty na polecenie wydawcy (RSW "Prasa"), ale na inną przyczynę zwrócił uwagę Jan Nowak-Jeziorański, który uznał decyzja o likwidacji „Ziemi i Morza” za skutek ataku, jaki ówczesny sekretarz KC PZPR Jerzy Morawski przypuścił na tygodnik na Komisji Prasowej[4]. Było to ostrzeżeniem, że władze tygodnika tolerować nie będą a odwrót od październikowego programu dokona się także w zakresie wolności prasy.

5 października 1957 na Naradzie z Dziennikarzami Władysław Gomułka powiedział: „Nie możemy nadal pozwalać na sianie zamętu, w czym szczególnie celowały czasopisma t.zw. społeczno-kulturalne podobne w swych tendencjach do tygodnika „Po prostu”.”[5]Likwidacja tygodnika „Ziemia i Morze” nie wywołała reakcji społeczności Szczecina i minęła bez echa[6].

Tygodnik „Ziemia i Morze” szczególnie w pierwszym okresie podejmował najtrudniejsze, bo nieobecne i dławione od lat tematy społeczno-polityczne. Poruszał m.in. kwestie marnotrawstwa w gospodarce morskiej, nieprawości sądów i odpowiedzialności nauczycieli oraz sprawy narodowościowe, w tym eksterminacje autochtonów i Niemców.

Wśród publikujących na łamach „Ziemi i Morza” autorów był późniejszy prozaik Włodzimierz Odojewski. Publikowali tu także Lesław Eustachiewicz, Bogdan Frankiewicz, Stanisław Gierszewski, Franciszek Gil, Roman Łyczywek, Florian Miedziński, Jerzy Milewski, Róża Ostrowska, Zbigniew Pędziński, Leszek Prorok, Jan Rompski i Katarzyna Suchodolska oraz poeci: Edward Balcerzan, Józef Bursewicz, Franciszek Fenikowski, Kazimiera Iłłakowiczówna, Eliasz Rajzman i Helena Raszka.

Przypisy

  1. ↑ red. Ireneusz Gwidon Kamiński: Szczecin Literacki. Szczecin: Szczeciński Oddział Związku Literatów Polskich, 1958, s. 743.
  2. ↑ Protokół z zebrania kolegium i zespołu redakcyjnego „Ziemi i Morza” grudzień 1956, archiwum Marii Bonieckiej.
  3. ↑ red. Ireneusz Gwidon Kamiński: Szczecin Literacki. Szczecin: Szczeciński Oddział Związku Literatów Polskich, 1958, s. 754.
  4. 1 2 Jan Nowak-Jeziorański: Analysis of Developments in Poland Since January 1959 Including the Party Congress. 5 1959. [dostęp 2008-11-11]. (ang.).
  5. ↑ 6 Lat Temu... (Kulisy Polskiego Października). Paryż: Instytut Literacki, 1962, s. 179.
  6. ↑ Henryk Rozpędowski. Życie i śmierć "Ziemi i Morza". „Kultura”, s. 91-100, Styczeń-Luty 1958. Jerzy Giedroyc. Paryż: Instytut Literacki. ISSN 0023-5148.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.