Zielonki
osada
Ilustracja
Panorama Zielonek
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

sztumski

Gmina

Stary Targ

Liczba ludności (2015)

556

Strefa numeracyjna

55

Kod pocztowy

82-410[1]

Tablice rejestracyjne

GSZ

SIMC

0157629

Położenie na mapie gminy Stary Targ
Mapa konturowa gminy Stary Targ, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Zielonki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Zielonki”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Zielonki”
Położenie na mapie powiatu sztumskiego
Mapa konturowa powiatu sztumskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Zielonki”
Ziemia53°58′35″N 19°09′46″E/53,976389 19,162778[2]

Zielonki (niem. Grünfelde) – osada w Polsce w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Stary Targ. Wieś wchodzi w skład sołectwa Szropy. Położona jest nad Strugą Młyńską.

Bloki w Zielonkach od strony Szrop

Historia

Zielonki to dawne dobra rycerskie. Pod koniec XIII wieku przywilej dla wsi nadał mistrz ziemski Meinhard von Querfurt. W 1316 wielki mistrz krzyżacki Karl Bessart von Trier na nowo rozmierzył dobra i podzielił je pomiędzy Jakuba i jego braci. Nowym przywilejem potwierdził to w pierwszej połowie lat 30. XIV wieku wielki mistrz krzyżacki Luther von Braunschweig. W XV wieku dobra należały do Budziszów, a w XVI wieku do rodziny von Schönwiese (właścicieli Krasnej Łąki). Pod koniec XVI wieku zostały one nabyte przez Czemów. Następnie dziedziczyli je kolejno Güldensternowie, Łosiowie, Kretkowscy, Kruszyńscy i Wałdowscy. W XIX wieku posiadaczami majątku byli m.in. Klemens Rötteken i hrabia Adam Sierakowski. Wieś liczyła wówczas ok. 200 mieszkańców, w blisko 1/4 wyznania ewangelickiego, resztę stanowili katolicy. Znajdowała się tam szkoła.

Zielonki były osadą folwarczną składającą się z dworu, parku oraz budynków gospodarczych i inwentarskich. Na wschód od zespołu dworskiego znajdowały się czworaki. Układ ruralistyczny z XIII wieku został zachowany. Park dworski z XVIII/XIX wieku został w 1978 wpisany do rejestru zabytków (nr rej.: A-901 z 3.02.1978[3]). Zachowały się też XIX-wieczne: dwór, chlewnia i magazyn zbożowy, a także kilka budynków z początku XX wieku.

Wieś szlachecka położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim[4].

W latach 1945–1975 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego, a w latach 1975–1998 do województwa elbląskiego.

Inne miejscowości o nazwie Zielonki

Przypisy

  1. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1635 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 161435
  3. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2022-01-04].
  4. ↑ Prusy Królewskie w drugiej połowie XVI wieku : suplement. Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2021, k. 1.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.