Ziarnojadek siwy
Sporophila plumbea[1]
(zu Wied-Neuwied, 1830)
Ilustracja
Samica
Ilustracja
Samiec
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

tanagrowate

Podrodzina

ziarnojadki

Rodzaj

Sporophila

Gatunek

ziarnojadek siwy

Synonimy
  • Fringilla plumbea zu Wied-Neuwied, 1830[2][3]
Podgatunki
  • S. p. colombiana (Sharpe, 1888)
  • S. p. whiteleyana (Sharpe, 1888)
  • S. p. plumbea (zu Wied-Neuwied, 1830)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Ziarnojadek siwy[5][6] (Sporophila plumbea) – gatunek małego ptaka z rodziny tanagrowatych (Thraupidae). Występuje w środkowej i północnej części Ameryki Południowej. Nie jest zagrożony[4].

Systematyka

Gatunek ten jako pierwszy opisał Maximilian zu Wied-Neuwied w 1830 roku. Holotyp pochodził z Campo Geral we wschodniej Brazylii[2]. Wyróżnia się 3 podgatunki: S. p. colombiana (Sharpe, 1888), S. p. whiteleyana (Sharpe, 1888) i S. p. plumbea (zu Wied-Neuwied, 1830)[2][7]. Populację z południowo-wschodniej Brazylii, uznawaną dotąd za ziarnojadka siwego, wydzielono w 2013 roku jako odrębny gatunek o nazwie S. beltoni (ziarnojadek araukariowy)[8].

Morfologia

Niewielki ptak o silnym dziobie i czarnych oczach. Samce są szare z białym podbródkiem i jasnoszarym brzuchem, z białymi plamami na skrzydłach. Samice są oliwkowo-brązowe na grzbiecie i płowożółte w spodniej części ciała, nie mają charakterystycznych dla samców białych plam na skrzydłach[9].

Długość ciała 10,5–11 cm; masa ciała 8,8–12 g[10][11].

Zasięg występowania

Ziarnojadek siwy występuje na znacznych obszarach Brazylii, Boliwii, Gujany, Kolumbii i Wenezueli. Spotykany jest także w skrajnie północno-wschodniej Argentynie, skrajnie południowo-wschodnim Peru, wschodnim Paragwaju, Surinamie i Gujanie Francuskiej. Występuje do wysokości 1500 m n.p.m. Jest gatunkiem osiadłym[4][12].

Poszczególne podgatunki zamieszkują[7]:

  • S. p. colombiana – północna Kolumbia
  • S. p. whiteleyana – wschodnia Kolumbia, Wenezuela, region Gujana i północna Brazylia
  • S. p. plumbea – środkowa i południowa Brazylia, południowo-wschodnie Peru, północna Boliwia, Paragwaj i północno-wschodnia Argentyna

Ekologia

Jego głównym habitatem są rozległe łąki z wysoką roślinnością, często w sąsiedztwie wody. Często tworzy stada z innymi gatunkami ziarnojadków[9]. Żywi się ziarnami traw[10].

Status i ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN ziarnojadek siwy od 1988 roku klasyfikowany jest jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako nieliczny i rozmieszczony plamowo. Ze względu na brak widocznych zagrożeń organizacja BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za stabilny[4][13].

Jedyną ostoją ptaków IBA, w której występuje ten gatunek, jest według BirdLife International South Central Rupununi w Gujanie[12].

Przypisy

  1. Sporophila plumbea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 3 Plumbeous Seedeater (Sporophila plumbea). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-20)]. (ang.).
  3. Denis Lepage: Plumbeous Seedeater Sporophila plumbea (zu Wied, 1830) – synonyms. Avibase. [dostęp 2021-07-04]. (ang.).
  4. 1 2 3 4 Sporophila plumbea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Sporophilinae Ridgway, 1901 (1853) - ziarnojadki - Seedeaters (wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-06-26].
  6. P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 373, 1999.
  7. 1 2 F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tanagers and allies. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-07-04]. (ang.).
  8. Márcio Repenning & Carla Suertegaray Fontana. A New Species of Gray Seedeater (Emberizidae: Sporophila) from Upland Grasslands of Southern Brazil. „The Auk”. 130 (4), s. 791–803, 2013.
  9. 1 2 Plumbeous Seedeater Sporophila plumbea. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-07-04]. (ang.).
  10. 1 2 Jaramillo, A. and G. M. Kirwan: Plumbeous Seedeater (Sporophila plumbea), version 1.0. [w:] Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, and E. de Juana, Editors) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2021-03-21]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  11. Josep del Hoyo, Andrew Elliott, David Christie (red.): Handbook of the Birds of the World. T. 16: Tanagers to New World Blackbirds. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 649. ISBN 978-84-96553-78-1. (ang.).
  12. 1 2 Data table and detailed info: Plumbeous Seedeater Sporophila plumbea. BirdLife International. [dostęp 2021-07-04]. (ang.).
  13. Species factsheet: Plumbeous Seedeater Sporophila plumbea. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-07-04]. (ang.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.