Zdolność bojowa (zdolność operacyjna) – właściwości struktur wojskowych przejawiające się w ich możliwościach bojowych do wykonywania określonych zadań niezależnie od pory roku, doby, warunków atmosferycznych i właściwości terenu[1].
Zdolność operacyjna (bojowa) określa stan możliwości danej jednostki do podjęcia określonych działań, na obszarze kraju lub poza jego granicami, samodzielnie lub we współdziałaniu z innymi wojskami, w określonym czasie i przestrzeni, w określonych warunkach, zgodnie z operacyjnym przeznaczeniem[2]. Na stan zdolności operacyjnej ma wpływ między innymi struktura organizacyjna, potencjał sił i środków, stopień wyszkolenia, ukompletowania w sprzęt wojskowy oraz odpowiedni stan zapasów materiałowych.
Wyznaczniki zdolności bojowej (operacyjnej)
Do wyznaczników zdolności bojowej zalicza się[uwaga 1][4] :
- sprawnie funkcjonujący system dowodzenia
- zorganizowany system rozpoznania
- skuteczny i żywotny system rażenia i zabezpieczenia działań
- możliwości do prowadzenia działań manewrowych w tym zdolność do przegrupowania na duże odległości
- odpowiedni poziom wyszkolenia i zgrania poszczególnych elementów struktury organizacyjnej
- sprawnie funkcjonujący system zasilania logistycznego
- zdolność do działania w różnorodnym środowisku operacji
- zdolność działania w układzie wielonarodowym (interoperacyjność)
Zachowanie zdolności bojowej wojsk
Zachowanie zdolności bojowej wojsk to jedna z zasad sztuki wojennej. Wymaga ona takiego postępowania podczas przygotowania i prowadzenia walki oraz po walce, które umożliwiałoby osiągnięcie celu z jak najmniejszymi stratami własnymi i zapewniało ciągłą gotowość wojsk do wykonywania kolejnych zadań bojowych. Wymusza na dowódcach taką organizację działań, aby możliwe było sukcesywne zamienianie walczących oddziałów, a po wyprowadzeniu ich z walki zapewnienie szybkiego odtworzenia zdolności bojowej. Oddziały mogą posiadać pełną zdolność bojową oraz ograniczoną, czyli taką, która pozwala na wykonanie tylko niektórych zadań bojowych. O zdolności bojowej wojsk w walce decydują także: umiejętność uchylania się od uderzeń; szybkie odtwarzanie potencjału bojowego oddziałów oraz sprawności bojowej środków walki i dowodzenia. Istotnym warunkiem sprawnego osiągania i odtwarzania zdolności bojowej jest nagromadzenie i odpowiednie rozmieszczenie zapasów materiałowych oraz zapewnienie zdatności technicznej uzbrojenia i sprzętu wojskowego a także terminowe udzielenie pomocy medycznej rannym i chorym[5].
Uwagi
- ↑ Wyznaczniki zdolności bojowej autor podaje za dokumentem normatywnym: Doktryna szkolenia Sił Zbrojnych RP DD/7(A), Sztab Gen. WP, Warszawa 2010. Odnosi się jednak krytycznie do takiego ich sprecyzowania. Jego zdaniem wiele z nich posiada wartości „rozmyte” poprzez modyfikatory „sprawnie” „odpowiedni” „zdolność”, „zorganizowany”, a przedstawiona struktura wynika z kompilacji ujęcia systemowego i funkcjonalnego jednocześnie[3].
Przypisy
- ↑ Laprus (red.) 1979 ↓, s. 521.
- ↑ Wołejszo (red.) 2013 ↓, s. 18.
- ↑ Wołejszo (red.) 2013 ↓, s. 18–19.
- ↑ Wołejszo (red.) 2013 ↓, s. 19.
- ↑ Ściborek (red.) 1995 ↓, s. 27.
Bibliografia
- Michał Huzarski (red.), Jarosław Wołejszo (red.): Leksykon obronności. Polska i Europa. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 2014, s. 38. ISBN 978-83-11-13382-2.
- Marian Laprus (red.): Leksykon wiedzy wojskowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979. ISBN 83-11-06229-3.
- Zbigniew Ściborek (red.): Działania taktyczne wojsk lądowych. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 1995.
- Jarosław Wołejszo (red.): System dowodzenia. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 2013. ISBN 978-83-7523-228-8.