wieś | |
Rzeka Warta pomiędzy Zawodziem a Poczesną | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2008) |
657 |
Strefa numeracyjna |
34 |
Kod pocztowy |
42-262[1] |
Tablice rejestracyjne |
SCZ |
SIMC |
0142585 |
Położenie na mapie gminy Poczesna | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego | |
50°42′57″N 19°10′15″E/50,715833 19,170833[2] |
Zawodzie – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Poczesna[3][4][5].
Integralne części wsi
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0142591 | Kolonia Borek | część wsi |
Historia
Pierwotnie wieś nazywała się Raków. Od początku XVII w. leżała na terenie parafii św. Jana Chrzciciela w Poczesnej. Pod nazwą Raków występuje na mapie pochodzącej z 1792 roku.
W wyniku II rozbioru Polski wieś znalazła się w granicach Prus, w prowincji Prusy Południowe. Leżała w powiecie częstochowskim, w departamencie łęczyckim, następnie piotrkowskim, a od 1798 roku w departamencie kaliskim. W latach 1807–1815 leżała w Księstwie Warszawskim, w powiecie częstochowskim, w departamencie kaliskim. Po Kongresie Wiedeńskim leżała w Królestwie Polskim, w powiecie częstochowskim, w obwodzie wieluńskim, w województwie kaliskim, od 1837 roku w guberni kaliskiej Imperium Rosyjskiego. Od 1867 roku wchodziła w skład powiatu częstochowskiego w guberni piotrkowskiej.
W wyniku odzyskania niepodległości przez Polskę w 1918 roku znalazła się w granicach II Rzeczypospolitej. Po wybuchu II wojny światowej została włączona do III Rzeszy. Znajdowała się w powiecie Blachownia w rejencji opolskiej w prowincji Śląsk (od stycznia 1941 roku w nowej prowincji Górny Śląsk).
Po wojnie wieś stała się częścią powiatu częstochowskiego w województwie kieleckim (od 1950 w katowickim). W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa częstochowskiego.
Na terenie wsi znajduje się młyn (początkowo był to młyn wodny) z początku XX wieku, działający do lat 90. XX wieku. Działa (do 2014 r.) piekarnia założona i prowadzona przez rodzinę Gawrońskich. W pobliżu wsi, w dawnej osadzie Niwy znajdują się dwa akweny, utworzone w miejscach wydobycia torfu i piasku. W 1951 roku uruchomiono kopalnię rud żelaza „Teodor”, później kopalnię „Niwy-Teodor” oraz kopalnię „Niwy”, znajdujące się na granicy pobliskiej wsi Osiny. Ich nazwy pochodzą od nazwy osady Niwy.
W 2010 roku miejscowość została nawiedzona przez powódź w wyniku wylania rzeki Warty.
Parafia rzymskokatolicka
Parafianie wyznania rzymskokatolickiego podlegają pod parafię św. Jana Chrzciciela w Poczesnej[6].
Cmentarz parafialny
Na terenie wsi znajduje się cmentarz parafialny. Jest to najstarszy cmentarz w gminie Poczesna. Pierwsza wzmianka o nim pochodzi z 1835 roku. W 1875 roku został ogrodzony, a później dwukrotnie poszerzony w 1895 roku oraz po II wojnie światowej. Cmentarz leży przy rondzie krzyżującym ulice Cmentarną i Długą. Znajdują się na nim dęby szypułkowe, z których jeden, liczący 250 lat, jest pomnikiem przyrody (jedyny w gminie). Wśród grobów znajduje się mogiła poświęcona żołnierzom walczącym w II wojnie światowej oraz grób księdza Boguchwała Tuory, męczennika za wiarę[7].
Komunikacja
Linie kolejowe
- 1 Warszawa-Katowice (magistrala kolejowa)
Linie autobusowe
- Wieś jest obsługiwana przez MPK Częstochowa, linię nr 65.
- Młyn wodny Gawrońskich z lat 30. XX w.
- Zbiornik wodny zwany „Piachy”
- Zbiornik zwany „Samul”, od nazwiska właściciela miejsca w którym się znajduje
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1598 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 160092
- 1 2 Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- 1 2 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2022 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2783)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Poczesna – Św. Jana Chrzciciela | [online], kuriaczestochowa.pl [dostęp 2016-05-13] [zarchiwizowane z adresu 2014-07-06] .
- ↑ Rowerem po „Bractwie Kuźnic”, LGD „Bractwo Kuźnic”, Poczesna 2012.