Zakład Karny Nr 1 we Wrocławiu[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wrocław

Adres

50-211 Wrocław
ul. Kleczkowska 35

Rodzaj

zakład karny

Jednostka nadrzędna

OISW Opole

Przeznaczenie

zakład karny typu zamkniętego i półotwartego dla skazanych mężczyzn odbywających karę po raz pierwszy, typu zamkniętego dla młodocianych, areszt dla kobiet i mężczyzn[2]

Kierownictwo jednostki

mjr Roman Oraczewski

Pojemność

1549[2]

Data powstania

1895

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Zakład Karny Nr 1 we Wrocławiu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Zakład Karny Nr 1 we Wrocławiu”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Zakład Karny Nr 1 we Wrocławiu”
Ziemia51°07′39″N 17°01′46″E/51,127430 17,029450
Widok od strony ul. Reymonta; na murze więziennym tablica pamiątkowa poświęcona ofiarom oraz osobna tablica ku pamięci pomordowanych tu Czechów

Zakład Karny Nr 1 we Wrocławiu – więzienie przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu (osiedle Kleczków), zbudowane w 1895 według projektu Maxa Lebena i Heinricha Butza.

W latach 1917–1918 była tu więziona Róża Luksemburg.

W III Rzeszy poza lokalnymi więźniami przebywali tu kolejno: Czesi po aneksji 1939, Polacy z terenów wcielonych do Rzeszy i ukarani robotnicy przymusowi, obywatele krajów Europy Zachodniej (Nacht und Nebel). Do 1945 w więzieniu wykonywano wyroki śmierci (przy pomocy gilotyny[9]). Podczas wojny zginęło tu 869 osób[10], w tym wielu Czechów i Słowaków, np. aresztowanych jesienią 1939, oraz Polaków. Ciała zakopywano w Rędzinie lub na dziedzińcu więziennym.

Po wojnie w więzieniu przetrzymywano członków organizacji niepodległościowych, z których wielu rozstrzelano, część zmarła z powodu złych warunków[11]. Ich groby znajdują się na Cmentarzu Osobowickim na polach 120 i 81a. Od 1945 do 1989 wykonywano tu wyroki śmierci (przez rozstrzelanie i powieszenie), m.in. 18 lipca 1946 w magazynie więzienia rozstrzelano Helenę Motykę, Edwarda Szemberskiego, Romana Roszowskiego i Idziego Piszczałka[12], natomiast 15 kwietnia 1947 rozstrzelano kapitana Eugeniusza Werensa[13]. 24 kwietnia 1953 wykonano egzekucję na Włodzimierzu Pawłowskim i Józefie Radłowskim[14].

W latach 1945-1955 naczelnikami więzienia byli: Henryk Markowicz, Paweł Bida, Franciszek (Efraim) Klitenik, Teofil Hazelmajer, Stanisław Adamski, Jan Gol, Stefan Wypchał, Andrzej Jarszewicz[15].

Obecnie jest jednostką typu zamkniętego i półotwartego dla skazanych mężczyzn odbywających karę po raz pierwszy oraz typu zamkniętego dla młodocianych[2]. Znajduje się tu też areszt dla mężczyzn i kobiet[2]. W ramach zakładu funkcjonuje również Oddział Zewnętrzny w Oleśnicy, z oddziałami terapeutycznymi dla sprawców przestępstw seksualnych[2].

Więzienie na Kleczkowskiej pojawiło się w spektaklu telewizyjnym pt. Golgota Wrocławska. Wzmianka o nim pojawia się również w książce Margot Michała Witkowskiego. Więzienie jest także miejscem akcji w książce Roberta J. Szmidta Szczury Wrocławia: Kraty

Przypisy

  1. ↑ Obwieszczenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 lutego 2020 r. w sprawie wykazu jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Sprawiedliwości lub przez niego nadzorowanych (M.P. z 2020 r. poz.  241).
  2. 1 2 3 4 5 Opis jednostki, Służba Więzienna.
  3. Obwieszczenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 lutego 2020 r. w sprawie wykazu jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Sprawiedliwości lub przez niego nadzorowanych (M.P. z 2020 r. poz.  241).
  4. ↑ Obwieszczenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 lutego 2020 r. w sprawie wykazu jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Sprawiedliwości lub przez niego nadzorowanych (M.P. z 2020 r. poz.  241).
  5. Obwieszczenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 lutego 2020 r. w sprawie wykazu jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Sprawiedliwości lub przez niego nadzorowanych (M.P. z 2020 r. poz.  241).
  6. ↑ Obwieszczenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 lutego 2020 r. w sprawie wykazu jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Sprawiedliwości lub przez niego nadzorowanych (M.P. z 2020 r. poz.  241).
  7. Obwieszczenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 lutego 2020 r. w sprawie wykazu jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Sprawiedliwości lub przez niego nadzorowanych (M.P. z 2020 r. poz.  241).
  8. ↑ Obwieszczenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 lutego 2020 r. w sprawie wykazu jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Sprawiedliwości lub przez niego nadzorowanych (M.P. z 2020 r. poz.  241).
  9. ↑ Wojciech Trębacz, Wrocławska gilotyna, s. 88–92.
  10. ↑ Inne dane wskazują liczbę 775 osób, w tym 380 Czechów i Słowaków, 264 Polaków i 100 Niemców.
  11. ↑ Liczbę zabitych lub zmarłych przez pierwsze 10 lat po wojnie szacuje się na ponad 800.
  12. ↑ Jerzy Bednarek, OBUIAD IPN Łódź, Stacja Czastary.
  13. ↑ Balbus, Bigaczewicz, Człowiek z piętnem wyroku śmierci.
  14. ↑ K. Szwagrzyk OBEP Wrocław, Sędzia-śmierć.
  15. ↑ Szwagrzyk 2002 ↓, s. 55.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.