Zagrzebkowate
Bithyniidae
Gray, 1857
Ilustracja
Najszerzej rozprzestrzeniony gatunek rodziny zagrzebkowatych: zagrzebka pospolita
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

mięczaki

Gromada

ślimaki

Podgromada

Caenogastropoda[1]

Rząd

Littorinimorpha[1]

Nadrodzina

Truncatelloidea[1]

Rodzina

zagrzebkowate

Typ nomenklatoryczny

Bithynia Leach, 1818

Zagrzebkowate (Bithyniidae) – zróżnicowana rodzina ślimaków z podgromady Caenogastropoda, grupująca małe gatunki słodkowodne, szeroko rozprzestrzeniona na świecie[2]. Liczy ponad 350 gatunków, w tym około 190 gatunków żyjących współcześnie[1].

Cechy morfologiczne

Ślimaki małe lub średniej wielkości, muszle stożkowate, jajowate lub jajowato stożkowate, o wzniesionej skrętce. Wieczko mocne, zwapniałe, o koncentrycznych liniach przyrostów. Dołka osiowego brak lub słabo wykształcony, szczelinowaty. Zwierzęta rozdzielnopłciowe, narządy kopulacyjne z jednym lub dwoma gruczołami dodatkowymi[2]. Ktenidium (płat skrzelowy) szerokie[3].

Występowanie

Przedstawiciele zagrzebkowatych występują w słodkich wodach śródlądowych Europy, Afryki, Azji, na Archipelagu Sundajskim, w Australii[4]. W Europie występuje ok. 15 gatunków zaliczanych do rodzaju zagrzebka (Bithynia Leach). W Polsce reprezentowane przez dwa gatunki: zagrzebkę pospolitą (Bithynia tentaculata) i zagrzebkę sklepioną (Bithynia leachi)[2].

Biologia i ekologia

Zajmowane siedliska

Zasiedlają różne typy wód (drobne cieki, rzeki, stawy, rowy melioracyjne, jeziora, zbiorniki zaporowe) i różne typy podłoża (od mulistych po kamieniste, także hydrofity i maty glonów nitkowatych). Występują płytko w litoralu, na niewielkich głębokościach[2].

Odżywianie

Filtratorzy i zdrapywacze, odżywiający się glonami peryfitonowymi i fitoplanktonem[2].

Podział systematyczny

Do rodziny zagrzebkowatych (Bithyniidae) należą następujące rodzaje zgrupowane w trzy podrodziny[1]:

  • Bithyniinae Gray, 1857
  • Helicostoinae Pruvot-Fol, 1937
    • Helicostoa E. Lamy, 1926
  • Parafossarulinae Starobogatov, 1983
    • Parafossarulus Annandale, 1924

status i pozycja systematyczna pozostałych rodzajów zaliczanych tradycyjnie do tej rodziny są niepewne[1][5]:

  • Boreoelona Starobogatov & Streletzkaja, 1967
  • Celekenia Andrusov, 1902 †
  • Congodoma Mandahl-Barth, 1968
  • Daciella Wenz, 1942 †
  • Emmericiopsis Thiele, 1928
  • Euchilus F. Sandberger, 1870 †
  • Ferebithynia Kókay, 2006 †
  • Fossarulus Neumayr, 1869 †
  • Funduella Mandahl-Barth, 1968
  • Gabbia Tryon, 1865
  • Gabbiella Mandahl-Barth, 1968
  • Hydrobioides G. Nevill, 1885
  • Incertihydrobia Verdcourt, 1958
  • Jubaia Mandahl-Barth, 1968
  • Liminitesta Mandahl-Barth, 1974
  • Lufengospira W. Yu & Y.-H. Xi, 1977 †
  • Neosataria Kulkarni & Khot, 2015
  • Neumayria De Stefani, 1877 †
  • Parabithynia Pilsbry, 1928
  • Petroglyphus Möllendorff, 1894
  • Pseudovivipara Annandale, 1918
  • Sierraia Connolly, 1929
  • Soapitia E. Binder, 1961
  • Streptocerella Andrusov, 1902 †
  • Tylopoma Brusina, 1882 †
  • Wattebledia Crosse, 1886

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 MolluscaBase eds., Bithyniidae Gray, 1857, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-03-10] (ang.).
  2. 1 2 3 4 5 Piechocki A. 1979. Mięczaki (Mollusca), Ślimaki (Gastropoda) W: Fauna słodkowodna Polski 7. PWN, Warszawa; str. 86–87.
  3. ↑ Lilly, M.M.. The mode of life and the structure and functioning of the reproductive ducts of Bithynia tentaculata (L.). „Proceedings of the Malacological Society of London”. 30, s. 87–110, 1953.
  4. ↑ Glöer P. (2002). Die Süßwassergastropoden Nord- und Mitteleuropas. Die Tierwelt Deutschlands, ConchBooks, Hackenheim, 326 pp., ISBN 3-925919-60-0.
  5. ↑ Rodzina Bithynidae w bazie NCBI dostęp: 15 kwietnia 2014.

Bibliografia

  • Piechocki A. 1979. Mięczaki (Mollusca), Ślimaki (Gastropoda) W: Fauna słodkowodna Polski 7. PWN, Warszawa.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.