Wykluczenie mieszkaniowe (także: deprywacja mieszkaniowa lub bieda mieszkaniowa) – zjawisko społeczne obejmujące sytuację zarówno niestabilnego, czy niezabezpieczonego mieszkania, jak również nieadekwatnego zamieszkiwania. Wykluczenie w takim ujęciu obejmuje nie tylko fizyczne problemy z mieszkaniem stanowiącym dach nad głową, ale też problemy z nawiązywaniem relacji społecznych czy uregulowaniami administracyjnymi oraz prawnymi[1].
Europejska Typologii Bezdomności i Wykluczenia Mieszkaniowego (tzw. ETHOS) stwierdza, że wykluczenie mieszkaniowe obejmuje wiele zróżnicowanych grup obywateli m.in. ludzi zagrożonych eksmisją, dotkniętych przemocą domową, żyjących w przeludnieniu, czy miejscach niemieszkalnych[1]. W skrajnej postaci wykluczenie mieszkaniowe sprowadza się do funkcjonowania na ulicy[2].
W dużej mierze wykluczenie mieszkaniowe oznacza zamieszkiwanie w lokalach o obniżonym standardzie, np. socjalnych, będących przedmiotem umowy najmu socjalnego. Tego rodzaju zasoby mieszkaniowe, z uwagi na brak środków modernizacyjnych, czy remontowych, charakteryzują się częstokroć umiarkowanym lub złym stanem technicznym i estetycznym. Osoby zamieszkujące w nich to w dużej mierze osoby w wieku starszym, ludzie ekonomicznie i społecznie wykluczeni, biedni, bezrobotni, których nie stać na znalezienie innych siedzib. Mieszkania te zajmowane są bardziej z konieczności, niż możliwości dokonania wyboru. Prowadzi to do napiętnowania określonych adresów na planie miasta i do powstawania enklaw biedy, zamieszkiwanych jedynie przez ludność uznawaną za margines społeczeństwa i stygmatyzowaną[3].
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 Piotr Olech, Wykluczenie mieszkaniowe – zarys głównych problemów mieszkaniowych w Polsce oraz rekomendacje dla całościowej polityki społecznej, EAPN Polska. [dostęp 2019-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-19)].
- ↑ Izabela Kaźmierczak-Kałużna, Bezdomność jako forma wykluczenia społecznego w świetle wybranych aktów prawnych oraz dokumentów strategicznych i programowych, w: Opuscula Sociologica nr 2(12)/2015, s.25, ISSN 2299-9000
- ↑ Oliwia Jatkiewicz, Aleksandra Węgielska, Wykluczenie mieszkaniowe, w: Problemy mieszkaniowe. Urbanistyka i rewitalizacja, Gospodarka przestrzenna UW