Wspakultura – pojęcie występujące w filozofii kulturalizmu Jana Stachniuka, oznaczające przeciwieństwo kultury ujętej jako kolejna po ładzie naturalnym płaszczyzna rozwoju Wszechświata. Wspakultura jest równoznaczna z ustaniem bądź cofnięciem się w rozwoju procesu kulturowego.

Wspakultura posiada sześć cech. Wyrastają one z tzw. kikutów, czyli izolowanych członów, składających się w całości na człowieka. Są to:

z kikuta biologii ludzkiej:
  • Personalizm (osobniactwo) – stawianie interesów jednostki ponad wspólnotę, do której należy;
  • Wszechmiłość – solidarność ze wszystkim, co żyje, kochanie wszystkich oznaczające wszak nieważność czegokolwiek;
z kikuta woli tworzycielskiej:
  • Moralizm – jałowe doskonalenie się wewnętrzne, skutkujące obojętnością na świat zewnętrzny;
  • Spirytualizm – umieszczenie celu człowieka w zaświatach;
z kikuta woli instrumentalnej:
  • Nihilizm – negacja świata kultury;
  • Hedonizm – dążenie wyłącznie do szczęścia osobistego.

Można więc odczytać dzieje różnych cywilizacji ludzkich jako zmagania się kultury z wspakulturą.

Wszystkie sześć cech składa się na wspakulturę totalną. Wspakultura pozbawiona spirytualizmu oraz nihilizmu jest określana jako wspakultura kadłubowa lub laicka i zalicza się do niej m.in. ateizm czy wolnomyślicielstwo[1].

Przypisy

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.