Współpraca transgraniczna – forma współpracy międzynarodowej, której zasadniczym celem jest zniesienie ograniczeń, wynikających z istnienia granic państwowych. Może ona przebiegać na wszystkich szczeblach samorządowych oraz pozarządowych, a także dotyczyć różnych dziedzin rozwoju społeczno-gospodarczego. W tzw. Konwencji Madryckiej pojęcie to jest określone jako "każde wspólnie podjęte działanie, mające na celu umocnienie i dalszy rozwój sąsiedzkich kontaktów między wspólnotami i władzami terytorialnymi dwóch lub większej liczby umawiających się stron, jak również zawarcie porozumień i przyjęcie uzgodnień koniecznych do realizacji takich zamierzeń"[1]. Współpraca transgraniczna jest jednym z trzech (obok współpracy transnarodowej i międzyregionalnej) programów, realizowanych w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej[2].
W Europie współpraca transgraniczna usankcjonowana jest następującymi aktami prawnymi:
- Konwencja Madrycka[1], uchwalona przez Radę Europy w dniu 21 maja 1980 roku w Madrycie,
- Europejska Karta Regionów Granicznych i Transgranicznych[3], uchwalona przez Radę Europy w dniu 19 listopada 1981 roku,
- Europejska Karta Samorządu Terytorialnego[4], uchwalona przez Radę Europy w dniu 15 października 1985 roku w Strasburgu.
Współpraca transgraniczna jest także traktowana jako element dyplomacji publicznej i dyplomacji samorządowej[5]. W tym rozumieniu współpraca ponad granicami ma stanowić narzędzie rozwoju lokalnego, które jest szczególnie istotne dla regionów przygranicznych i peryferyjnych. Stanowi wówczas nie tylko instrument władz lokalnych i regionalnych, ale też instrumentem polityki zagranicznej państwa.
Przypisy
- 1 2 Europejska Konwencja Ramowa o Współpracy Transgranicznej Między Wspólnotami i Władzami Terytorialnymi. [dostęp 2015-02-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-02)]. (pol.).
- ↑ Strona programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej. [dostęp 2015-02-01]. (pol.).
- ↑ Europejska Karta Regionów Przygranicznych. [dostęp 2015-02-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-01)]. (pol.).
- ↑ Europejska Karta Samorządu Terytorialnego. [dostęp 2015-02-01]. (pol.).
- ↑ Zob. Andrzej Klimczuk, Raport Desk Research: samorządowa i obywatelska współpraca transgraniczna w województwie podlaskim. Przegląd literatury i dokumentów strategicznych, Fundacja SocLab, Białystok 2013; Bogusław Plawgo (red.), Współpraca transgraniczna małych i średnich przedsiębiorstw jako czynnik rozwoju regionalnego. Na przykładzie podregionu białostocko-suwalskiego i podregionu krośnieńsko-przemyskiego w Polsce, obwodu zakarpackiego na Ukrainie oraz obwodu Grodzieńskiego na Białorusi, Białostocka Fundacja Kształcenia Kadr, Białystok 2015; Jan Poleszczuk, Katarzyna Sztop-Rutkowska, Aleksandra Porankiewicz-Żukowska, Łukasz Kiszkiel, Andrzej Klimczuk, Rafał J. Mejsak, Samorządowa i obywatelska współpraca transgraniczna w województwie podlaskim, Fundacja SocLab, Białystok 2013.