| gmina miejsko-wiejska | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Powiat | |||||
| TERC |
3030053 | ||||
| Siedziba | |||||
| Burmistrz |
Tomasz Kałużny | ||||
| Powierzchnia |
221,84 km² | ||||
| Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
207,2 os./km² | ||||
| Nr kierunkowy |
61 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
PWR | ||||
Adres urzędu: ul. Ratuszowa 162-300 Września | |||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie powiatu wrzesińskiego  | |||||
Położenie na mapie Polski  | |||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |||||
 52°20′N 17°35′E/52,333333 17,583333 | |||||
| Strona internetowa | |||||
| Biuletyn Informacji Publicznej | |||||
_location_map.png.webp)
Września – gmina miejsko-wiejska w województwie wielkopolskim, w powiecie wrzesińskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie poznańskim.
Siedziba gminy to Września.
Według danych z 30 czerwca 2004[2] gminę zamieszkiwało 43 456 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 roku gminę zamieszkiwało 46 439 osób[3]. Stanowiło to wówczas 60,3% ludności powiatu.
Historia
Gmina Września powstała 1 stycznia 1973 w wyniku reformy podziału administracyjnego, znoszącej istniejące od 1954 gromady[4]. W latach 1934–1954 odrębnymi jednostkami administracyjnymi na terenie obecnej gminy było miasto Września oraz 2 gminy: Września-Północ i Września-Południe[5].
Struktura powierzchni
Według danych z roku 2002[6] gmina Września ma obszar 221,84 km², w tym:
- użytki rolne: 82%
- użytki leśne: 8%
Gmina stanowi 31,5% powierzchni powiatu.
Demografia
Dane z 31 grudnia 2017 roku[3]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 46 439 | 100 | 23 981 | 51,6 | 22 458 | 48,4 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) | 208 | 105 | 103 | |||
- Piramida wieku mieszkańców gminy Września w 2014 roku[1].
Sąsiednie gminy
Czerniejewo, Dominowo, Kołaczkowo, Miłosław, Nekla, Niechanowo, Strzałkowo, Witkowo
Ratusz we Wrześni, siedziba urzędu gminy
Zabytki
Na terenie gminy znajduje się 44 obiektów zabytkowych:[7]
- 14 obiektów zabytkowych we Wrześni
- Bardo - kościół św. Mikołaja z 1783 (nr rej.: 950/A z 4.03.1970)
- Bardo - zespół dworski i folwarczny z początku XIX w.:
- dwór (nr rej.: 961/A z 5.03.1970)
- park (nr rej.: 2159/A z 26.06.1989 i z 28.03.1997)
- folwark (nr rej.: 2618/A z 28.03.1997): wozownia, magazyn zbożowy i magazyn
- Białężyce - zespół dworski z 1908 (nr rej.: 1730/A z 29.04.1975):
- dwór
- park
- Chocicza Mała - park z końca XIX w. (nr rej.: 2061/A z 1.1986)
- Chocicza Wielka - park z XIX/XX w. (nr rej.: 2060/A z 1.1986)
- Chwalibogowo - zespół pałacowy z XIX w. (nr rej.: 1452/A z 8.06.1973):
- pałac
- park
- Gozdowo - kościół śś. Filipa i Jakuba z 1881-1883 (nr rej.: 343/Wlkp/A z 12.06.2006)
- Gozdowo - cmentarz kościelny (nr rej.: 343/Wlkp/A z 12.06.2006)
- Gozdowo - ogrodzenie z bramkami z IV ćwierci XIX w. (nr rej.: 343/Wlkp/A z 12.06.2006)
- Gozdowo - organistówka z 1909 (nr rej.: 343/Wlkp/A z 12.06.2006)
- Grzybowo - kościół św. Michała Archanioła, drewniany z 1757 (nr rej.: 2465/A z 14.03.1933)
- Grzybowo - kaplica cmentarna z 1930 (nr rej.: 1731/A z 30.04.1975)
- Grzybowo - zespół dworski z I połowy XIX, przebudowany na przełomie XIX i XX w. (nr rej.: 2200/A z 28.09.1990):
- dwór
- park
- Grzymysławice - park z końca XIX w. (nr rej.: 2104/A z 28.11.1986)
- Gulczewo - zespół pałacowy z końca XIX w. (nr rej.: 1732/A z 30.04.1975):
- pałac
- park
- Gutowo Małe - zespół dworski (nr rej.: 1733/A z 30.04.1975):
- dwór z 1895
- park z XIX w.
- Kaczanowo - kościół św. Marcina, drewniany z 1763-1765 (nr rej.: 952/A z 5.03.1970)
- Kawęczyn - park dworski z XIX w. (nr rej.: 2082/A z 28.04.1986)
- Marzenin - kościół św. Mikołaja z 1846-1848 (nr rej.: A-30/Wlkp z 31.05.2000)
- Marzenin - cmentarz kościelny (nr rej.: A-30/Wlkp z 31.05.2000)
- Marzenin - park z końca XIX w. (nr rej.: 2079/A z 28.03.1986)
- Nowa Wieś Królewska - kościół św. Andrzeja Apostoła, drewniany z II połowy XVI w. (nr rej.: 2534/A z 1.08.1956)
- Ostrowo Szlacheckie - zespół pałacowy:
- pałac z 1910 (nr rej.: 1773/A z 15.12.1977)
- park z XIX/XX w. (nr rej.: 1773/A z 15.12.1977)
- kurnik z 1916 (nr rej.: 2637/A z 2.04.1998)
- Radomice - zespół dworski (nr rej.: 2643/A z 19.05.1998):
- dwór z II połowy XIX w., przebudowany w 1900
- park z II połowy XIX w.
- Sędziwojewo - wiatrak koźlak z 1822 (nr rej.: 1752/A z 13.09.1976), przeniesiony do Wielkopolskiego Parku Etnograficznego w Dziekanowicach
- Sołeczno - park pałacowy z XIX w. (nr rej.: 1525/A z 1.06.1974)
- Sołeczno - wiatrak koźlak z końca XIX w. (nr rej.: 1771/A z 12.07.1977), przeniesiony do Wielkopolskiego Parku Etnograficznego w Dziekanowicach
- Węgierki - zespół dawnego kościoła ewangelickiego z 1907-1911 (nr rej.: 2096/A z 12.08.1986):
- kościół, obecnie rzymskokatolicki Serca Pana Jezusa
- cmentarz
- pastorówka, obecnie plebania
- ogród
- Węgierki - zespół pałacowy:
- pałac z III ćwierci XIX w. (nr rej.: 1527/A z 1.06.1974)
- park ze stawem z połowy XIX w. (nr rej.: 2096/A z 12.08.1986)
- Wódki - zespół dworski (nr rej.: 2196/A z 11.06.1990):
- dwór z połowy XIX, przebudowany w 1920
- park z XIX–XX w.
- kaplica grobowa rodziny Cegielskich z 1936
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 Gmina Września w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- 1 2 Gmina Września w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-02-03], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych (Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 lipca 1934 r. o podziale powiatu wrzesińskiego w województwie poznańskiem na gminy wiejskie (Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 622)
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 255-257 [dostęp 2012-06-22].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.