Woskownica
Ilustracja
Woskownica europejska
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bukowce

Rodzina

woskownicowate

Rodzaj

woskownica

Nazwa systematyczna
Myrica L.
Sp. Pl. 1024. 1753
Typ nomenklatoryczny

Myrica gale L.[3]

Synonimy
  • Angeia Tidestrom
  • Gale Duhamel du Monceau
  • Myrica Bubani[3]

Woskownica[uwaga 1] (Myrica L.) – rodzaj roślin należący do rodziny woskownicowatych (Myricaceae). W zależności od ujęcia systematycznego należą tu tylko dwa gatunki[4][2] albo ok. 55[5]. W wąskim ujęciu należy tu tylko woskownica europejska M. gale występująca w Ameryce Północnej, północnej Europie i północno-wschodniej Azji oraz Myrica hartwegii – endemit Kalifornii[6]. Zasięg rodzaju w szerokim ujęciu obejmuje różne kontynenty z wyjątkiem Antarktydy i Australii, ale jest bardzo porozrywany i zwykle brak tych roślin na rozległych obszarach lądowych wewnątrz kontynentów o klimacie ciepłym[2][7]. W Polsce spotykana jest w naturze tylko woskownica europejska[8].

Woskownica europejska stosowana była w piwowarstwie do aromatyzowania i zwiększenia pienienia się piwa. Była też wykorzystywana jako repelent, roślina barwierska, w garbarstwie i do celów leczniczych[4].

Z pozostałych gatunków część dostarcza jadalnych owoców (M. esculenta, M. rubra)[4]. Wosk znajdujący się na owocach M. cerifera i M. pensylvanica był pozyskiwany po ich wygotowaniu i służył do wyrobu świec i mydeł[4][9].

Systematyka

Myrica rubra
Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny woskownicowate z rzędu bukowców[2]. Rodzaj spokrewniony jest najbliżej z rodzajem komptonia Comptonia, który czasem zresztą jest tu włączany[5]. Niektóre analizy molekularne wskazują na to, że grupą siostrzaną Comptonia są tylko dwa gatunki z rodzaju Myrica – te które są tu zaliczane w jego wąskim ujęciu – woskownica europejska M. gale i M. hartwegii[6]. Pozostałe gatunki w konsekwencji przenoszone są rodzaju Morella[2][4].

Wykaz gatunków w wąskim ujęciu systematycznym[4]
Wykaz gatunków w szerokim ujęciu[10]
  • Myrica adenophora Hance
  • Myrica arborea Hutch.
  • Myrica brevifolia E.Mey. ex C.DC.
  • Myrica cacuminis Britton & P.Wilson
  • Myrica californica Cham.
  • Myrica caroliniensis Mill.
  • Myrica cerifera L.
  • Myrica chevalieri (Parra-Os.) Christenh. & Byng
  • Myrica chimanimaniana (Verdc. & Polhill) Christenh. & Byng
  • Myrica cordifolia L.
  • Myrica dentulata Baill.
  • Myrica esculenta Buch.-Ham. ex D.Don
  • Myrica faya Aiton
  • Myrica funckii A.Chev.
  • Myrica gale L. – woskownica europejska
  • Myrica goetzei Engl.
  • Myrica hartwegii S.Watson
  • Myrica holdridgeana Lundell
  • Myrica humilis Cham.
  • Myrica inodora W.Bartram
  • Myrica integra (A.Chev.) Killick
  • Myrica integrifolia Roxb.
  • Myrica interrupta Benth.
  • Myrica javanica Blume
  • Myrica kandtiana Engl.
  • Myrica kilimandscharica Engl.
  • Myrica kraussiana Buchinger
  • Myrica lindeniana C.DC.
  • Myrica meyeri-johannis Engl.
  • Myrica microbracteata Weim.
  • Myrica mildbraedii Engl.
  • Myrica nana A.Chev.
  • Myrica parvifolia Benth.
  • Myrica pavonis C.DC.
  • Myrica pensylvanica Mirb. – woskownica pensylwańska
  • Myrica phanerodonta Standl.
  • Myrica picardae Krug & Urb.
  • Myrica pilulifera Rendle
  • Myrica pringlei Greenm.
  • Myrica pubescens Humb. & Bonpl. ex Willd.
  • Myrica punctata Griseb.
  • Myrica quercifolia L.
  • Myrica rotundata Steyerm. & Maguire
  • Myrica rubra (Lour.) Siebold & Zucc.
  • Myrica salicifolia Hochst. ex A.Rich.
  • Myrica serrata Lam.
  • Myrica shaferi Urb. & Britton
  • Myrica singularis Parra-Os.
  • Myrica spathulata Mirb.

Uwagi

  1. ↑ Nazwa woskownica potocznie, zwłaszcza w kwiaciarstwie i ogrodnictwie, stosowana jest także w odniesieniu do roślin z rodzaju hoja.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. 1 2 3 4 5 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-05-02] (ang.).
  3. 1 2 Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-09].
  4. 1 2 3 4 5 6 David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 609, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  5. 1 2 Maarten J. M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World: An Illustrated Encyclopedia of Vascular Plants. Richmond, Chicago: Kew Publishing, The University of Chicago Press, 2017, s. 278-279. ISBN 978-1-84246-634-6.
  6. 1 2 Valérie Huguet, Manolo Gouy, Philippe Normand, Jeff F. Zimpfer, Maria P. Fernandez. Molecular phylogeny of Myricaceae: a reexamination of host–symbiont specificity. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 34, 3, s. 557-568, 2005. DOI: 10.1016/j.ympev.2004.11.018.
  7. ↑ Myrica Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-05-02].
  8. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 119, ISBN 978-83-62975-45-7.
  9. ↑ Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 127. ISBN 0-333-73003-8.
  10. ↑ Myrica L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-05-02].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.