| biskup i męczennik | |
 | |
| Data i miejsce urodzenia |
4 września 1885 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
19 marca 1949 |
| Czczony przez | |
| Beatyfikacja |
5 listopada 2016 |
.svg.png.webp){kind=small} | |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Biskup Sapy | |
| Okres sprawowania |
1936–1940 |
| Arcybiskup Durrës | |
| Okres sprawowania |
1940–1948 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Prezbiterat |
19 marca 1908 |
| Sakra biskupia |
19 marca 1936 |
| |
| Data konsekracji |
27 stycznia 1936[1] | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Konsekrator | |||||
| |||||
Vinçenc Prennushi właśc. Kolë Vinçenc Prennushi (ur. 4 września 1885 w Szkodrze, zm. 19 marca 1949 w Durrësie) – albański biskup katolicki, poeta i tłumacz, błogosławiony Kościoła katolickiego.
Życiorys
Był synem kupca Gjona Prendushiego i Drany z d. Markaj. We wczesnej młodości związał się z albańskim ruchem narodowym, za co został uwięziony przez władze osmańskie. Po uwolnieniu uczył się w Szkodrze, a następnie wyjechał do Salzburga, gdzie studiował filozofię i teologię. Po studiach wstąpił w 1900 do zakonu franciszkanów, a 25 marca 1908 w Tyrolu odprawił mszę prymicyjną.
Od 1908 pełnił funkcję dyrektora wydawnictwa franciszkańskiego, potem kierował szkołą w Szkodrze. W latach 1929–1935 sprawował godność prowincjała zakonu.
19 marca 1936 w 28 rocznicę święceń kapłańskich został wyświęcony na biskupa, metropolitę diecezji Sapa. Funkcję tę pełnił do 1940, kiedy został arcybiskupem, metropolitą archidiecezji Durrës - Tirana. Po śmierci abp Gaspera Thaçiego w 1946, przejął po nim obowiązki prymasa Albanii. W rozmowie z władzami komunistycznymi, odmówił zerwania ze Stolicą Apostolską i pełnego podporządkowania nowym władzom Albanii. Aresztowany 19 maja 1947 przez funkcjonariuszy Sigurimi, stanął przed sądem wojskowym i został skazany na karę 10 lat więzienia, pod zarzutem szpiegostwa i kolaboracji z okupantami włoskimi. Karę odbywał w więzieniu w Durrësie, gdzie mimo słabego zdrowia został zmuszony do ciężkiej pracy fizycznej. Zmarł w więzieniu w wyniku tortur[2]. Jego doczesne szczątki umieszczono w kościele w Durrësie, skąd w 1967 zostały przeniesione na cmentarz miejski.
W swoim życiu napisał kilkanaście dzieł – od tomików wierszy, biografistyki, katechez, po zbiory esejów o tematyce polityczno-społecznej. Doskonała znajomość języka niemieckiego pozwoliła mu na tłumaczenie klasyków niemieckiego romantyzmu, lecz większość tłumaczeń pozostała w rękopisie. Był także współredaktorem pism katolickich – Hylli i Dritës oraz Zani i Shen Ndout. Przez całe życie zbierał teksty albańskich pieśni ludowych.
Jego beatyfikacja wraz z 37 towarzyszami odbyła się 5 listopada 2016 roku w Szkodrze, a uroczystościom przewodniczył kardynał Angelo Amato[3]. Beatyfikacja duchownych, którzy zginęli "in odium fidei" została zaaprobowana przez papieża Franciszka 26 kwietnia 2016[4]. Imię Prennushiego nosi jedna z ulic w Durrësie.
Dzieła
- 1911: Visari Komtar (Skarb Narodowy)
- 1916: Nje lule miradijet mbi lter te Shna Ndout (Cudowne ziele na ołtarzu Św. Antoniego)
- 1922: Nder lamije te demokracise se vertete (O zaletach prawdziwej demokracji)
- 1922: Hijeve te Cukalit (Cienie Cukali)
- 1925: Gjeth e lule (Liście i kwiaty)
- 1925: Urate mbretneshes se Shenjtes Rruzare te Pompeit
Zobacz też
Uwagi
- ↑ w imieniu Papieża, kard. Angelo Amato (prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych)
Przypisy
- ↑ Vinçenc Prennushi [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2016-11-10] (ang.).
- ↑ Owen Pearson, Albania in the Twentieth Century, A History: Volume III: Albania as Dictatorship and Democracy, 1945-99, I.B.Tauris 2006, s.334
- ↑ Albania: beatyfikacja 38 męczenników komunistycznych prześladowań. pl.radiovaticana.va. [dostęp 2016-11-05].
- ↑ Pope Francis Approves Albanian Martyrs, Irish Jesuit For Beatification
Bibliografia
- Tadeusz Czekalski: Zarys dziejów chrześcijaństwa albańskiego w latach 1912-1996. Kraków: 1996. ISBN 83-85527-40-0.
- Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History.. I.B. Tauris: 2013, s. 364. ISBN 978-1-78076-431-3.
- Stephen Taylor ed.: Who’s Who in Central and East Europe 1933/1934. Zurich: 1935.
- Biogram biskupa. kishakatolikeshkoder.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-27)].
- Edward Nowak. Procesy beatyfikacyjne i beatyfikacje męczenników z okresu komunizmu w krajach byłego bloku socjalistycznego. „Premislia Christiana”. 11, s. 38-39, 2004/2005.