Wilhelm Topinek
Data i miejsce urodzenia

16 stycznia 1880
Kęty

Data śmierci

?

Poseł II kadencji Sejmu (II RP)
Okres

od 4 marca 1928
do 30 sierpnia 1930

Przynależność polityczna

Polska Partia Socjalistyczna

Wilhelm Topinek[1] (ur. 16 stycznia 1880 w Kętach, zm. ?) – polski działacz socjalistyczny i związkowy, poseł na Sejm II kadencji w II RP.

Życiorys

Dom Wilhelma Topinka w Sanoku

Urodził się 16 stycznia 1880 w Kętach jako syn Józefa[2][3]. Ukończył sześć klas wydziałowych i szkołę przemysłową. Pracował jako robotnik (tokarz-metalowiec). Był zatrudniony w Sanoku, a następnie w Krakowie. Członek Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego. Od 1908 członek jej Komitetu Wykonawczego. Został prezesem zarządu Związku Metalowców w sanockiej Fabryce Wagonów[4]. Od 1905 krajowy sekretarz Związku Metalowców w Krakowie.

Od października 1918 był przedstawicielem PPSD w Polskiej Komisji Likwidacyjnej, stanowiącej pierwszą polską władzę na terenie Galicji. W sanockim zakładzie stanął na czele strajku trwającego od 6 czerwca do 25 lipca 1919 Fabryce Wagonów[5].

Od 1919 należał do zjednoczonej Polskiej Partii Socjalistycznej, był członkiem Rady Naczelnej. Od 1928 do 1934 wiceprzewodniczący, a od 1934 do 9 maja 1937 przewodniczący RN PPS, od lutego 1937 członek władz partii, od 9 maja 1937 członek Centralnego Komitetu Wykonawczego PPS[6].

Członek Centralnego Komitetu Wykonawczego od 1937 do 1939. Od 1920 sekretarz generalny, od 1927 członek egzekutywy, a od 1937 wiceprzewodniczący, a od 23 marca 1939 (po objęciu przez Jana Kwapińskiego urzędu prezydenta Łodzi[7]) przewodniczący Komisji Centralnej Klasowych Związków Zawodowych.

4 marca 1928 został wybrany posłem na Sejm II kadencji (1928–1930). Należał do klubu Związek Parlamentarny Polskich Socjalistów. Sekretarz Związku Zawodowego Metalowców i członek władz krajowych od 1919 do 1939. Był jednym z polskich delegatów na Nadzwyczajne Kongresy Międzynarodowej Federacji Związków Zawodowych: III w 1923, IV w 1927, V w 1930.

Na początku XX wieku zamieszkiwał w podsanockiej Posadzie Olchowskiej[2]. 29 września 1906 poślubił w Sanoku Walerię Konieczną z Posady Olchowskiej (ur. 1879)[2]. Później w Sanoku jego domem prywatnym była do końca lat 30. tzw. Willa „Pod Topolami”, przy ówczesnej ul. Zielonej 23, należąca do jego żony[8] (obecnie Dom Harcerza w Sanoku)[9][10][11]. W Warszawie zamieszkiwał przy ulicy Leszno 53.

We wrześniu 1939 uczestniczył w obronie Warszawy, prowadził sekcję techniczną w ramach Robotniczego Komitetu Pomocy Społecznej, powstałego z inicjatywy PPS. Członek Robotniczego Komitetu Pomocy Społecznej i jeden z organizatorów Robotniczych Brygad Obrony Warszawy. Członek Komitetu Obywatelskiego przy Dowództwie Obrony Warszawy. Według jednego ze źródeł został ciężko ranny w swoim mieszkaniu na ul. Oboźnej, zginął w trakcie bombardowania, gdy przenoszono go do szpitala[12]. Także inne źródło wskazało datę śmierci we wrześniu 1939[13]. Według doniesienia prasowego z 4 października 1939 w tym czasie, jako przedstawiciel związków robotniczych był członkiem Komitetu Obywatelskiego, obradującego nad najważniejszymi sprawami życia Warszawy po jej kapitulacji[14].

Przypisy

  1. ↑ W księdze małżeństw z 1905 określony jako „Wilhelm Topinka”.
  2. 1 2 3 Księga małżeństw rz. kat. Sanok (1905–1912). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku / (zespół 491, sygn. 21). AP Rzeszów – O/Sanok. s. 20 (poz. 32).
  3. ↑ W powyższym źródle wskazano formę nazwiska „Topinka”.
  4. ↑ Józef Ząbkiewicz. Z kart historii SFA. Jak organizował się ruch związkowy w Sanoku. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 10 (103), s. 5, 1-10 kwietnia 1978.
  5. ↑ Waldemar Bałda: Sowa i bocian. Opowieść o Posadzie Olchowskiej – III dzielnicy Miasta Sanoka. Kraków: AB Media, 2012, s. 85. ISBN 978-83-935385-7-7.
  6. ↑ Nowy C. K. W. Polskiej Partii Socjalistycznej. „Warszawski Dziennik Narodowy”. Nr 127B, s. 2, 10 maja 1937.
  7. ↑ W kilku wierszach. „Codzienna Gazeta Handlowa”. Nr 72, s. 8, 28 marca 1939.
  8. ↑ Akta miasta Sanoka. Wykaz ulic i mieszkań w mieście Sanoku 1931 r. (zespół 135, sygn. 503). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 164.
  9. ↑ Józef Ząbkiewicz. Harcerska ulica – harcerski dom. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 29 (464), s. 5, 10-20 października 1988.
  10. ↑ Józef Ząbkiewicz. Dom i jego gospodarze. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 13 (484), s. 5, 1–10 maja 1989.
  11. ↑ Waldemar Bałda: Sowa i bocian. Opowieść o Posadzie Olchowskiej – III dzielnicy Miasta Sanoka. Kraków: AB Media, 2012, s. 84. ISBN 978-83-935385-7-7.
  12. ↑ W. Smreczyński (Zygmunt Zaremba), Jak powstawał WRN, w: Perspektywy walki. Zbiór artykułów i rozpraw pod redakcją Z. Zaremby, Paryż, luty 1947, s. 59.
  13. ↑ Polska niepodległa: encyklopedia PWN, Bartłomiej Kaczorowski, Danuta Borowska-Mostafa. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008 str. 158.
  14. ↑ W kilku wierszach. „Warszawski Dziennik Narodowy”. Nr 264, s. 1, 4 października 1939.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.