Wiktor Herer
Ilustracja
podpułkownik podpułkownik
Data i miejsce urodzenia

19 stycznia 1920
Czerniowce. Królestwo Rumunii

Data i miejsce śmierci

24 marca 2003
Warszawa, Polska

Przebieg służby
Lata służby

1943–1952

Stanowiska

naczelnik Wydziału IV Departamentu V MBP

Późniejsza praca

nauczyciel akademicki

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej
Grób Wiktora Herera na cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie

Wiktor Herer (ur. 19 stycznia 1920 w Czerniowcach, zm. 24 marca 2003) – polski ekonomista, nauczyciel akademicki, profesor nauk ekonomicznych, działacz komunistyczny, podpułkownik Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego.

Życiorys

Syn Michała, pochodził z rodziny żydowskiej. W młodości działał w komunistycznych organizacjach młodzieżowych m.in. Komunistycznym Związku Młodzieży Zachodniej Ukrainy. W 1936 z powodu działalności komunistycznej trafił do aresztu[1]. Studiował m.in. na Wydziale Rolnym Politechniki Lwowskiej, Wydziale Ekonomicznym Instytutu Handlu Radzieckiego we Lwowie i uniwersytecie w Tbilisi. W latach 1939–1940 był kierownikiem klubu dzielnicowego dla młodzieży robotniczej oraz sekretarzem biura Wszechzwiązkowego Leninowskiego Komunistycznego Związku Młodzieży na Wydziale Rolnym Politechniki Lwowskiej[1]. W 1943 przerwał studia i wstąpił do 1 Polskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Skończył szkołę oficerów polityczno-wychowawczych, po czym znalazł się w korpusie oficerów oświatowych. Był m.in. zastępcą dowódcy plutonu gospodarczego, zastępcą dowódcy baterii w artyleryjskiej szkole w Tambowie, a następnie oficerem polityczno-oświatowym, instruktorem propagandy i lektorem pułku w Ludowym Wojsku Polskim. Od 1944 należał do Polskiej Partii Robotniczej, a następnie do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[2].

W 1945 był starszym instruktorem polityczno-wychowawczym w Korpusie Bezpieczeństwa Wewnętrznego. W tym samym roku, jako porucznik, rozpoczął pracę w Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego, gdzie z rekomendacji Julii Brystigerowej objął stanowisko zastępcy kierownika Wydziału IV Departamentu V[3][1]. W maju 1946 został p.o. naczelnika, a następnie naczelnikiem tego wydziału.

Prowadził postępowania przeciwko żołnierzom polskiego podziemia niepodległościowego, w tym Batalionu „Zośka”[1]. W 1948 wydał nakaz aresztowania Jana Rodowicza „Anody”[4], co doprowadziło do jego śmierci podczas brutalnego przesłuchania w siedzibie MBP[1]. W 1950 objął stanowisko naczelnika Wydziału I w tym samym departamencie MBP. W okresie pracy w resorcie awansował do stopnia podpułkownika.

W 1949 uzyskał stopień magistra ekonomii w Szkole Głównej Handlowej[2]. W styczniu 1952 MBP przekazało go do pracy w Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego, gdzie był m.in. zastępcą dyrektora Departamentu Rolnictwa. Od 1953 do 1957 był zatrudniony w Instytucie Kształcenia Kadr Naukowych przy KC PZPR[2]. Został również wykładowcą akademickim w Katedrze Ekonomii Politycznej SGPiS (kierowanej przez Włodzimierza Brusa) oraz w Szkole Partyjnej przy KC PZPR[2]. Po 1956 pracował w Instytucie Planowania Komisji Planowania przy Radzie Ministrów. Był jego wicedyrektorem[1]. W 1960 uzyskał stopień doktora na Wydziale Ekonomii Politycznej Uniwersytetu Warszawskiego[1]. Wchodził w skład Rady Naukowej Zakładu Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk[1]. Na fali kampanii antysemickiej marca 1968 usunięto go z zajmowanych stanowisk w związku z żydowskim pochodzeniem[1].

W 1973 uzyskał tytuł naukowy profesora nauk ekonomicznych. W 1977 został przyjęty w szeregi Związku Bojowników o Wolność i Demokrację[1]. W 1980 z rekomendacji Jacka Kuronia został doradcą Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” ds. rolnictwa[5]. Został członkiem związku i publikował w „Tygodniku Solidarność”[1]. W 1981 został usunięty z PZPR[1]. W lutym 1982 został zatrudniony w Instytucie Gospodarki Narodowej, w którym pracował do 1989[1]. W okresie późniejszym pracował m.in. w Zakładzie Badań Statystyczno-Ekonomicznych Głównego Urzędu Statystycznego i Polskiej Akademii Nauk. W 1992 przeszedł na emeryturę[1]. W 1995 został pozbawiony uprawnień kombatanckich[1].

Zmarł 24 marca 2003 i został pochowany na cmentarzu Północnym w Warszawie (kw. S-X-3-7-12)[6].

Publikacje

  • Pięcioletni plan inwestycyjny w rolnictwie, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1957
  • Rolnictwo a rozwój gospodarki, 1962
  • Procesy wzrostu w rolnictwie na tle zmian struktury konsumpcji, 1970
  • Migracja z rolnictwa. Efekty i koszty, 1975 (współautor: Władysław Sadowski)
  • U źródeł polskiego kryzysu, 1985 (współautor: Aleksander Müller)
  • Dlaczego zmniejszyła się produkcja w Polsce, 1993

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Przemysław Benken: Wiktor Herer – podpułkownik UB, doradca „Solidarności”. przystanekhistoria.pl, 20 grudnia 2021. [dostęp 2022-03-27].
  2. 1 2 3 4 Bogusław Czarny: Wpływ aspirantów Katedry Ekonomii Politycznej w Instytucie Kształcenia Kadr Naukowych w Warszawie na polską ekonomię po II wojnie światowej, „Ekonomia” nr 41/2015, s. 25-57.
  3. ↑ „Anoda” i jego oprawca. naszdziennik.pl, 21 sierpnia 2014.
  4. ↑ Przeżył cudem. A potem go dopadli. wyborcza.pl, 28 września 2012.
  5. ↑ Leszek Żebrowski o „Mitach przeciwko Polsce”, czyli o Leszku Balcerowiczu, Powstaniu Warszawskim, Niemcach i Żydach. wpolityce.pl, 20 stycznia 2013.
  6. ↑ Katalog Cmentarzy Komunalnych w Warszawie. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2016-03-19]. (pol.).
  7. ↑ M.P. z 1954 r. nr 103, poz. 1327.
  8. ↑ M.P. z 1955 r. nr 14, poz. 154.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.