Wielki kartel
The Big Combo
Ilustracja
Plakat do filmu
Gatunek

kryminalny
noir

Rok produkcji

1955

Data premiery

13 lutego 1955

Kraj produkcji

Stany Zjednoczone

Język

angielski
szwedzki

Czas trwania

88 min

Reżyseria

Joseph H. Lewis

Scenariusz

Philip Yordan

Główne role

Cornel Wilde
Richard Conte
Brian Donlevy

Muzyka

David Raksin

Zdjęcia

John Alton

Scenografia

Rudi Feld
Jack McConaghy

Kostiumy

Don Loper

Montaż

Robert S. Eisen

Produkcja

George Moskov

Wytwórnia

Security-Theodora production

Dystrybucja

Allied Artists Pictures

Budżet

500 000 $

Wielki kartel (ang. The Big Combo) – amerykański film noir z 1955 roku w reżyserii Josepha H. Lewisa.

Opis fabuły

Porucznik policji Diamond usiłuje dopaść gangstera Browna. Diamond musi działać legalnie i zgodnie z prawem. Brown jest bezwzględny i nie waha się przed dokonaniem serii zabójstw, w tym własnych kompanów. W końcu ginie od własnej broni – zdradzony przez własnych ludzi i wydany policji, zostaje aresztowany przez Diamonda.

Obsada aktorska

(Od lewej:) Lee Van Cleef, Jean Wallce i Earl Holliman w scenie z filmu
  • Cornel Wilde – por. Leonard Diamond
  • Richard Conte – Brown
  • Brian Donlevy – McClure
  • Jean Wallace – Susan Lowell
  • Robert Middleton – kpt. Peterson
  • Lee Van Cleef – Fante
  • Earl Holliman – Mingo
  • Helen Walker – Alicia Brown
  • Jay Adler – Sam Hill
  • John Hoyt – Nils Dreyer
  • Ted de Corsia – Ralph Bettini
  • Helene Stanton – Rita
  • Roy Gordon – Audubon
  • Steve Michaell – Bennie Smith (bokser)
  • Baynes Barron – początkujący dedektyw
  • James McCallion – technik
  • Tony Michaels – technik-fotograf
  • Brian O'Hara – adwokat Malloy
  • Bruce Sharpe – funkcjonariusz policji
  • Michael Mark – Fred
  • Donna Drew – panna Hartleby

i inni.

O filmie

Finałowa scena filmu

Film należy do klasycznych obrazów gatunku noir[1][2]. Jego ostatnia scena (aresztowanie Browna w hangarze lotniczym) uznawana jest za najbardziej wyrazistą i kultową dla gatunku. Ze względu na grę światła i cieni użytych jako środek artystycznego wyrazu, przyrównywana jest do finałowej sceny legendarnej Casablanki[3].

Obraz od początku spotkał się z mieszanym przyjęciem krytyków. Chwalono reżyserię i zdjęcia oraz ścieżkę dźwiękową, lecz zarazem „Variety” i „The New York Times” krytykowały zawiłą i mało wiarygodną fabułę[4][5].

Po latach recenzje filmu są w większości pozytywne. Amerykański filmoznawca Alan K. Rode uważa Wielki kartel za coś więcej niż zwykły film gangsterski, uznając go za esencję gatunku noir, a ze względu na zdjęcia za prawdziwie mroczną, wizualną ucztę[6].

Film nosił początkowo tytuł The Hoodlum[7] na podstawie scenariusza Philipa Yordana. Pierwotnie miał być wyreżyserowany przez argentyńskiego filmowca Hugo Fregonesa. Producentem miał zostać Milton Sperlin[8], który próbował obsadzić Spencera Tracy w roli głównej[9].

Przypisy

  1. The 100 Best Film Noirs of All Time. [w:] Slant Magazine [on-line]. 2019-04-12. [dostęp 2023-07-08]. (ang.).
  2. The 100 Best Film Noirs of All Time. [w:] IMDb [on-line]. [dostęp 2023-07-08]. (ang.).
  3. B Noir. [w:] SLANT [on-line]. 2006-05-05. [dostęp 2023-07-08]. (ang.).
  4. The Big Combo. [w:] Variety [on-line]. 1954-12-31. [dostęp 2023-07-08]. (ang.).
  5. H.H.T.: Screen: "The Big Combo"; Crime Drama Is New Feature at Palace. [w:] The New York Times [on-line]. 1955-03-26. [dostęp 2023-07-08]. (ang.).
  6. Strona autorska
  7. The Big Combo. [w:] AFI. Catalog [on-line]. [dostęp 2023-07-08]. (ang.).
  8. Edwin Schallert. Warners, Metro Slate African Subjects; Jimmy Wakely Back in Cinema. „Los Angeles Times”, s. B9, 16 wrzesień 1953. (ang.).
  9. Edwin Schallert. Drama: 'Hannibal' Lurks as Big New Italian Undertaking; Phillip Terry Resuming. „Los Angeles Times”, s. B9, 12 październik 1953. (ang.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.