Wełnianka szerokolistna
Ilustracja
Morfologia wełnianki szerokolistnej (po lewej)
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

ciborowate

Rodzaj

wełnianka

Gatunek

wełnianka szerokolistna

Nazwa systematyczna
Eriophorum latifolium Hoppe
Bot. Taschenb. Anfänger Wiss. Apothekerkunst 11: 108 (1801)[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Wełnianka szerokolistna (Eriophorum latifolium) – gatunek rośliny z rodziny ciborowatych (Cyperaceae) (turzycowatych). Występuje w strefie umiarkowanej zarówno na niżu, jak i w górach w Europie oraz w rozproszeniu w Azji (Azja Mniejsza, Mongolia, Półwysep Koreański)[3]. W Polsce jest dość rozpowszechniony, zwłaszcza w południowo-wschodniej części kraju[5] (częstość występowania 3 w 5–stopniowej skali), jednak traci stanowiska[6].

Morfologia

Pokrój
Kwiatostan w czasie kwitnienia
Kwiatostan w czasie owocowania
Pokrój
Bylina trwała tworząca rozległe okazałe darnie.
Łodyga
Tępa, o trójkątnym przekroju, wewnątrz pełna, prosto wzniesiona, o wysokości od 20 do 60. Na szczycie szarozielonej łodygi, w kącie najkrótszego liścia - tzw. podsadki - wyrasta kilka kłosów zawierających kilkanaście do kilkudziesięciu kwiatów.
Liście
Odziomkowe płaskie o szerokości od 4 do 8 mm i długich wąskich blaszkach na górnej stronie rynienkowate, na dolnej ostrogrzbieciste, szorstkie na brzegach, najwyższe liście są znacznie krótsze łodygowe, bez blaszkowe, jest ich niewiele. Pochwy liściowe czarnobrunatne.
Kwiat
Kwiatostanem jest rozrzutka złożona z 5-12 kłosków. Kwiat zebrany w jajowaty szczytowy kłos o długości od 1 do 2,5 cm, zawierający kilkanaście do kilkudziesięciu kwiatów. Okwiat złożony z licznych prostych miękkich, białych włosków wydłużających się podczas owocowania – tworzą biały wełnisty pióropusz. Kwiaty obupłciowe. Przysadki kwiatowe podłużnie lancetowate, zaostrzone; szare, białoszare lub srebrzyste, błoniaste, przejrzyste, jedno nerwowe. Kwitnie od kwietnia do maja.
Owoce
Niewielkie około 1 do 2 mm długości orzeszki, z których każdy zawiera tylko jedno nasienie. Małe szczecinki, w które przekształciły się listki okwiatu, zaczynają wydłużać się podczas owocowania i wyrastają w długie na 1 do 2,5 cm włoski, tworząc śnieżnobiały puch. Stanowi on aparat lotny nasion, ułatwiający rozsiewanie i roznoszenie nasion na większe odległości przez wiatr. Biały puch utrzymuje się na szczytach łodyg przez znaczną część roku.

Biologia i ekologia

Gatunek spotykany w szuwarach turzycowych, na torfowiskach niskich, rzadziej przejściowych. Rośnie w miejscach podmokłych, lekko kwaśnych, o dużej ilości światła. W górach występuje aż do piętra kosówki. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Caricetalia davallianae[7]. Roślina żywicielska motyla strzępotka soplaczka.

Zastosowanie

  • Puchu z wełnianek używano dawniej w tapicerstwie do wypełniania poduszek.
  • Rośliny wykorzystywane bywają na suche bukiety.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-17] (ang.).
  3. 1 2 Eriophorum latifolium Hoppe, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-14].
  4. ↑ Eriophorum latifolium, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 221, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  6. ↑ Rutkowski L. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2006.
  7. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.