Walter broni Sarajewa
Valter brani Sarajevo
Gatunek

wojenny

Rok produkcji

1971

Data premiery

12 kwietnia 1972

Kraj produkcji

Jugosławia

Język

serbsko-chorwacki

Czas trwania

133 minuty

Reżyseria

Hajrudin Krvavac

Scenariusz

Djordje Lebović

Główne role

Velimir Bata Živojinović
Stevo Žigon

Muzyka

Bojan Adamič

Zdjęcia

Miroljub Dikosavljević

Scenografia

Milenko Jeremić

Kostiumy

Saša Mandić

Montaż

Jelena Bjenjaš

Wytwórnia

Bosna Film

Velimir Bata Živojinović – odtwórca głównej roli w filmie

Walter broni Sarajewa (oryg. serb. Valter brani Sarajevo) – jugosłowiański film wojenny z 1972.

Opis fabuły

Akcja filmu rozgrywa się we wrześniu 1944. Niemiecka Grupa Armii E w obliczu zagrożenia okrążeniem rozpoczyna odwrót z Bałkanów. Kluczem do powodzenia tego przedsięwzięcia jest sukces „Operacji Laufer” – dostarczenie niemieckim jednostkom pancernym, które dotarły do Wiszegradu, paliwa znajdującego się w Sarajewie. Do walki z Niemcami stają miejscowi partyzanci dowodzeni przez tajemniczego Waltera. Ich organizację ma sparaliżować agent niemieckiego wywiadu działający pod pseudonimem Kondor, który podaje się za Waltera. Zostaje jednak zdemaskowany i zabity. Pociąg, którym Niemcy przewożą paliwo, zostaje opanowany przez trzech partyzantów dowodzonych przez Waltera i zniszczony[1][2][3].

Odbiór i znaczenie

Tytułowy bohater został nazwany na cześć dowódcy partyzanckiego Vladimira Pericia, który zginął podczas wyzwalania Sarajewa w 1945[4].

Film jako jeden z niewielu zagranicznych obrazów był wyświetlany w Chińskiej Republice Ludowej w czasach rewolucji kulturalnej, gdzie zyskał sporą popularność[5][6] i, głównie za sprawą chińskiej publiczności, jest jednym z najczęściej oglądanych na świecie filmów wojennych w historii[7][8]. Na cześć bohaterów filmu nazywano w Chinach dzieci oraz ulice[9]. Popularność filmu jest jednym ze źródeł wzrostu liczby chińskich turystów w Bośni i Hercegowinie oraz pozostałych państwach Bałkanów Zachodnich[10][11].

Restauracja Walter w Belgradzie

Do filmu nawiązuje tytuł debiutanckiego albumu zespołu Zabranjeno Pušenje – Das ist Walter z 1984[8].

W 2012 powstał film dokumentalny Andreja Aćina „Valter” poświęcony popularności obrazu „Walter broni Sarajewa”[12].

W 2019 w Sarajewie otwarto poświęcone filmowi muzeum[13].

Film był debiutem aktorskim Emira Kusturicy, który zagrał tam epizodyczną rolę[14].

Obsada

Przypisy

  1. ↑ Irina-Karina Ivanovic, Die Verarbeitung der Jugoslawien-Kriege im serbischen Film. – Unter besonderer Berücksichtigung der Filme ''Underground'' von Emir Kusturica und ''Pretty Village, Pretty Flame'' von Srdjan Dragojevic, core.ac.uk, Wien 2011, s. 37–39 [dostęp 2023-03-20] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-17] (niem.).
  2. ↑ Valter brani Sarajevo - Walter Defends Sarajevo [online], Kino Tuškanac [dostęp 2023-03-20] (chorw.).
  3. ↑ Bistrička stanica: Posljednji voz ispraćen 1978. [online], radiosarajevo.ba, 15 listopada 2014 [dostęp 2023-03-20] (bośn.).
  4. ↑ Robert J. Donia, Sarajevo. A biography, Ann Arbor, Mich.: University of Michigan Press, 2006, s. 200, ISBN 978-0-472-11557-0, OCLC 61821983 (ang.).
  5. ↑ Kino u Kini – popularni filmovi Hajrudina Krvavca u Narodnoj Republici Kini [online], fcs.rs, 27 stycznia 2022 [dostęp 2023-03-04] (serb.).
  6. ↑ Mathew Scott, China’s Favorite Foreign Movie Is a Yugoslav War Film From 1972 [online], #SixthTone, 30 kwietnia 2022 [dostęp 2023-03-04] (ang.).
  7. ↑ Mary Hui, China loves this obscure 1972 Yugoslavian movie – and Sarajevo is cashing in [online], Quartz, 13 kwietnia 2019 [dostęp 2023-03-05] (ang.).
  8. 1 2 Pavle Levi, Disintegration in frames. Aesthetics and ideology in the Yugoslav and post-Yugoslav cinema, Stanford, Calif.: Stanford University Press, 2007, s. 64, ISBN 978-0-8047-5368-5, OCLC 71581809 (ang.).
  9. ↑ Dina Iordanova, The cinema of the Balkans, London: Wallflower, 2006, s. 115, ISBN 1-904764-81-9, OCLC 64967105 (ang.).
  10. ↑ Vladimir Shopov, Decade of patience: How China became a power in the Western Balkans – European Council on Foreign Relations [online], ECFR, 2 lutego 2021 [dostęp 2023-03-05] (ang.).
  11. ↑ Gordana Knezevic, ‘Walter’ Defended Sarajevo, Now He’s Bringing Tourists, „Radio Free Europe/Radio Liberty”, 29 sierpnia 2018 [dostęp 2023-03-05] (ang.).
  12. ↑ Filmske radosti | Aplauzi na premijeri „Valtera” [online], web.archive.org, 12 maja 2015 [dostęp 2023-03-05] [zarchiwizowane z adresu 2015-05-12].
  13. ↑ Svečano otvoren muzej „Valter brani Sarajevo” [online], aa.com.tr, 6 kwietnia 2019 [dostęp 2023-03-04] (bośn.).
  14. ↑ Valter Brani Sarajevo [online], kustu.com [dostęp 2023-03-04].

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.