Walki na Nowej Gwinei

II wojna światowa, wojna na Pacyfiku
Żołnierze 1 Dywizji Marines ze zdobyczną japońską flagą w czasie bitwy na przylądku Gloucester
Czas	23 stycznia 1942 – sierpień 1945
Miejsce	Nowa Gwinea Australijska, Papua, Holenderskie Indie Wschodnie
Przyczyna	ekspansjonizm japoński
Wynik	zwycięstwo aliantów
Strony konfliktu
Australia  Papua  Nowa Gwinea Australijska  Stany Zjednoczone  Wielka Brytania  Holandia  Japonia
Dowódcy
Douglas MacArthur Thomas Blamey Sydney Rowell Edmund Herring Iven Mackay Leslie Morshead Stanley Savige Frank Berryman George Kenney Robert Eichelberger Arthur Carpender Daniel Barbey Harukichi Hyakutake Hitoshi Imamura Hatazō Adachi Tomitarō Horii † Heisuke Abe † Isoroku Yamamoto Jisaburo Ozawa Jinichi Kusaka Masatomi Kimura
Straty
42 000 w sumie, Australia: 7 000 zabitych, USA: 12 291 (w tym 4684 zabitych) 127 600 (głównie z chorób i wycieńczenia)
brak współrzędnych

Walki na Nowej Gwinei (w latach 1942–1945) były jedną z ważniejszych operacji militarnych II wojny światowej na obszarze południowo-zachodniego Pacyfiku.

Przed wybuchem wojny wyspa Nowa Gwinea podzielona była na następujące obszary administracyjne:

• Nowa Gwinea Australijska, czyli północno-wschodnia część wyspy i okoliczne archipelagi, znajdowała się pod zarządem Australii działającej z mandatu Ligi Narodów;
• Terytorium Papui, południowo-wschodnia część wyspy, ze stolicą w Port Moresby, była kolonią australijską;
• Nowa Gwinea Holenderska, zachodnia część wyspy, należała do Indii Holenderskich (obecnie w granicach Indonezji).

Nowa Gwinea posiadała spore znaczenie strategiczne jako znacznej wielkości ląd położony na północ od Australii w bezpośredniej jej bliskości. Jej obszar pozwalał zdobywcom na założenie wielu baz lądowych, lotniczych i morskich.

Walki pomiędzy siłami aliantów a Japonią wybuchły wraz z zaatakowaniem przez Japończyków Rabaulu 23 stycznia 1942 roku. Zgodnie z planami sztabowców japońskich Rabaul stał się wysuniętą bazą, z której kierowano operacjami na Nowej Gwinei, w tym kampanią na szlaku Kokoda w okresie od lipca 1942 do stycznia 1943, a także działaniami w rejonie Buna-Gona. Walki na niektórych obszarach Nowej Gwinei trwały do sierpnia 1945 roku, a więc praktycznie do końca wojny.

Naczelnym dowódcą w obszarze południowo-zachodniego Pacyfiku był generał Douglas MacArthur. Działał on w oparciu o bazy w Melbourne, Brisbane i Manili. Ze strony japońskiej odpowiedzialność za kampanie zarówno na Nowej Gwinei, jak i na Wyspach Salomona, wzięła na siebie 8 Grupa Armii pod dowództwem generała Hitoshiego Imamury. Jego główną bazą operacyjną był Rabaul. 18 Armia pod dowództwem generała Hatazō Adachiego odpowiadała za działania na samej Nowej Gwinei.

W czasie trwania ponad 3-letnich walk wojska japońskie na północno-wschodnich obszarach Nowej Gwinei zostały całkowicie rozbite i unicestwione.

Bibliografia

• T.A.G. Hungerford: The Ridge and the River, Penguin, Sydney 1992, ISBN 0-143-00174-4
• Peter Fitzsimons: Kokoda, Hodder Headline Australia, Melbourne 2005, ISBN 0-733-61962-2

Linki zewnętrzne

• Inwazja Nowej Gwinei (wideo, ang.)