Drewniana wańka-wstańka przedstawiająca pajaca

Wańka-wstańkazabawka, która poruszona kolebie się na boki, lecz nigdy się nie przewraca. Po wychyleniu samoistnie odzyskuje równowagę i wraca do pionowej orientacji wyjściowej, gdyż jej podstawa jest okrągła i w środku ma ciężarek, natomiast głowa jest lekka w porównaniu z resztą figurki. Stabilność zabawka zawdzięcza więc nierównomiernemu rozkładowi masy: jej środek znajduje się blisko podłoża, na którym stoi.

Z wyglądu wańka-wstańka może przedstawiać rosyjską matrioszkę, marynarza, zwierzę lub postać z bajek dla dzieci. Przy przechylaniu się na boki może wydawać różne dźwięki. Najczęściej jest wykonana z kolorowego plastiku lub z drewna; może być pokryta miękkim materiałem.

W języku potocznym można też spotkać inne określenia: mańka-wstańka, bańka-wstańka, kolebok i niewalaszka (jest to nazwa spolszczona; oryginalna nazwa rosyjska: неваляшка).

Zabawka cieszyła się popularnością w latach 70. XX wieku w czasach PRL-u – m.in. była przywożona z ZSRR przez osoby jeżdżące na handel.

Współcześnie w handlu można spotkać również wańki-wstańki pełniące funkcję gadżetu lub elementu dekoracyjnego do mieszkań.

Przeciwieństwem Wańki-wstańki jest wańka-przewracanka, czyli lalka z wysoko umiejscowionym środkiem ciężkości.

Zobacz też

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.