Włodzimierz Demetrykiewicz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

9 września 1859
Złoczów

Data i miejsce śmierci

13 kwietnia 1937
Kraków

Zawód, zajęcie

archeolog

Narodowość

polska

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry)

Włodzimierz Józef Demetrykiewicz (ur. 9 września 1859 w Złoczowie, zm. 13 kwietnia 1937 w Krakowie) – archeolog polski, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1894–1937 dyrektor Muzeum Archeologicznego w Krakowie[1].

Życiorys

Był synem Józefa (1828–1881), lekarza, i Antoniny z Kuszpecińskich (1832–1899). Miał braci Mieczysława Antoniego (1865–1941[2]), Stanisława Franciszka (1867–1868[3][4]). Uczęszczał do szkół powszechnych i średniej w Rzeszowie i gimnazjum w Tarnowie. W latach 1878–1884 studiował prawo, a 1884–1887 historię sztuki na UJ. W 1884 obronił doktorat praw na UJ po przedstawieniu pracy Konserwatorstwo dla zabytków archeologicznych. Rzecz ze stanowiska dziejów kultury i nauki porównawczej prawa. Uzupełniał studia z historii sztuki na uniwersytecie w Wiedniu (1890–1891), następnie podjął pracę konserwatora zabytków starożytnych w Urzędzie Konserwatorskim w Krakowie (1891–1912). W 1902 został docentem w Gabinecie Archeologicznym UJ; od 1907 był profesorem tytularnym i prowadził wykłady z archeologii pradziejowej Polski. W 1919 został profesorem nadzwyczajnym i kierownikiem Katedry Prehistorii, w 1921 profesorem zwyczajnym i dyrektorem Zakładu Prehistorii. Od 1921 kierował Muzeum Archeologicznym PAU (do 1928 kierownik, następnie dyrektor).

W 1903 został członkiem korespondentem, w 1930 członkiem czynnym PAU (wcześniej AU); brał udział w pracach Komisji Archeologicznej AU, Komisji Historii Sztuki AU (sekretarz), Komisji Antropologicznej AU (sekretarz), Komisji Antropologii i Prehistorii PAU (przewodniczący). Był członkiem korespondentem Komisji Centralnej w Wiedniu dla Badania i Konserwacji Zabytków (1887), sekretarzem Grona Konserwatorów z Galicji Zachodniej (1890–1895), członkiem korespondentem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (1916), członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Prehistorycznego (1924), członkiem Towarzystwa Antropologicznego w Wiedniu, członkiem Towarzystwa Starożytników w Królewcu, członkiem honorowym Sekcji Archeologicznej Muzeum Królewskiego w Pradze, członkiem honorowym Towarzystwa Opieki nad Polskimi Zabytkami Sztuki i Kultury.

Został pochowany w grobowcu na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[5] (kwatera U-płn-zach), w którym spoczywają także jego matka i brat Mieczysław.

Grobowiec prof. Włodzimierza Demetrykiewicza na cmentarzu Rakowickim

W badaniach naukowych zajmował się archeologią pradziejową Małopolski, ochroną prawną zabytków sztuki, konserwacją zabytków, muzealnictwem i historią architektury Krakowa. Jako pierwszy dokonał gruntownych badań nad okresem lateńskim w Małopolsce; przedstawił próbę syntezy prahistorii Galicji; prowadził badania nad paleolitem polskim oraz tarnobrzeską grupą kultury łużyckiej. Przyczynił się do zachowania gotyckiej budowli kościelnej w Tarnowie; przeprowadził inwentaryzację zabytków prahistorycznych w Polsce, domagał się sprawowania opieki nad zabytkami sztuki wyłącznie przez wyspecjalizowane urzędy konserwatorskie. W latach 1896–1919 redagował „Materiały Antropologiczno-Archeologiczne i Etnograficzne AU w Krakowie”. W gronie jego uczniów byli m.in. Włodzimierz Antoniewicz, Roman Grodecki i Leon Kozłowski.

Niektóre publikacje

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ Co może łączyć ulicę w Krakowie, Katedrę Prehistorii na Uniwersytecie Jagiellońskim, Muzeum Archeologicznym PAU i kamienne figury tzw. baby? [online], Muzeum Archeologiczne w Krakowie, 9 września 2020 [dostęp 2021-06-22] (pol.).
  2. ↑ Księga chrztów 1861–1870. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 71 (poz. 92).
  3. ↑ Księga chrztów 1861–1870. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 102 (poz. 80).
  4. ↑ Księga zmarłych 1855–1878 Sanok. Sanok: Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 193 (poz. 92).
  5. ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803–2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 58, ISBN 978-83-233-4527-5.
  6. ↑ fotokopia strony tytułowej
  7. ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 630 „za zasługi na polu naukowem”.
  8. ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 464 „za wybitne zasługi na polu nauki i wychowywania młodzieży w duchu patriotycznym położone w latach 1905–1918”.
  9. ↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 190.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.