Michaił Atamanow
Umer Achmołła Atamanow
Miszka Tatar
młodszy porucznik młodszy porucznik
Data i miejsce urodzenia

1912/1916
Wasiljewka↗

Data i miejsce śmierci

1 czerwca 1943
Józefów

Przebieg służby
Lata służby

1939–1943

Siły zbrojne

Armia Czerwona
Gwardia Ludowa

Jednostki

18 Dywizja Strzelecka
Grupa Operacyjna GL im. Tadeusza Kościuszki

Stanowiska

dowódca oddziału partyzanckiego

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Odznaczenia
Order Krzyża Grunwaldu III klasy
Pomnik na miejscu śmierci Atamanowa

Umer Achmołła Adamow (wg innych źródeł Michaił Atamanow, Ufa Mogomoły Adamow, Umer Achmołła Atamanow) ps. „Miszka Tatar” (ur. 1912 lub 1916, zm. 1 czerwca 1943 w Józefowie) – zamojski partyzant, były oficer Armii Czerwonej.

Życiorys

Kazański Tatar, z zawodu nauczyciel wychowania fizycznego[1]. Po ataku Niemiec na Związek Radziecki wcielony do Armii Czerwonej[1]. Walczył w stopniu młodszego lejtnanta w 97 pułku piechoty z 18 Dywizja Piechoty na Białorusi. W 1941 roku został ranny w bitwie pod Orszą i wzięty do niewoli. Trafił do obozu jenieckiego w Częstochowie. Uciekł z niego w 1942 roku i przedostał się na Roztocze, w okolice Józefowa. Tam stworzył ze zbiegłych jeńców oddział partyzancki, który stał się częścią Grupy Operacyjnej im. Tadeusza Kościuszki. Oddział „Miszki Tatara” przeprowadził wiele zakończonych sukcesem akcji dywersyjnych i bojowych. M.in. 1 kwietnia 1943 w rejonie Maziarzy pow. tomaszowski stoczył dwugodzinną walkę z hitlerowską obławą. 5 kwietnia 1943 ostrzelał i uszkodził niemiecki samolot rozpoznawczy. 24 kwietnia oddział im. Kotowskiego wraz z innymi oddziałami śmiałym uderzeniem przerwał pierścień okrążenia i wyszedł na tyły przeciwnika, zadając mu duże straty. 25 kwietnia rozbił we wsi Głuchy (powiat biłgorajski) oddział hitlerowski znęcający się nad ludnością cywilną. 1 maja zlikwidował ochronę tartaku w Tereszpolu, zdobywając sporo amunicji, a sam tartak paląc. 16 maja rozgromił niemiecką obronę tartaków w Długim Kącie i Krasnobrodzie. Trzy dni później zaminował tor kolejowy w rejonie stacji kolejowej Zwierzyniec na linii Rejowiec-Rawa Ruska, wykolejając niemiecki transport wojskowy. Atamanow zginął w czasie obrony wsi Józefów przed niemiecką pacyfikacją. 25 grudnia 1943 został pośmiertnie odznaczony Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy[2].

Z oddziałem Miszki Tatara w obronie Zamojszczyzny współpracowały wielokrotnie inne oddziały partyzanckie, m.in. oddział Armii Krajowej dowodzony przez Hieronima Miąca i oddziałami Batalionów Chłopskich[3]. Oficerowie AK cenili go i szanowali, uważając za świetnego strzelca i jeźdźca i nieustraszonego partyzanta.

Awanse

  • podporucznik (w Armii Czerwonej)
  • kapitan (pośmiertnie w Gwardii Ludowej)

Odznaczenia

Upamiętnienie

Mieszkańcy Józefowa postawili w miejscu jego śmierci pomnik upamiętniający jego odwagę. W 2018 roku na wniosek IPN wojewoda lubelski, przy sprzeciwie radnych, burmistrza i społeczeństwa Józefowa, nakazał zmianę nazwy ulicy Miszki Tatara i usunięcie pomnika, który upamiętniał śmierć Miszki Tatara i partyzanta AK Józefa Kudełki ps. „Czarny”.[4]

Przypisy

  1. 1 2 Rydłowski 1971 ↓, s. 17.
  2. ↑ Rydłowski 1971 ↓, s. 22.
  3. ↑ Rydłowski 1971 ↓, s. 21.
  4. ↑ "Selim" zastąpił Miszkę Tatara | Nowa Gazeta Biłgorajska [online], gazetabilgoraj.pl [dostęp 2020-04-13] (pol.).

Bibliografia

  • Marzena Maciąg: Znałem Miszkę Tatara. Wojenne losy Józefa Śwista ps. „Czarny”. kronikatygodnia.pl, 2003-09-16. [dostęp 2007-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-29)].
  • Edward Gronczewski, Walczyli o Polskę Ludową, Warszawa 1982.
  • Jerzy Ślaski, Polska Walcząca t. III, Warszawa 1999.
  • Aleksander Mazur, Order Krzyża Grunwaldu 1943-1985, Warszawa 1988.
  • Jerzy Rydłowski: Żołnierze lat wojny i okupacji. Warszawa: 1971.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.