Sielce, Stary Mokotów, Ujazdów | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Spacerowa przy ulicy Belwederskiej | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Długość |
820 m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
52°12′32,8″N 21°01′34,1″E/52,209111 21,026139 |
Ulica Spacerowa – ulica w warszawskich dzielnicach Śródmieście i Mokotów, biegnąca od ulicy Belwederskiej do ulicy Klonowej.
Historia
Nazwa ulicy została nadana uchwałą Rady Miejskiej Warszawy z dnia 27 września 1926[1]. Ulica zawdzięczała swoją nazwę lokalizacji w pobliżu sprzyjających spacerom terenów zielonych, leżących pomiędzy ulicami Parkową i Klonową[2].
Początkowo ulica przebiegała rozpoczynała się przy ulicy Zawrotnej[uwaga 1], krzyżowała się z ulicami Humańską, Słoneczną, Kujawską i kończyła bieg po około 50 metrach, na skrzyżowaniu z ulicą Parkową[uwaga 2] i torami kolei wilanowskiej przy ogrodzeniu kompleksu ogrodów i stajni belwederskich[3], mieszczących od około 1930 rezydencję Edwarda Śmigłego-Rydza[4]. 28 sierpnia 1935 przylegający do ulicy Spacerowej odcinek kolei wilanowskiej pomiędzy placem Unii Lubelskiej a stacją Belweder został zlikwidowany, zaś stację końcową przesunięto na ulicę Belwederską[5].
Pomiędzy 1935 a 1945 ulica została przedłużona o 140 metrów w kierunku północnym, przez teren ogrodów otaczających stajnie belwederskie, i połączona z ulicą Klonową w miejscu jej załamania[6]. Zachodnia część ogrodów została odcięta nowym odcinkiem ulicy od zabudowań belwederskich stajni oraz maneżu i utworzyła publicznie dostępny zieleniec, któremu uchwałą Rady m.st. Warszawy z dnia 16 października 2000 nadano nazwę skwer Tarasa Szewczenki[7]. Od 15 kwietnia 1946 ulica na całej swojej ówczesnej długości, pomiędzy ulicą Zawrotną[uwaga 1] a ulicą Klonową, była obsługiwana przez komunikację autobusową[8].
W latach 1954–1955 po wschodniej stronie ulicy wybudowano klasycystyczny gmach ambasady Związku Radzieckiego[9].
W 1956 rozpoczęto przebudowę ulicy w celu uruchomienia trasy tramwajowej do Wilanowa. 22 maja 1956 poinformowano o planach połączenia nowej linii tramwajowej przebiegającej wzdłuż ulicy Spacerowej z istniejącą linią wzdłuż ulicy Puławskiej poprzez ulicę Skolimowską i odcinek przedwojennej ulicy Parkowej[uwaga 2] pomiędzy ulicami Chocimską i Spacerową. W lecie 1956 przebudowano jezdnię ulicy Spacerowej i przystąpiono do budowy torów tramwajowych[10]. W sierpniu 1956 odstąpiono od planów budowy torowiska tramwajowego wzdłuż ulicy Skolimowskiej i zdecydowano o wybudowaniu nowego łącznika z ulicą Puławską przez teren wyłączonej z eksploatacji 10 września 1955 zajezdni tramwajowej „Mokotów” przy ulicy Puławskiej 13/15, której zabudowania wyburzono podczas układania torowiska[11]. Łącznikowi temu uchwałą Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 24 listopada 1961 nadano nazwę ulica Goworka[12].
20 lipca 1957 oddano do użytku linię tramwajową przebiegającą wzdłuż ulicy Spacerowej na odcinku pomiędzy późniejszą ulicą Belwederską a ulicą Goworka[10][13], stanowiącą kontynuację trasy wzdłuż ulicy Nowoparkowej[uwaga 3]. Dzień wcześniej, 19 lipca, zamknięto ruch pociągów kolei wilanowskiej pomiędzy stacjami Belweder i Wilanów, aby uniknąć krzyżowania w poziomie się torów tramwajowych i kolejowych przy zbiegu ulic Spacerowej, Belwederskiej i Nowoparkowej[uwaga 3][14]. Pomimo wybudowania linii tramwajowej, w trakcie przebudowy ulicy nie powstał brakujący odcinek jezdni pomiędzy ulicami Belwederską i Zawrotną[uwaga 1], a ruch drogowy nadal kierowany był ulicą Zawrotną[15].
11 listopada 1973, w związku z budową Wisłostrady, zlikwidowano wybudowaną 16 lat wcześniej linię tramwajową przebiegającą wzdłuż ulicy[16][17]. Po likwidacji linii tramwajowej, w latach 1973–1976 przeprowadzono przebudowę ulicy, w ramach której wybudowano brakujący odcinek jezdni pomiędzy ulicami Belwederską i Zawrotną[uwaga 1], ulicę na odcinku pomiędzy ulicami Belwederską i Goworka poszerzono do dwóch jezdni z trzema pasami ruchu w kierunku północnym i dwoma pasami ruchu w kierunku południowym, pozostawiając odcinek jednojezdniowy jedynie pomiędzy ulicami Goworka i Klonową. Przedłużoną i poszerzoną ulicę oddano do użytku 28 października 1976[15].
W 2001 otwarto hotel Hyatt Regency Warsaw, wybudowany na północno-zachodnim narożniku skrzyżowania z ulicą Belwederską[18].
W czasie remontu nawierzchni ulicy przeprowadzonego w dniach 23–25 sierpnia 2013 jeden spośród trzech pasów ruchu na jezdni prowadzącej w kierunku północnym został zastąpiony pasem rowerowym, zaś dla ruchu samochodowego pozostawiono po dwa pasy w każdym kierunku[19].
29 marca 2022 podpisano umowę na budowę linii tramwajowej do Wilanowa, obejmującą odbudowę torowiska wzdłuż ulicy Spacerowej na odcinku pomiędzy ulicami Belwederską i Goworka[20]. W sierpniu 2022 rozpoczęto prace budowlane[21]. 13 maja 2024 otwarte zostały przebudowane jezdnie ulicy, z których jezdnia zachodnia zachowała dwa pasy ruchu, a jezdnia wschodnia została zwężona do jednego pasa ruchu[22]. 14 maja 2024 została oddana do użytku odbudowana linia tramwajowa wzdłuż ulicy na odcinku pomiędzy ulicami Belwederską i Goworka[23].
Ważniejsze obiekty
- Regent Warsaw Hotel (dawniej Hyatt Regency Warsaw)
- Park Morskie Oko
- Ambasada Federacji Rosyjskiej
- Państwowy Zakład Higieny
- Skwer Tarasa Szewczenki z pomnikiem poety
Uwagi
- 1 2 3 4 Ulica Zawrotna przebiegała pomiędzy ulicami Belwederską i Spacerową, około 30 metrów na północ od ulicy Lądowej, pomiędzy posesjami zajmowanymi obecnie przez ambasadę Rosji i Dom Rosyjski.
- 1 2 Nieistniejący odcinek ulicy Parkowej na zachód od ulicy Belwederskiej przebiegał południowym skrajem ogrodu stajni belwederskich, przez teren obecnej ambasady Rosji, przylegał od północy do gmachu Państwowego Zakładu Higieny i kończył się na skrzyżowaniu z ulicą Chocimską, zaś jego przedłużeniem była ulica Skolimowska.
- 1 2 Ulicy Nowoparkowej w 1961 nadano nazwę ulica Jurija Gagarina.
Przypisy
- ↑ Uchwała Rady Miejskiej z dnia 27 września 1926 r. w sprawie nazw ulic w Cytadeli i w mieście. „Dziennik Zarządu Miasta Stołecznego Warszawy”. nr 67/68, s. 1-3, 1926-10-20.
- ↑ Ulica Spacerowa. Urząd Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy. [dostęp 2024-04-15]. (pol.).
- ↑ Plan Miasta Stołecznego Warszawy w skali 1:2500. Biuro Pomiarów Działu Regulacji i Pomiarów Zarządu Miejskiego w m.st. Warszawie, 1936, s. 1.
- ↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 6. Kępna–Koźmińska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2000, s. 36. ISBN 83-88372-04-1.
- ↑ Kolej wilanowska. Trasbus.com – Historia warszawskiej komunikacji miejskiej. [dostęp 2024-04-12]. (pol.).
- ↑ Ortofotomapa Zniszczonej Warszawy. Warszawskie Przedsiębiorstwo Geodezyjne S.A., czerwiec 1945, s. 1.
- ↑ Uchwała Nr XXVIII/364/2000 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 16 października 2000 r. w sprawie nadania nazwy skwerowi w Dzielnicy Mokotów Gminy Warszawa-Centrum.
- ↑ Linia autobusowa zwykła F. Trasbus.com – Historia warszawskiej komunikacji miejskiej. [dostęp 2024-04-12]. (pol.).
- ↑ Krzysztof Jabłoński i in.: Warszawa: portret miasta. Warszawa: Arkady, 1984, s. strony nienumerowane (Kronika odbudowy, budowy i rozbudowy 1945−1982). ISBN 83-213-2993-4.
- 1 2 Dariusz Walczak: Tramwaje powojennej Warszawy 1945-1975. Rybnik: Wydawnictwo Eurosprinter, 2018, s. 71. ISBN 978-83-63652-30-2.
- ↑ Warszawskie tramwaje elektryczne 1908−2008. Tom IV. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2008, s. 51. ISBN 978-83-923702-08.
- ↑ Uchwała nr 28 Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 24 listopada 1961 r. w sprawie zmiany nazw ulicom. „Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy”. nr 22, poz. 96, s. 1-8, 1961-11-24.
- ↑ Linia tramwajowa zwykła 16. Trasbus.com – Historia warszawskiej komunikacji miejskiej. [dostęp 2024-04-15]. (pol.).
- ↑ Bogdan Pokropiński: Kolej grójecka. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2002, s. 72. ISBN 978-83-206-1466-4.
- 1 2 Linia autobusowa zwykła 140. Trasbus.com – Historia warszawskiej komunikacji miejskiej. [dostęp 2024-04-15]. (pol.).
- ↑ Dariusz Walczak: Tramwaje powojennej Warszawy 1945-1975. Rybnik: Wydawnictwo Eurosprinter, 2018, s. 93. ISBN 978-83-63652-30-2.
- ↑ Linia tramwajowa zwykła 33 BIS. Trasbus.com – Historia warszawskiej komunikacji miejskiej. [dostęp 2023-04-11]. (pol.).
- ↑ Michał Szymański: Tajemnicze miasto. Spacery po Warszawie. Część IX: Dzielnica Mokotów: Sielce, Sadyba, Stegny, Służew. Warszawa: Wydawnictwo CM, 2018, s. 30. ISBN 978-83-66022-56-0.
- ↑ SAMI na Spacerowej, nowy asfalt na Modlińskiej. tvn24.pl, 2013-08-21. [dostęp 2024-04-15]. (pol.).
- ↑ Warszawa: Jest umowa na budowę tramwaju do Wilanowa. transport-publiczny.pl, 2022-03-29. [dostęp 2024-04-15]. (pol.).
- ↑ Warszawa: Startuje budowa tramwaju do Wilanowa. Bez tramwajów na Puławskiej. transport-publiczny.pl, 2022-08-25. [dostęp 2024-04-15]. (pol.).
- ↑ Na Spacerowej w dwóch kierunkach. Duże zmiany w ruchu na Mokotowie. rdc.pl, 2024-05-13. [dostęp 2024-05-14]. (pol.).
- ↑ Witold Urbanowicz: Warszawa: Tramwaj dotarł na Sielce. Tory na Gagarina otwarte. transport-publiczny.pl, 2024-05-14. [dostęp 2024-05-14]. (pol.).