ulica Osobowicka
Karłowice-Różanka, Osobowice-Rędzin
Ilustracja
ul. Osobowicka w dzień powszedni, październik 2009
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wrocław

Długość

6,1 km

Przebieg
światła ul. Bałtycka / Na Polance / Most Osobowicki
ul. Lutycka
ul. Obodrzycka
ul. Czeska
ul. Serbska
światła ul. Łużycka
Cmentarz Osobowicki
Most Milenijny
ul. Kotoszyńska
ul. Ostrzeszowska
ul. Jarocińska / ul. Kapliczna
ul. Micheleta / ul. Ostrowska
ul. Żywopłotowa
ul. Lipska
ul. Witkowska
ul. Wrzosowa
ul. Wędkarzy
Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Osobowicka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Osobowicka”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „ulica Osobowicka”
Ziemia51°08′09,0″N 17°00′00,0″E/51,135833 17,000000

Ulica Osobowicka we Wrocławiu – ulica biegnąca wzdłuż odrzańskiego Kanału Różanka i prawego brzegu Odry Północnej, łącząca mosty Osobowickie z osiedlem Osobowice-Rędzin. Całkowita długość ulicy – od mostu Osobowickiego i skrzyżowania z ul. Bałtycką na wschodzie do skrzyżowania z ul. Szachistów na północnym zachodzie – wynosi około 6,1 km[1][2], i jest najdłuższą ulicą w mieście[3]; przedłużeniem ul. Osobowickiej na wschodzie jest ul. Na Polance, a za zachodzie – peryferyjna ul. Wędkarzy. Ulica przebiega przez osiedla Karłowice-Różanka oraz Osobowice-Rędzin.

Do końca wieku XIX nazywana Oswitzer Chaussee, później Oswitzerstraße[4] łączyła ze sobą dawną podwrocławską wieś Rosenthal (dziś Różanka) oraz Polinke Acker ("Polinkowe Pola", dziś Polanka) z wsiami Osswitz (Osobowice) i Ransern (Rędzin). Poprzez przeprawę przez Odrę przy Polinkowych Polach droga ta miała połączenie z Wrocławiem. Założenie w 1867 Cmentarza Osobowickiego przyczyniło się do wzrostu znaczenia tej drogi, modne się też stało odwiedzanie podwrocławskich lasów, w tym Lasku Osobowickiego oraz tak zwanych établissements[5]; trzydzieści lat później dotychczasową nietrwałą drewnianą przeprawę przez Odrę zastąpiono nowym ceglanym "Mostem Groszowym" (Gröschelbrücke, dzisiejsze mosty Osobowickie), umiejscowionym kilkaset metrów na wschód[6], w związku z czym cała komunikacja miasta z cmentarzem, Lasem Osobowickim i Osobowicami (w tym nowo uruchomiona w tym samym czasie komunikacja tramwajowa) odbywała się po ulicy Osobowickiej.

fragment mapy z 1865: położenie dzisiejszej ul. Osobowickiej podkolorowane na jasnobrązowo
ul. Osobowicka: wejście na Cmentarz Osobowicki

W 1853 Kolej Górnośląska uzyskała koncesję na połączenie kolejowe z Poznaniem; koncesja ta, zrealizowana w 1856, spowodowała dalszy rozwój wrocławskiego węzła kolejowego i spowodowała konieczność wybudowania długiego, blisko czterystumetrowego mostu kolejowego nad Odrą i jej polderami, który specjalnym wiaduktem przeciął także ulicę Osobowicką (na mapce z 1865 obok linia kolejowa widoczna jest przy lewym skraju, obok Oswitzer Feldmark i opisana jest jako Posener Eisenbahn). W 1899 rozpoczęła działalność Breslau – Trebnitz – Prausnitzer Kleinbahn Aktiengesellschaft (Wrocławska Kolej Dojazdowa), która na północnym przyczółku mostów Osobowickich, gdzie zaczyna się ul. Osobowicka, miała połączenie z torami tramwajowymi (tzw. splot) prowadzącymi z pętli na Osobowicach w stronę miasta.

Wzdłuż ulicy na przełomie XIX i XX wieku wybudowano – głównie w obrębie osiedla Osobowice – czynszowe kamienice i wille. Tu znalazły swoje miejsce też Établissement Wiesenheim Baude (Osobowicka 59, dziś zlokalizowany jest tu zarząd cmentarza), restauracja Schillergarten (Osobowicka 89), M. Knabe's Restauration, Garten und Tanz Salon (restauracja, ogród i salon taneczny M. Knabego; Osobowicka 95). Przy ul. Osobowickiej zlokalzowana była również Dampferhaltestelle Oswitz (przystań parowców na Osobowicach), a przy niej – restauracja Hoffmanna. Na posesjach 112-114 mieścił się tutejszy folwark, W 1928 przy ul. Osobowickiej nr 48, naprzeciw cmentarza, zbudowano według projektu R. Konwiarza halę sportową[7], a obok niej, na nadodrzańskim polderze, organizowane były w latach 30. XX wieku defilady wojskowe. Na początku lat 30. wybudowano na posesjach nr 138-144 typowy dla ówczesnych peryferyjnych osiedli miast niemieckich trzykondygnacyjny wielorodzinny blok mieszkalny (z tego samego okresu pochodzi także czterokondygnacyjny blok zlokalizowany niedaleko Mostu Osobowickiego, nr 11-15), a kościół św. Teresy od Dzieciątka Jezus pod numerem 129, wybudowany "dzięki staraniom kardynała Adolfa Bertrama, ofiarności miejscowych parafian i ks. proboszcza Artura Obera", jak głosi wmurowana w nim tablica pamiątkowa, pochodzi z roku 1931.

Zabudowa ulicy Osobowickiej niemal nie ucierpiała oblężenia miasta w 1945. Po wojnie przez ponad pół wieku, do czasu wybudowania w 2004 roku mostu Milenijnego ulica wciąż miała znaczenie wyłącznie lokalne. Równocześnie z budową tego mostu przedsięwzięto generalny remont połączony z poszerzeniem i przebudową profilu wschodniego odcinka ul. Osobowickiej w związku z przewidywanym wzrostem ruchu samochodowego. Po ukończeniu północnego fragmentu obwodnicy śródmiejskiej) wyremontowana i przebudowana część ul. Osobowickiej pełni rolę drogi lokalnej i dojazdu do cmentarza osobowickiego. Wzmożony ruch samochodowy panuje na niej w okolicach świąt.

Przypisy

  1. ↑ według "Wykazu dróg przebiegających przez miasto Wrocław" opracowanego przez Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta na długość tej ulicy składają się trzy jej odcinki: od. ul. Bałtyckiej do ul. Łużyckiej (858 m), od. ul. Łużyckiej do ul. Lipskiej (2650 m) i od ul. Lipskiej do ul. Wędkarzy (2597 m), łącznie 6105 m; formalnie do ul. Osobowickiej zaliczane są też dwa odcinki "ślepe" (sięgacze) oraz parking, o łącznej długości ok. 1,4 km
  2. ↑ w publikacjach prasowych n.t. ulicy Osobowickiej pojawia się niekiedy informacja sprzeczna z oficjalną publikacją Zarządu Dróg i Utrzymania Miasta na temat długości tej ulicy, podająca wartości od 6,6 do 6,7 km
  3. ↑ Jerzy Wójcik: Ulica Osobowicka: Najgorętsze miejsce Wrocławia 1 listopada. NaszeMiasto.pl, 2010-01-19. [dostęp 2010-02-06].
  4. ↑ Ehrenmal für die im Weltkriege Gefallenen der staatlichen Lehranstalt für Obst- und Gartenbau in Proskau, O.-S.. „Die Gartenwelt”. XXIV (38), s. 353, 1920-09-17. [dostęp 2017-12-20].
  5. ↑ lokale rozrywkowe położone zazwyczaj za miastem
  6. ↑ w tym samym czasie realizowano zakrejone na szeroką skalę przedsięwzięcie inżynieryjne związane z budową nowego portu miejskiego i rozbudową wrocławskiego węzła wodnego, w tym budową wzdłuż ulicy Osobowickiej Kanału Różanka wraz ze śluzą
  7. ↑ w latach 70. XX w. była tu siedziba Klubu Wodnego LOK

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.