| Śródmieście Południowe | |||||||||||||
 Ulica św. Barbary, widok w stronę ul. Nowogrodzkiej | |||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||
| Długość |
348 m | ||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy  | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||||||||||||
 52°13′37,7″N 21°00′32,5″E/52,227139 21,009028 | |||||||||||||
Ulica św. Barbary – ulica w śródmieściu Warszawy, biegnąca od ul. Poznańskiej do ul. Nowogrodzkiej.
Historia
Ulica została przeprowadzona w 1898 na terenach rozparcelowanej walcowni Koszyki. Pracami kierował Władysław Kozłowski[1].
Swoją nazwę ulica zawdzięcza cmentarnej kaplicy św. Barbary znajdującej się przy ul. Wspólnej, na terenie nieistniejącego cmentarza Świętokrzyskiego. Po roku 1866 kaplica pełniła funkcje świątyni parafialnej, a po 1883 na terenie cmentarza wybudowano kościół św. Apostołów Piotra i Pawła.
W latach 1898−1899 ulicę zabudowano trzypiętrowymi kamienicami, zaś pod zamykającym ulicę murem cmentarza ustawiono „Bożą Mękę”" − krzyż stojący pierwotnie u zbiegu ulic Marszałkowskiej i Nowogrodzkiej, przeniesiony przy okazji przebijania ulicy Poznańskiej. Od XVIII wieku pełnił on funkcję drogowskazu dla konduktów pogrzebowych, zmierzających na cmentarz Świętokrzyski.
W latach 1928–1933 na działce położonej między ulicami: Nowogrodzką, Poznańską i św. Barbary wzniesiono modernistyczny Gmach Urzędu Telekomunikacyjnego i Telegraficznego[2].
Wypalone w 1944 domy rozebrano w okresie powojennym, mimo niezłego stanu zachowania ich murów. Poza gmachem Urzędu Telekomunikacyjnego i Telegraficznego przypisanego numeracji ul. Nowogrodzkiej (nr 45) ocalała jedynie pozbawiona wystroju architektonicznego kamienica sióstr Tołwińskich (zrewitalizowana w 2017[3]), mieszcząca przed rokiem 1939 Gimnazjum Fizjologiczne Stefanii Tołwińskiej, od roku 1920 − XI Państwowe Żeńskie Gimnazjum i Liceum im. Marii Konopnickiej[4].
W latach 1950–1952 przy ulicy powstały dwa budynki projektu Marka Leykama:
- Biurowiec Prezydium Rządu[5],
- jeden z „żyletkowców” – gmach Centrali Biura Studiów i Projektów Budownictwa Przemysłowego[6].
W listopadzie 2012 Rada Warszawy zmieniła nazwę ulicy z Barbary na św. Barbrary[7].
Przypisy
- ↑ Stanisław Łoza: Architekci i budowniczowie w Polsce. Warszawa: Budownictwo i Architektura, 1954, s. 156.
- ↑ Franciszek Galiński: Gawędy o Warszawie. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Biblioteka Polska“, 1939, s. 198.
- ↑ Św. Barbary 4 Warszawa św. Barbary 4 - inwestycja Warsaw Attics [online], www.urbanity.pl [dostęp 2022-05-10].
- ↑ Św. Barbary 4 [online], Św. Barbary 4 [dostęp 2022-05-10] (pol.).
- ↑ Biurowiec Prezydium Rządu [online], www.tubylotustalo.pl [dostęp 2022-05-10].
- ↑ Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2005, s. 105. ISBN 83-908950-1-3.
- ↑ Uchwała N r XLVI/1259/2012 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 8 listopada 2012 r. w sprawie nazw niektórych ulic, placów, ronda i skwerów w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy. [w:] Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego [on-line]. mazowieckie.pl, 21 listopada 2012. s. 1. [dostęp 2013-09-23].
Bibliografia
- Jarosław Zieliński: Atlas Dawnej architektury ulic i placów Warszawy, tom 1. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, 1995, s. 113. ISBN 83-902793-5-5.