Ulepszanie cieplne – Obróbka cieplna polegająca na połączeniu hartowania z wysokim odpuszczaniem[1]. Stosowana na odpowiedzialne wyroby stalowe, które poddawane są obróbce skrawaniem, takie jak wały okrętowe i samochodowe, wały korbowe, części broni maszynowej itp.
Ulepszanie cieplne prowadzi do[2]:
- wzrostu właściwości plastycznych (udarności, wydłużenia do zerwania, przewężenia),
- wzrostu wytrzymałości na rozciąganie,
- wzrostu odporności na pękanie, tzn. krytycznego współczynnika intensywności naprężeń w płaskim stanie odkształcenia lub krytycznej całki energii „całka Rice”,
- spadku twardości.
Ulepszaniu cieplnemu poddaje się stale średnio węglowe, o odpowiedniej wysokiej hartowności, zwykle zawierające dodatek stopowy Cr, Mo, Ni. Właściwości stali po ulepszaniu cieplnym wynikają z mikrostruktury. Stal po ulepszaniu cieplnym charakteryzuje się strukturą sorbityczną.
Wysokie odpuszczanie stali przeprowadza się w temperaturze ok. 500 °C. Konkretne wartości stosowanych temperatur odpuszczania zależą od konkretnego typu stali, można odnaleźć w normach. Nieprawidłowo przeprowadzone odpuszczanie może doprowadzić do tzw. kruchości odpuszczania drugiego rodzaju.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Andrzej Rutkowski, Części maszyn, wyd. 12 zm., Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2007, s. 18, ISBN 978-83-02-09886-4, OCLC 749360235 [dostęp 2022-04-18].
- ↑ Józef Zawora, Podstawy technologii maszyn, wyd. 7, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2011, s. 117, ISBN 978-83-02-09889-5, OCLC 802024105 [dostęp 2022-04-18].