USS San Jacinto (CVL-30)

Historia
Stocznia	New York Shipbuilding Co
Położenie stępki	26 października 1942
Wodowanie	26 września 1943
US Navy
Nazwa	USS „Reprisal” (do 30 stycznia 1943) USS „San Jacinto”
Wejście do służby	15 listopada 1943
Wycofanie ze służby	1 marca 1947
Los okrętu	1 czerwca 1970 skreślony z listy floty 15 grudnia 1970 sprzedany na złom
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	10 883 t (standardowa) 14 985 t (pełna)
Długość	189,74 m (całkowita) 165,81 m (pokład lotniczy)
Szerokość	21,79 m (kadłuba) 22,25 m (pokład lotniczy)
Zanurzenie	7,39 m (maksymalna)
Napęd
4 śruby, 4 kotły Babcock & Wilcox, 4 turbiny General Electric, 100 000 KM
Prędkość	31 węzły
Zasięg	8 350 Mn przy prędkości 15 węzłów
Uzbrojenie
2 x 127 mm 16 x 40 mm (8xII) 10 x 20 mm (10xI) 26/28 x 40 mm (1944) 20/22 x 20 mm (1944)
Wyposażenie lotnicze
30 - 36 samolotów
Załoga	1569

USS San Jacinto (CVL-30) – lekki lotniskowiec floty amerykańskiej z czasów II wojny światowej należący do typu Independence.

Historia

„San Jacinto” pierwotnie miał być lekkim krążownikiem typu Cleveland USS „Newark” (CL-100) jednak 11 lipca 1942 roku Departament Marynarki nakazał stoczni w Camden przebudowę okrętu (którego budowa nie była jeszcze rozpoczęta) na lekki lotniskowiec. Wiązało się to między innymi ze zmianą nazwy i tak 2 czerwca 1942 (jeszcze przed decyzją o przebudowie) okręt nazwano „Reprisal”, a od 30 stycznia 1943 roku „San Jacinto”. Pierwszym dowódcą jednostki był komandor Harold M. Martin. Po wejściu do służby 15 listopada 1943 roku okręt wypłynął w rejs mający na celu zgranie załogi na Morze Karaibskie następnie popłynął na Pacyfik, poprzez Kanał Panamski, San Diego i Pearl Harbor dotarł na atol Majuro na wyspach Marshalla. Tam okręt stał się częścią grupy bojowej Task Force 58/38 dowodzonej przez kontradmirała J.J. Reeves'a, na pokład lotniskowca została zaokrętowana jego 51 Grupa Lotnicza (Air Group 51). 5 czerwca 1944 roku lotniskowiec wyruszył wraz z pozostałymi okrętami w kierunku archipelagu Marianów aby wziąć udział w bitwie na Morzu Filipińskim, samoloty lotniskowca brały między innymi udział w ataku na japoński lotniskowiec „Zuikaku”. W trakcie bitwy, podczas nocnego powrotu samolotów na macierzyste okręty miało miejsce ciekawe, ale spotykane już wcześniej wydarzenie, na pokładzie lotniskowca usiłował przez pomyłkę wylądować japoński samolot. Lotniskowiec brał następnie udział w atakach na wyspy Rotę i Guam. Po pobraniu paliwa i zaopatrzenia na atolu Eniwetok samoloty z „San Jacinto” brały udział w atakach na wyspy Palau (15 lipca 1944), Chichi Jima, Haha Jima i Iwo Jima (5 sierpnia 1944). Po kolejnym tankowaniu na Eniwetok okręt powrócił w rejon wysp Bonin.

George H.W. Bush w samolocie Avenger, USS San Jacinto (CVL-30), 1944

2 września, podczas ataku samolotów z lotniskowca na japońską radiostację wojskową na wyspie Chichi Jima, został zestrzelony przez artylerię przeciwlotniczą Grumman TBF Avenger o imieniu własnym „Barbara”. Pilotem Avengera był George H.W. Bush, późniejszy prezydent Stanów Zjednoczonych. Pilotowany przez dwudziestoletniego Busha samolot pomimo trafienia obrzucił bombami cel, po wyprowadzeniu samolotu z lotu nurkowego załoga opuściła maszynę, spadochron Busha zaczepił się o ogon samolotu, a sam pilot został ranny w czoło, ostatecznie spadochron został uwolniony, a ranny Bush wodował w oceanie. Pozostali członkowie załogi samolotu mieli mniej szczęścia, ich spadochrony nie otworzyły się i obydwaj zginęli, sam Bush został wyłowiony przez okręt podwodny USS „Finback”. W następnych dniach okręt osłaniał lotniskowce atakujące wyspy Yap, Ulithi, Anguar i Babelthuap. Po postoju na wyspie Manus w archipelagu Wysp Admiralicji lotniskowiec dołączył do sił atakujących Okinawę. Między 12 a 19 października 1944 roku osłaniał lotniskowce, których samoloty brały udział w atakach na Luzon i Formozę. 17 października na pokładzie miał miejsce wypadek, jeden z myśliwców miał bardzo twarde lądowanie, podczas którego otworzyły ogień jego karabiny pokładowe, ostrzelana została nadbudówka okrętu, zginęło dwóch marynarzy, a 24 odniosło rany, ranny został również kapitan lotniskowca. 20 października „San Jacinto” brał udział w operacji lądowania na Leyte, ale już cztery dni później musiał przerwać akcję i wziąć udział w uznawanej za największą bitwę powietrzno-morską wszech czasów, bitwie o Leyte. Podczas tej bitwy samoloty z lotniskowca uczestniczyły w walkach na Morzu Sibuyan i w bitwie u przylądka Engaño. 30 października artyleria przeciwlotnicza lotniskowca zestrzeliła dwa kamikaze atakujące „San Jacinto”. Po akcji okręt popłynął na Ulithi i dołączył do sił biorących udział w działaniach w Zatoce Manilskiej. Następnie okręt popłynął na Guam, gdzie na pokład została zaokrętowana nowa 45 Grupa Lotnicza (Air Group 45).

USS „San Jacinto” (CVL-30), 1944

18 grudnia 1944 okręt został niegroźnie uszkodzony przez tajfun Viper. Po naprawieniu uszkodzeń na Ulithi okręt wraz z innymi lotniskowcami popłynął na Morze Południowochińskie. Tam dokonywano ataków na lotniska Formozy, żeglugę w zatoce Cam Ranh i Hongkong. Następnie w ramach Task Force 38 „San Jacinto” brał udział w walkach nad Luzonem i wyspą Riukiu. W dniach 16-17 lutego 1945 roku samoloty z lotniskowca brały udział w walkach nad Tokio, podczas których zestrzeliły wiele nieprzyjacielskich samolotów. Podczas lądowania na Iwo Jimie samoloty z lotniskowca wspierały lądujących marines. 19 marca 1945 roku lotniskowiec uniknął ataku kamikaze. 5 kwietnia 1945 roku japońskie lotnictwo przeprowadziło zmasowany atak kamikaze na siły inwazyjne, które zaatakowały Okinawę, artylerzyści z „San Jacinto” zestrzelili jeden z japońskich samolotów. 7 kwietnia samoloty torpedowe z lotniskowca zatopiły japoński niszczyciel „Hamakaze”, który wchodził w skład eskorty pancernika „Yamato” wysłanego z misją zaatakowania i zniszczenia amerykańskiej floty wspierającej siły inwazyjne na Okinawie (operacja Ten-gō). Samoloty z lotniskowca atakowały lotniska na Kiusiu, skąd startowały japońskie samoloty do swych samobójczych misji i wspierały walczących na Okinawie. 5 czerwca nad wyspę zawitał tajfun, który jednak nie wyrządził szkód na lotniskowcu. Jednostka uzupełniła zaopatrzenie na Leyte i w ramach Task Force 58 popłynęła ku brzegom Japonii biorąc udział w walkach nad Hokkaido i Honsiu. Od 15 sierpnia 1945 roku samoloty wykonywały loty zwiadowcze poszukując obozów jenieckich i dokonując zrzutów z żywnością i lekarstwami. Po zakończeniu wojny „San Jacinto” wrócił 15 września do Stanów Zjednoczonych. 1 marca 1947 wszedł w skład Floty Rezerwowej Pacyfiku, cumując w San Diego. 15 maja 1959 roku lotniskowiec został przeklasyfikowany na pomocniczy transportowiec lotniczy (AVT-5). 1 czerwca 1970 roku został skreślony z listy floty a 15 grudnia 1971 roku sprzedany na złom.

Okręt został odznaczony pięcioma Battle star oraz wymieniony w Presidential Unit citation.

Bibliografia

• Wojciech Holicki, Amerykańskie lotniskowce typu Independence cz. I, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 1 (2000), s. 48-50, ISSN 1230-1655.
• Wojciech Holicki, Amerykańskie lotniskowce typu Independence cz. II, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 2 (2000), s. 56-61, ISSN 1230-1655.
• Z. Flisowski, Burza nad Pacyfikiem Tom 2, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1989, ISBN 83-210-0412-1
• Ten artykuł zawiera treści udostępnione w ramach domeny publicznej przez Dictionary of American Naval Fighting Ships. Treści te są umieszczone tutaj.

Linki zewnętrzne

• Strona o lotniskowcach typu Independence. ninesisters.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-06-29)]. (ang.)