Towarzystwo Polskiego Żałobnego Krzyża – organizacja w II Rzeczypospolitej.
Historia
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości (1918) obowiązki opieki nad grobami wojennymi władze Rzeczypospolitej przekazały Ministerstwu Spraw Wojskowych, a potem Ministerstwu Robót Publicznych, po czym wypełniały je Okręgowe Dyrekcje Robót Publicznych w poszczególnych województwach[1]. Później powstało stowarzyszenie Towarzystwo Polskiego Żałobnego Krzyża, które w 1925 zostało przekształcone w Polskie Towarzystwo Opieki nad Grobami Bohaterów[2][3].
Stowarzyszenie Towarzystwo Polskiego Żałobnego Krzyża działało na rzecz utrzymywania i kultywowania pamięci o poległych w walkach o niepodległość Polski[4]. Towarzystwo prowadziło zbiórki funduszy na rzecz utrzymania i odnowy cmentarzy i grobów bohaterów[5].
Struktura organizacyjna
Zarząd Główny
22 kwietnia 1923 w Warszawie odbyło się Walne Zgromadzenie Zarząd Głównego Towarzystwa Polskiego Żałobnego Krzyża[6].
Oddział we Lwowie
W maju 1922 rozpoczął działalność oddział Towarzystwa Polskiego Żałobnego Krzyża w Małopolsce Wschodniej, który początkowo obejmował obszar trzech województw: lwowskiego, stanisławowskiego i tarnopolskiego (rozdziału agend na województwa dokonano około 1925)[7]. W strukturze tegoż funkcjonowały komitety lokalne[8]. Organizacja zajmowała się opieką nad grobami bohaterów, upowszechnianiem wiedzy, kwestami na rzecz grobownictwa[9].
W 1922, 1924, 1924 funkcję prezesa wydziału Towarzystwo Polskiego Żałobnego Krzyża dla okręgu lwowskiego pełniła Katarzyna Jędrzejewska (żona Władysława Jędrzejewskiego)[10][11][12].
W wyniku przekształcenia całego Towarzystwa z 1925 organizacji powstał Oddział Wojewódzki we Lwowie Polskiego Towarzystwa Opieki nad Grobami Bohaterów[2][3].
Członkowie
Kontynuacja
Kontynuatorem tradycji Polskiego Żałobnego Krzyża – Towarzystwa Opieki nad Grobami Bohaterów jest Polski Czarny Krzyż Towarzystwo Opieki nad Cmentarzami Wojennymi[13].
Przypisy
- ↑ Opieka 1929 ↓, s. 25.
- 1 2 Opieka 1929 ↓, s. 25, 27, 31.
- 1 2 Opieka 1930 ↓, s. 31.
- ↑ Sprawozdanie 1923 ↓, s. 3.
- ↑ Sprawozdanie 1924 ↓, s. 3.
- ↑ Sprawozdanie 1923 ↓, s. 4.
- ↑ Opieka 1929 ↓, s. 27, 32.
- ↑ Opieka 1929 ↓, s. 27.
- ↑ Sprawozdanie 1923 ↓, s. 4-6.
- ↑ Sprawozdanie 1923 ↓, s. 7.
- ↑ Sprawozdanie 1924 ↓, s. 10.
- ↑ Opieka 1930 ↓, s. 30.
- ↑ Statut Polskiego Czarnego Krzyża Towarzystwa Opieki nad Cmentarzami Wojennymi z dnia 12.10.2018 r.
Bibliografia
- Sprawozdanie Towarzystwa Polskiego Żałobnego Krzyża dla okręgu lwowskiego za rok 1923. Lwów: Towarzystwo Polskiego Żałobnego Krzyża, 1924, s. 1-8.
- Sprawozdanie Towarzystwa Polskiego Żałobnego Krzyża dla okręgu lwowskiego za rok 1924. Lwów: Towarzystwo Polskiego Żałobnego Krzyża, 1925, s. 1-11.
- Marian Weber: Opieka nad grobami bohaterów w Wschodniej Małopolsce. Lwów: Polskie Towarzystwo Opieki nad Grobami Bohaterów, 1929, s. 24-51.
- Marian Weber: Opieka nad grobami bohaterów na terenie województwa lwowskiego. Lwów: Polskie Towarzystwo Opieki nad Grobami Bohaterów, 1930, s. 29-63.
- Marian Weber: Opieka nad grobami bohaterów. Sprawozdanie Zarządu Oddziału Wojewódzkiego i Gminnego Polskiego Towarzystwa Opieki nad Grobami Bohaterów. Lwów: Polskie Towarzystwo Opieki nad Grobami Bohaterów, 1933, s. 29-63.