Towarzystwo Dziewięciu (szw. Samfundet de Nio) – szwedzka akademia literacka, której głównym zadaniem jest dbanie o rozwój literatury szwedzkojęzycznej oraz wsparcie poetów, pisarzy i kulturoznawców w Szwecji i krajach skandynawskich.
Towarzystwo zostało ustanowione w 1913 roku w Sztokholmie na mocy testamentu pisarki Lotten von Kræmer z 1910 roku[1].
Siedziba Towarzystwa przy ulicy Villagatan 14 w Sztokholmie, w której wcześniej od 1879 roku mieszkała Lotten von Kræmer.
Ustanowienie Towarzystwa
W 1910 roku Kræmer napisała testament, w którym zapisała całość swojego majątku na ustanowienie organizacji literackiej, której misją byłoby wspieranie twórczości literackiej wśród szwedzkich artystów, eseistów i pisarzy[2][3]. Organizacja została powołana do życia jako odpowiedź na działania Akademii Szwedzkiej, której Kræmer zarzucała niewystarczający poziom wsparcia dla szwedzkich twórców[4]. Towarzystwo od swojego ustanowienia znajduje się w kamienicy przy ulicy Villagatan w Sztokholmie, który Kræmer zakupiła wraz z ojcem w 1879 roku[5].
Według zasad ustalonych przez Kræmer w testamencie, Towarzystwo miało składać się z dziewięciu członków[2]:
Samfundets ledamöter är erkända författare, översättare och litteraturvetare. Stol nummer 2, 4, 6 och 8 innehas av kvinnor. Stol nummer 3, 5, 7 och 9 av män. Nummer 1 tillfaller Ordföranden som varannan gång är kvinna, varannan man.
Lotten von Kræmer, Testament z 1910 roku
Polskie tłumaczenie:
Członkowie Towarzystwa to uznani autorzy, tłumacze i literaturoznawcy. Fotele z numerami 2, 4, 6 i 8 zajmują kobiety. Fotele z numerami 3, 5, 7 i 9 przeznaczone są dla mężczyzn. W fotelu z numerem 1 zasiada przewodniczący, który raz jest kobietą, a raz mężczyzną.
Lotten von Kræmer, Testament z 1910 roku
Członkowie Towarzystwa[6]
Członkowie Towarzystwa na Targach Książki w Göteborgu (Niklas Rådström, Madeleine Gustafsson, Johan Svedjedal, Nina Burton, Kerstin Ekman, Gunnar Harding, Inge Jonsson oraz Agneta Pleijel)
Obecni członkowie
- Fotel numer 1 – Anna Williams (od 2019)[7][uwaga 1]
- Fotel numer 2 – Nina Burton (od 1994)[8]
- Fotel numer 3 – Jonas Ellerström (od 2017)[9]
- Fotel numer 4 – Kerstin Ekman (od 1993)[10]
- Fotel numer 5 – Gunnar Harding (od 1993)[11]
- Fotel numer 6 – Sara Stridsberg (od 2021)[12]
- Fotel numer 7 – Niklas Rådström (od 1995)[13]
- Fotel numer 8 – Madeleine Gustafsson (od 1999)[14]
- Fotel numer 9 – Johan Svedjedal (od 1995)[15]
Byli członkowie
| Fotel | Pierwszy zasiadający | Drugi zasiadający | Trzeci zasiadający | Czwarty zasiadający | Piąty zasiadający | Szósty zasiadający | Ósmy zasiadający | Dziewiąty zasiadający |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| #1 | Viktor Almquist[uwaga 2][1][16]
1913–1943 |
Eva Andén[uwaga 3][17]
1949–1962 |
Olle Holmberg[uwaga 4][18]
1962–1973 |
Astrid Lindgren[uwaga 5][uwaga 6][19]
1973–1986 |
Inge Jonsson[uwaga 7]
1986–2019 |
Anna Williams[7][uwaga 1]
(od 2019) |
||
| #2 | Selma Lagerlöf[20][uwaga 8]
1913–1918 |
Sigrid Leijonhufvud[21]
1918–1937 |
Elin Wägner[22]
1937–1949 |
Stina Aronson[23][uwaga 9]
1949–1955 |
Elisabeth Tykesson[24]
1956–1962 |
Eva Andén[25][uwaga 10]
1962–1967 |
Birgitta Trotzig[26]
1967–1993 |
Nina Burton[8]
(od 1994) |
| #3 | Karl Wåhlin[27]
1913–1937 |
Hjalmar Gullberg[28]
1937–1961 |
Anders R. Öhman[29]
1962–2017 |
Jonas Ellerström[9]
(od 2017) |
||||
| #4 | Ellen Key[30]
19913–1926 |
Selma Lagerlöf[uwaga 8][20]
1926–1940 |
Eva Andén[31][uwaga 11]
1940–1949 |
Elsa Björkman-Goldschmidt[32]
1950–1978 |
Kerstin Ekman[33]
1978–1985 |
Astrid Lindgren[19][uwaga 10]
1986–1993 |
Kerstin Ekman[10]
(od 1993) |
|
| #5 | Erik Hedén[uwaga 12][1][34]
1913–1925 |
Martin Lamm[35]
1926–1950 |
Algot Werin[36]
1950–1975 |
Inge Jonsson[uwaga 11]
1976–1986 |
Anders Olsson[37]
1986–1993 |
Gunnar Harding[11]
(od 1993) |
||
| #6 | Kerstin Hård af Segerstad[38][uwaga 9]
1913–1930 |
Karin Boye[39]
1931–1941 |
Irja Browallius[40][uwaga 9]
1941–1949 |
Margit Abenius[41][uwaga 9]
1949–1969 |
Gunnel Vallquist[42]
1973–1988 |
Agneta Pleijel[43]
1988–2015 |
Anna Williams[7][uwaga 11]
2015–2019 |
Sara Stridsberg
(od 2021)[12] |
| #7 | Göran Björkman[44]
1913–1923 |
Albert Nilsson[45]
1924–1936 |
Olle Holmberg[46][uwaga 11]
1936–1962 |
Karl Vennberg[47]
1962–1995 |
Niklas Rådström[13]
(od 1995) |
|||
| #8 | Anna Maria Roos[48][uwaga 9]
1913–1918 |
Marika Stiernstedt[49]
1918–1954 |
Sara Lidman[50]
1955–1963 |
Astrid Lindgren[51][uwaga 11]
1963–1973 |
Ulla Isaksson[52][uwaga 9]
1973–1999 |
Madeleine Gustafsson[14]
(od 1999) |
||
| #9 | John Landquist[53]
1913–1969 |
Knut Ahnlund[54]
1969–1995 |
Johan Svedjedal[15]
(od 1995) |
Nagrody przyznawane przez Towarzystwo Dziewięciu
Towarzystwo przyznaje następujące nagrody[55][56]:
Przyznawane corocznie
- Wielka Nagroda Dziewięciu (De Nios Stora pris) – główna nagroda, przyznawana za całokształt twórczości.
- Lotten von Kræmers pris – nagroda ustanowiona na cześć założycielki Towarzystwa Dziewięciu Lotten von Kræmer.
- Stina Aronsons pris – nagroda została ustanowiona na cześć Stiny Aronson.
- Karl Vennbergs pris – nagroda ustanowiona na cześć Karla Vennberga. Jest przyznawana poetom i pisarzom młodego pokolenia[56].
- De Nios Vinterpris – przyznawana bez podania uzasadnienia.
- De Nios julpris – przyznawana w okresie świątecznym.
Przyznawane nieregularnie
- De Nios översättarpris – nagroda za przekład, przyznawana tłumaczom literackim.
- John Landquists pris – nagroda została ustanowiona w imieniu Johna Landquista[55]. Jest przyznawana twórcom esejów oraz krytykom literackim[55].
- Samfundet De Nios Astrid Lindgren-pris – przyznawana za twórczość literacką na rzecz dzieci i młodzieży[57].
- Anders och Veronica Öhmans pris – nagroda została ustanowiona w związku z 75. urodzinami Andersa R. Öhmana[55].
- Särskilda pris – przyznawana bez podania uzasadnienia.
- De Nios lyrikpris – (do 2020 roku przyznana tylko jednokrotnie, w 2008 roku)[55]
Zobacz też
Uwagi
- 1 2 Wcześniej zasiadała w fotelu #6.
- ↑ Zastąpił powołanego testamentem Lotten von Kræmer Eugeniusza Bernadotte, który odmówił zasiadania w Towarzystwie.
- ↑ Wcześniej zasiadała w fotelu #4.
- ↑ Wcześniej zasiadał w fotelu #7.
- ↑ Wcześniej zasiadała w fotelu #8.
- ↑ Później zasiadła w fotelu #4.
- ↑ Wcześniej zasiadał w fotelu #5.
- 1 2 Rezygnacja w 1918, późniejsza reelekcja w 1926 na fotel #4.
- 1 2 3 4 5 6 Rezygnacja.
- 1 2 Objęcie fotela po zasiadaniu w fotelu #1.
- 1 2 3 4 5 Objęcie fotela #1.
- ↑ Zastąpił powołanego testamentem Lotten von Kræmer Brora Geijer-Göthego, który odmówił zasiadania w Towarzystwie.
Przypisy
- 1 2 3 Forna Nior | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- 1 2 Ledamöter | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-17].
- ↑ Riksdagsförvaltningen, Motioner i Första kammaren, nr 147 Motion 1947:147 Första kammaren – Riksdagen [online], www.riksdagen.se [dostęp 2020-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-28] (szw.).
- ↑ De Nio – litterär kalender 2003 : Lotten. 9789113012407. Innbundet – 2003 | Haugenbok [online], www.haugenbok.no [dostęp 2020-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-28].
- ↑ Lotten von Kraemer [online], vonkraemer.se [dostęp 2020-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-28].
- ↑ Ledamöter | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-20] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-17].
- 1 2 3 Anna Williams | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-17].
- 1 2 Nina Burton | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-17].
- 1 2 Jonas Ellerström | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-17].
- 1 2 Kerstin Ekman | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-17].
- 1 2 Gunnar Harding | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-17].
- 1 2 Sara Stridsberg ny ledamot på stol nr 6 | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2021-01-15].
- 1 2 Niklas Rådström | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-17].
- 1 2 Madeleine Gustafsson | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-17].
- 1 2 Johan Svedjedal | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-17].
- ↑ Stol nr 1 – Viktor Almquist | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 1 – Eva Andén | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 1 – Olle Holmberg | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- 1 2 Stol nr 1 – Astrid Lindgren | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- 1 2 Stol nr 2 – Selma Lagerlöf | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-30].
- ↑ Stol nr 2 – Sigrid Leijonhufvud | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 2 – Elin Wägner | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 2 – Stina Aronson | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 2 – Elisabeth Tykesson | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 2 – Eva Andén | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 2 – Birgitta Trotzig | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 3 – Karl Wåhlin | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 3 – Hjalmar Gullberg | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 3 – Anders R Öhman | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 4 – Ellen Key | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 4 – Eva Andén | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 4 – Elsa Björkman-Goldschmidt | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 4 – Kerstin Ekman | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 5 – Erik Hedén | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 5 – Martin Lamm | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 5 – Algot Werin | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 5 – Anders Olsson | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 6 – Kerstin Hård af Segerstad | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 6 – Karin Boye | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 6 – Irja Browallius | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 6 – Margit Abenius | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 6 – Gunnel Vallquist | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 6 – Agneta Pleijel | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 7 – Göran Björkman | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 7 – Albert Nilsson | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 7 – Olle Holmberg | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 7 – Karl Vennberg | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 8 – Anna Maria Roos | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 8 – Marika Stiernstedt | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 8 – Sara Lidman | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 8 – Astrid Lindgren | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 8 – Ulla Isaksson | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 9 – John Landquist | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- ↑ Stol nr 9 – Knut Ahnlund | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22].
- 1 2 3 4 5 Yumpu.com, Samfundet de Nios priser och pristagare [online], yumpu.com [dostęp 2020-12-23] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-10] (szw.).
- 1 2 Priser och Pristagare | Samfundet De Nio [online], samfundetdenio.se [dostęp 2020-12-31].
- ↑ Priser i Astrids namn [online], www.astridlindgren.com [dostęp 2021-01-01] (szw.).
Linki zewnętrzne
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.