Torfowiec ostrolistny
Ilustracja
Kępka
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

mchy

Klasa

torfowce

Rząd

torfowce

Rodzina

torfowcowate

Rodzaj

torfowiec

Gatunek

torfowiec ostrolistny

Nazwa systematyczna
Sphagnum capillifolium (Ehrh.) Hedw.
Fund. Hist. Nat. Musc. Frond. 3: 86. 1782.
Synonimy
  • Sphagnum acutifolium Ehrh.
  • Sphagnum nemoreum Scop.

Torfowiec ostrolistny (Sphagnum capillifolium (Ehrh.) Hedw.) – gatunek mchu z rodziny torfowcowatych. Występuje w Eurazji, Ameryce Północnej i Południowej, w Polsce pospolity na obszarze całego kraju.

Pokrój

Morfologia

Pokrój
Mech tworzący zbite lub luźniejsze, zielone bądź żółte do czerwonych darnie.
Budowa gametofitu
Mech o niewielkiej, różowoczerwonej, sztywnej łodyżce dorastającej do kilkunastu centymetrów. Ma małe, półkuliste główki. Listki łodyżkowe wydłużone, trójkątne, z zaostrzonym końcem, długości 1–2 mm i szerokości 0,5–0,8 mm, ich komórki wodne z poprzecznymi listewkami. Listki gałązkowe lancetowate, na szczycie podwinięte, długości 1–1,5 mm i szerokości ok. 0,5 mm, ich komórki wodne z licznymi półksiężycowymi do okrągłych porami. Skupienia gametangiów jedno- bądź dwupienne.
Budowa sporofitu
Zarodniki żółte, gładkie bądź nieznacznie brodawkowate.

Ekologia i biologia

  • Występuje głównie na torfowiskach przejściowych i wysokich oraz ich obrzeżach, w miejscach nie zalewanych.
  • Torfowiec ten potrafi gromadzić wodę w ilości 14 razy większej niż sucha masa rośliny (dane dla ssp. rubellum), co nie stanowi szczególnie dużej ilości w porównaniu z niektórymi innymi torfowcami (torfowiec magellański może nagromadzić 21-krotną ilość wody)[3].
  • W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Sphagnetalia magellanici[4].
  • Zarodnikowanie w warunkach Polski odbywa się dość często, w lipcu i sierpniu.

Zagrożenia i ochrona

Gatunek jest objęty w Polsce ochroną od 2001 roku. W latach 2001–2004 podlegał ochronie częściowej, w latach 2004–2014 ochronie ścisłej. Od roku 2014 wpisany na listę gatunków roślin objętych ochroną częściową w Polsce na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin[5][6][7].

Siedliska torfowca ostrolistnego w Polsce znajdujące się w systemie ochrony zagrożonych składników różnorodności biologicznej kontynentu europejskiego "Natura 2000"[8]:

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. ↑ B. Goffinet, W.R. Buck, Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2015-05-24] (ang.).
  3. ↑ Kazimierz Tobolski: Przewodnik do oznaczania torfów i osadów jeziornych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 100. ISBN 83-01-13215-9.
  4. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  5. ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 września 2001 r. w sprawie listy gatunków roślin rodzimych dziko występujących objętych ochroną gatunkową ścisłą częściową oraz zakazów właściwych dla tych gatunków i odstępstw od tych zakazów (Dz.U. z 2001 r. nr 106, poz. 1167).
  6. ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną (Dz.U. z 2004 r. nr 168, poz. 1764).
  7. ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).
  8. ↑ Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000: Sphagnum capillifolium. [dostęp 2010-11-19]. (pol.).

Bibliografia

  • Stanisław Kłosowski, Grzegorz Kłosowski: Rośliny wodne i bagienne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2007. ISBN 978-83-7073-248-6.
  • Bronisław Szafran: Musci-Mchy. Warszawa: PWN, 1963, seria: Flora Słodkowodna Polski.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.