Tomasz Teofil Kuliński
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 grudnia 1823
Ćmielów

Data i miejsce śmierci

8 stycznia 1907
Kielce

Biskup diecezjalny kielecki
Okres sprawowania

1883–1907

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

6 lipca 1849

Nominacja biskupia

23 lutego 1872

Sakra biskupia

3 października 1872

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

3 października 1872

Miejscowość

Petersburg

Miejsce

kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej

Konsekrator

Antoni Fijałkowski

Współkonsekratorzy

Jerzy Iwaszkiewicz
Aleksander Gintowt-Dziewałtowski

Tomasz Teofil Kuliński (ur. 12 grudnia 1823 w Ćmielowie, zm. 8 stycznia 1907 w Kielcach) – duchowny rzymskokatolicki, wikariusz apostolski w Kielcach w latach 1870–1872, administrator apostolski w Kielcach w latach 1872–1883, biskup diecezjalny kielecki w latach 1883–1907.

Życiorys

Urodził się 12 grudnia 1823 w Ćmielowie. Kształcił się w Gimnazjum Wojewódzkim w Kielcach. Od 1843 studiował w Seminarium Duchownym w Kielcach, skąd po dwóch latach został przeniesiony na dalsze studia w Akademii Duchownej w Warszawie. Studia ukończył ze stopniem kandydata teolo­gii[1]. Wyświęcony na prezbitera został 6 lipca 1849[1] w katedrze sandomierskiej[2] przez Józefa Goldtmanna[1], miejscowego biskupa diecezjalnego[3].

Od 1850 był regensem, a od 1867 oficjałem konsystorza kieleckiego. W latach 1851–1883 prowadził wykłady w kieleckim seminarium duchownym z teologii dogmatycznej i wymowy kościelnej. Od 1850 był kanonikiem i kaznodzieją katedralnym[1].

22 grudnia 1870 został mianowany wikariuszem apostolskim części diecezji krakowskiej w granicach Królestwa Polskiego z siedzibą w Kielcach[4], zaś 23 lutego 1872 administratorem apostolskim i biskupem tytularnym Satali[2]. Sakrę biskupią otrzymał 3 października 1872 w kościele św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Petersburgu[5]. Konsekrował go arcybiskup metropolita mohylewski Antoni Fijałkowski, w asyście Jerzego Iwaszkiewicza, biskupa pomocniczego mohylewskiego, i Aleksandra Gintowta-Dziewałtowskiego, biskupa pomocniczego płockiego[6]. 15 marca 1883 został ustanowiony biskupem diecezjalnym reaktywowanej diecezji kieleckiej. Jako rządca w Kielcach powiększył liczbę parafii, dbał o aktywizację duszpasterstwa parafialnego i rozwój duchowy kleru[4], zreformował seminarium duchowne i przeprowadził przebudowę kościoła katedralnego[2]. Utworzył Kieleckie Towarzystwo Dobroczynności, które wspierał finansowo, a także ufundował Dom św. Tomasza, będący sierocińcem i szkołą zawodową[2]. Występował w obronie niezależności Kościoła wobec zaborcy[4]. Gdy w 1893 nie zezwolił naczelnikowi Dyrekcji Nauczania w Kielcach na zwizytowanie seminarium, zostało ono zamknięte przez władze carskie pod zarzutem antyrządowego wychowywania alumnów, a wykładowców skazano na kilka lat zesłania na Syberię. W 1897 Kuliński otworzył seminarium z kadrą naukową z innych diecezji[2]. W czasie swych rządów dwukrotnie zwizytował wszystkich parafie, udzielając sakramentu bierzmowania blisko połowie swych diecezjan[7].

Był współkonsekratorem podczas sakr biskupów diecezjalnych: sejneńskiego Piotra Pawła Wierzbowskiego (1872), wileńskiego Karola Hryniewieckiego (1883), łuckiego i żytomierskiego Szymona Marcina Kozłowskiego (1883) oraz lubelskiego Kazimierza Józefa Wnorowskiego (1883)[6].

Zmarł 8 stycznia 1907 w Kielcach. Został pochowany w podziemiach katedry kieleckiej[2].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 D. Wojciechowski. Działalność duszpasterska biskupa kieleckiego Tomasza Kulińskiego (1870–1907). „Kieleckie Studia Teologiczne”. T. 4, s. 147, 2005. ISSN 1730-072X. [dostęp 2019-05-12].
  2. 1 2 3 4 5 6 Nota biograficzna Tomasza Teofila Kulińskiego na stronie parafii katedralnej w Kielcach. kielcekatedra.pl. [dostęp 2019-05-12].
  3. ↑ P. Nitecki: Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000, kol. 122. ISBN 83-211-1311-7.
  4. 1 2 3 P. Nitecki: Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000, kol. 235. ISBN 83-211-1311-7.
  5. ↑ K.R. Prokop. Sakry i sukcesja święceń biskupich pasterzy Kościoła kieleckiego (1805/1882–2007). „Kieleckie Studia Teologiczne”. T. 7, s. 258, 2008. ISSN 1730-072X. [dostęp 2019-05-12].
  6. 1 2 Tomasz Teofil Kuliński. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2019-05-11]. (ang.).
  7. ↑ D. Wojciechowski. Działalność duszpasterska biskupa kieleckiego Tomasza Kulińskiego (1870–1907). „Kieleckie Studia Teologiczne”. T. 4, s. 151–153, 2005. ISSN 1730-072X. [dostęp 2019-05-12].

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.