Tożsamość regionalna – szczególny przypadek tożsamości społecznej i kulturowej opartej na tradycji regionalnej, odnoszącej się do wyraźnie zdefiniowanego i delimitowanego terytorium, jego specyficznych cech społecznych, kulturowych, gospodarczych czy nawet topograficznych, wyróżniających go spośród innych ojczyzn. W niektórych przypadkach (na przykład Ślązacy czy Kaszubi) tożsamość regionalna bywa łączona z tożsamością etniczną (grupą etnograficzną, grupą etniczną)[1].

Perspektywami przyjmowanymi dla opisu tożsamości regionalnej są[2]:

  1. Perspektywa psychologiczna – stopień indywidualnej identyfikacji z regionem, jego społeczeństwem, kulturą, gotowość do altruistycznych działań na rzecz regionu i jego społeczności;
  2. Perspektywa socjologiczna –odczuwane, choć niekoniecznie artykułowane, poczucie odrębności regionalnej, które przejawia się poprzez odwołania do małej ojczyzny (Heimatu);
  3. Perspektywa geograficzna – stały proces porównywania przypisanego sobie miejsca do miejsc przypisanych innym ludziom, prowadzący do powstania i utrwalenia pewnych stereotypów przypisywanych pewnym miejscom, przestrzeniom, konkretnym regionom;
  4. Perspektywa antropologiczna – elementami tożsamości regionalnej stają się język, gwara, literatura lokalna, zwyczaje, obyczaje, świadomość dziedzictwa kulturowego;
  5. Perspektywa historyczna – tożsamość regionalną kreuje związek z dziejami regionu, jego bohaterami, instytucjami historycznymi;
  6. Perspektywa ekonomiczna – tożsamość regionalna wiąże się ze wspólnotą gospodarowania, ekonomią regionalną; perspektywa ta nabiera szczególnego znaczenia w warunkach transformacji ustrojowej i gospodarki rynkowej;
  7. Perspektywa urbanistyczno-architektoniczna – czynnikiem konstytuującym tożsamość regionalną stają się tradycyjne, ludowe formy budownictwa związane z danym regionem;
  8. Perspektywa polityczna – bierze pod uwagę swoistą kulturę polityczną, która zawsze jest cechą charakterystyczną każdego regionu, utrwalaną nierzadko w postaci krzywdzących stereotypów na jego temat;
  9. Perspektywa światopoglądowa – związana z pewnym wspólnym kręgosłupem moralno-światopoglądowym danej społeczności (kultywowanie określonych praktyk religijnych, wyznawanie wspólnych wartości);
  10. Perspektywa ekologiczna – świadomość indywidualna i zbiorowa co do jakości środowiska naturalnego i poszczególnych jego elementów.

Przypisy

  1. ↑ Marek S. Szczepański, Weronika Ślęzak-Tazbir: Kulisi naszych czasów. Między ciągłością i zmianą – metamorfozy tożsamości indywidualnych i zbiorowych. W: Lech M. Nijakowski (red.): Etniczność, pamięć, asymilacja. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2009, s. 24. ISBN 978-83-7059-916-4.
  2. ↑ Marek S. Szczepański, Weronika Ślęzak-Tazbir: Kulisi naszych czasów. Między ciągłością i zmianą – metamorfozy tożsamości indywidualnych i zbiorowych. W: Lech M. Nijakowski (red.): Etniczność, pamięć, asymilacja. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2009, s. 24-25. ISBN 978-83-7059-916-4.

Zobacz też

Bibliografia

  • Marek S. Szczepański, Weronika Ślęzak-Tazbir: Kulisi naszych czasów. Między ciągłością i zmianą – metamorfozy tożsamości indywidualnych i zbiorowych. W: Lech M. Nijakowski (red.): Etniczność, pamięć, asymilacja. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2009, s. 18-37. ISBN 978-83-7059-916-4.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.