Teratoscincus
Strauch, 1863[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – scynkogekon środkowoazjatycki (T. scincus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Rząd

łuskonośne

Infrarząd

Gekkota

Rodzina

Sphaerodactylidae

Rodzaj

Teratoscincus

Typ nomenklatoryczny

Teratoscincus keyserlingii Strauch, 1863

Gatunki

9 gatunków – zobacz opis w tekście

Teratoscincus – rodzaj jaszczurek z rodziny Sphaerodactylidae.

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, Iranie, Afganistanie, Pakistanie, Kazachstanie, Turkmenistanie, Uzbekistanie, Tadżykistanie, Mongolii i Chinach[2][3]. Niektórzy autorzy podają go także z Kataru i Omanu[2][3].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1863 roku rosyjski herpetolog Aleksandr Sztrauch w artykule poświęconym dwóm nowym jaszczurkom z Persji opublikowanym na łamach Bulletin de l’Académie Impériale des Sciences de St. Pétersbourg[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) Teratoscincus keyserlingii.

Etymologia

Teratoscincus: gr. τερας teras, τερατος teratos ‘cud, dziw, potwór’[4]; σκιγκος skinkos lub σκίγγος skíngos ‘rodzaj jaszczurki, scynk’[5].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[2]:

  • Teratoscincus bedriagai Nikolsky, 1900
  • Teratoscincus keyserlingii Strauch, 1863
  • Teratoscincus mesriensis Nazarov, Radjabizadeh, Poyarkov, Ananjeva, Melnikov & Rastegar-Pouyani, 2017
  • Teratoscincus microlepis Nikolsky, 1900
  • Teratoscincus przewalskii Strauch, 1887
  • Teratoscincus roborowskii Bedriaga, 1906
  • Teratoscincus rustamowi Szczerbak, 1979
  • Teratoscincus scincus (Schlegel, 1858) – scynkogekon środkowoazjatycki[6]
  • Teratoscincus sistanense Akbarpour, Shafiei, Sehhatisabet & Damadi, 2017

Status Teratoscincus keyserlingii jako odrębnego gatunku nie jest pewny – przez niektórych naukowców bywa uznawany za podgatunek scynkogekona środkowoazjatyckiego (Teratoscincus scincus). Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez J. Roberta Maceya i współpracowników (2005) sugeruje, że linie ewolucyjne tych gatunków rozeszły się prawdopodobnie około 5 mln lat temu, co wspiera teorię o gatunkowej odrębności T. keyserlingii od T. scincus[7].

Przypisy

  1. 1 2 A. Strauch. Characteristik zweier neuer Eidechsen aus Persien. „Bulletin de l’Académie Impériale des Sciences de St. Pétersbourg”. 6, s. 480, 1863. (niem.).
  2. 1 2 3 P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Teratoscincus. The Reptile Database. [dostęp 2024-01-21]. (ang.).
  3. 1 2 R. Midtgaard, Genus Teratoscincus, [w:] RepFocus [online] [dostęp 2024-01-21] (ang.).
  4. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 259.
  5. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 231.
  6. ↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 381. ISBN 83-01-14344-4.
  7. ↑ J.R. Macey, J.J. Fong, J.V. Kuehl, S. Shafiei, N.B. Ananjeva, T.J. Papenfuss & J.L. Boore. The complete mitochondrial genome of a gecko and the phylogenetic position of the Middle Eastern Teratoscincus keyserlingii. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 36 (1), s. 188–193, 2005. DOI: 10.1016/j.ympev.2005.03.025. (ang.).

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.