Ten artykuł zawiera listę teleturniejów emitowanych na antenie TVP1.

20 pytań

20 pytań – jeden z pierwszych i najpopularniejszych polskich teleturniejów cyklicznych, nadawany od 11 stycznia 1959 do 28 maja 1964^[1]. 20 pytań było dość luźną adaptacją quizu 20 Questions amerykańskiej telewizji ABC, wywodzącego się wprost z popularnej od dziesiątków lat zabawy towarzyskiej. Autorem adpatacji i prezenterem był Ryszard Serafinowicz, asystentką Joanna Rostocka, scenografem inż. arch. Jan Laube.

W programie uczestniczyły trzy trzyosobowe drużyny – matematyków (Aleksander Pełczyński, Wiesław Szlenk, Robert Bartoszyński), dziennikarzy (Jacek Maziarski, Karol Szyndzielorz i Leopold Unger) i drużyna o mieszanym składzie z Łodzi (inżynier, ekonomista i studentka socjologii). Skład drużyn był zmienny. Drużyny miały za zadanie odgadnąć hasło – przedmiot lub pojęcie – znane prezenterowi i widzom. W tym celu drużyna zadawała prezenterowi co najwyżej 20 pytań, na które można odpowiedzieć tak lub nie.

Gra straciła sens i została usunięta z anteny, gdy drużyna matematyków zaadaptowała algorytm przeszukiwania połówkowego na potrzeby zadania i zapewniła sobie możliwość znalezienia hasła najpóźniej w osiemnastym pytaniu. Drużyna ta zadawała kolejne pytania postaci czy hasło występuje w Wielkiej encyklopedii powszechnej PWN przed słowem X? Pod X podstawiano hasła z WEP zgodnie z kluczem:

• przy pytaniu pierwszym hasło znajdujące się w połowie listy haseł WEP
• przy pytaniu drugim hasło znajdujące się w jednej czwartej listy haseł WEP, jeżeli odpowiedź na pytanie 1. była twierdząca, lub hasło znajdujące się trzech czwartych listy haseł WEP w przeciwnym wypadku
• przy kolejnych pytaniach postępowano analogicznie, dzieląc za każdym razem pulę pozostałych słów na dwie połowy

zadawały prezenterowi pytania, dotyczące „pomyślanego” – i znanego widzom – przedmiotu (mogło to być również pojęcie abstrakcyjne). Celem gry było odgadnięcie przedmiotu w co najwyżej 20 pytaniach.

300 procent normy

Czar par (przeniesiony do TVP2)

Drzewko mądrości

Drzewko mądrości – teleturniej cykliczny, nadawany raz w tygodniu w latach sześćdziesiątych, poświęcony wiedzy o bieżących wydarzeniach polityki światowej. Autorem pomysłu był Lech Pijanowski, prezenterem Karol Szyndzielorz, asystentką na wizji Joanna Rostocka, realizatorem Stanisław Taczanowski, a projektantem scenografii inż. arch. Jan Laube. Dwaj zawodnicy odpowiadając na pytania posuwali swoje symbole po drzewiastej planszy, której pola odpowiadały poszczególnym krajom i regionom świata; wędrówka po planszy kończyła się zawsze pytaniem dotyczącym ONZ.

Dwadzieścia jeden

Dwadzieścia jeden – polski teleturniej nadawany od 2 marca 1965 do 6 września 1966^[2] oraz w latach 2000–2002 bazujący na amerykańskim formacie Twenty-One. Drugą odsłonę programu prowadził Rafał Rykowski, a jej produkcją zajmowało się przedsiębiorstwo Arconex.

Zasady w latach 2000–2002

Dwóch zawodników wchodziło do dźwiękoszczelnych kabin. Prowadzący informował pierwszego gracza o kategorii pytań przygotowanych do danej kolejki, a uczestnik deklarował liczbę punktów, o jaką chciał zagrać (od 1 do 11). Uczestnik odpowiadał na pytanie i dowiadywał się, czy udzielona przez niego odpowiedź była prawidłowa. Następnie drugi gracz wskazywał liczbę punktów i odpowiadał na pytanie z tej samej kategorii (jeśli wybrał tę samą stawkę, to słyszał to samo pytanie). Zawodnicy nie słyszeli siebie nawzajem, zatem nie wiedzieli, na jakie pytanie odpowiedział rywal, jaką stawkę wybrał i czy jego odpowiedź była prawidłowa. Jeśli zawodnik udzielił prawidłowej odpowiedzi, otrzymywał wybraną liczbę punktów, jeśli błędnej – dostawał tzw. punkty karne (nie ujemne). Zadaniem zawodników było zaś zebranie 21 punktów; uczestnik, który dokonał tego szybciej, wygrywał pojedynek i brał udział w kolejnym. Każdy uczestnik, raz na pojedynek, mógł skorzystać z pomocy osoby towarzyszącej (tzw. jokera). Po dwóch kolejkach uczestnicy mieli możliwość przerwania pojedynku. Jeśli którykolwiek gracz się na to zdecydował, zwycięzcą zostawał uczestnik z większą w danym momencie liczbą punktów (nawet jeśli nie było to 21).

Po wygraniu pojedynku uczestnik otrzymywał pieniądze. Nagrody za kolejne zwycięstwa to: 2000 zł, 3000 zł, 5000 zł, 10 000 zł, 25 000 zł, 50 000 zł, 100 000 zł (gra nie musiała się kończyć na siódmym pojedynku). Kwoty te sumowały się ze sobą, a także z innymi wygranymi. Ponadto po zwycięskim pojedynku uczestnik brał udział w rundzie bonusowej. Prowadzący czytał stwierdzenie, a gracz musiał wskazać, czy jest ono prawdziwe, czy fałszywe. Stawki w rundzie bonusowej to: 1000 zł za jedną poprawną odpowiedź, 2000 zł za dwie, 5000 zł za trzy, 10 000 zł za cztery, 15 000 zł za pięć, 21 000 zł za sześć poprawnych odpowiedzi. Przed kolejnymi pytaniami uczestnik mógł zakończyć rundę bonusową, gdyż błędna odpowiedź powodowała utratę zdobytych w niej pieniędzy.

Uczestnik, który został pokonany w pojedynku, kończył grę ze zdobytymi dotychczas pieniędzmi. Uczestnik, który nie wygrał nawet jednego pojedynku, otrzymywał nagrodę pocieszenia w wysokości 200 zł.

Zasady w latach 60. XX wieku

W latach 60. XX wieku główny schemat gry był podobny, lecz nie identyczny^[3]. Przykładowo pytania miały wtedy tylko trzy stopnie trudności: łatwy, średni i trudny (odpowiednio za 1, 3 i 9 pkt; według innych źródeł 2, 5 i 8 pkt^[3]), a błędna odpowiedź oznaczała odpisanie wybranej liczby punktów^[3]. Po wygraniu siedmiu kolejnych spotkań uczestnik otrzymywał znaczną premię specjalną i zostawał mistrzem: czekał teraz na wizji (pobierając niewielkie honorarium), aż ktoś go wyzwie na pojedynek – tym razem już o większą nagrodę. Jeśli ktoś wygrał kolejne siedem spotkań – obowiązkowo stawał do walki z dotychczasowym mistrzem.

Oskarżenia

Podobnie jak pierwsza amerykańska wersja teleturnieju, również druga polska odsłona spotkała się z oskarżeniami związanymi z niewypłacaniem uczestnikom nagród.

Gotowi na ślub

Gotowi na ślub – teleturniej z 2009 roku, w którym udział brały zakochane pary. Jego prowadzącym był Piotr Pręgowski. Polska wersja formatu Love Letters^[4].

Gra słów. Krzyżówka

Gry olimpijskie

Gry olimpijskie – teleturniej emitowany w 2000 roku z okazji Letnich Igrzysk Olimpijskich w Sydney. Zawodnicy odpowiadali na pytania dotyczące historii i medalistów Igrzysk Olimpijskich. Nagrodą główną był wyjazd do Sydney. Prowadzącym był Tomasz Tomaszewski.

Jaka to melodia?

Jeden z dziesięciu (przeniesiony z TVP2)

Kochamy polskie komedie

Kochamy polskie komedie – drużynowy teleturniej, emitowany przez TVP1 w latach 2004–2006 i prowadzony przez Piotra Bałtroczyka. Premierowy odcinek ukazał się 11 września 2004. Program powstał według pomysłu Leszka Stafieja i w reżyserii Artura Hofmana. Produkcją zajmowała się firma Art Shop i lubelski ośrodek TVP. Każdy odcinek trwał 30 minut.

W teleturnieju zawodnicy odpowiadali na pytania dotyczące polskich komedii. Program powstał jako kontynuacja podobnego teleturnieju – Kochamy polskie seriale.

Latem 2005 r. odbyła się letnia edycja programu pod nazwą „Wakacje z Blondynką”. Była emitowana w sobotnie popołudnia.

Emisję teleturnieju zakończono w czerwcu 2006 r.

Kochamy polskie seriale

Kochamy polskie seriale – drużynowy teleturniej, emitowany przez TVP1 w latach 2000–2004. Pomysłodawcą cyklu był Leszek Stafiej. Pierwszym gospodarzem programu przez 3 sezony był Jacek Chmielnik, później teleturniej w 4 edycji prowadził Piotr Bałtroczyk. Premiera miała miejsce 9 września 2000. Powstały 4 sezony programu. Każdy odcinek trwał 30 minut. Producentem była firma Art Shop.

W teleturnieju odpowiadało się na pytania dotyczące wyłącznie polskich seriali. Po zakończeniu emisji programu uruchomiono podobny – Kochamy polskie komedie. Jesienią 2002 z okazji 50-lecia Telewizji Polskiej odbyła się okazyjna edycja pt. „Kochamy TVP”.

Kółko i krzyżyk

Kółko i krzyżyk – teleturniej wiedzowy wedle scenariusza Ryszarda Serafinowicza, prowadzony przez Bolesława Kielskiego^[5]. Audycja pojawiła się na początku lat 60. XX wieku; po około stu wydaniach nastąpiła kilkuletnia przerwa w produkcji, po której zrealizowano kilkadziesiąt odcinków, które emitowano do około 1978 roku^[5]. Początkowo audycję nadawano na żywo^[5]. W latach sześćdziesiątych była to jedna z najpopularniejszych audycji telewizyjnych. Pytania do tego teleturnieju – czysto erudycyjne – opracowywał głównie Juliusz Owidzki. Asystentką na wizji była Joanna Rostocka, scenografem pierwszej wersji Jan Laube, reżyserował Stanisław Taczanowski. W jednej rozgrywce brało udział dwóch graczy^[5]. Gra odbywała się na dziewięciopolowej planszy, na której uczestnik mógł postawić znak, jeśli poprawnie odpowiedział na pytanie (do każdego pola przypisane były dwie kategorie)^[5]. Ośmiokrotny zwycięzca programu wygrywał odbiornik telewizyjny^[5].

Miliard w rozumie

Nowożeńcy

Nowożeńcy – teleturniej emitowany w TVP1 od 9 września 1995 r.^[6] do 31 sierpnia 1996 r. w soboty o 17.25, a od 7 września 1996 r. do 15 lutego 1997 r. o 15.35. Prowadzącym był Jerzy Petersburski Jr.

Parada kłamców i blagierów

Parada kłamców i blagierów – teleturniej według scenariusza Ryszarda Serafinowicza, nadawany w latach 1960–1968, prowadzony przez Joannę Rostocką. Trzech uczestników programu podawało definicje ustalonych wyrazów, przy czym mogli dostać zadanie wprowadzenia w błąd słuchaczy; po głosowaniu publiczności nt. tego, kto mówi prawdę, przyznawano drobne nagrody^[7].

Uwaga: w latach siedemdziesiątych nadawano program rozrywkowo-satyryczny pt. Parada blagierów, realizowany wedle scenariusza reżysera i aktora Andrzeja Strzeleckiego i przez niego prowadzony.

Podróż życia

Podróż życia – teleturniej emitowany wiosną 2015 roku, prowadzony przez Katarzynę Kwiatkowską. Zawodnicy odpowiadali na pytania dotyczące geografii świata (w każdej turze z innego regionu) i dostawali za to punkty. Dwóch z czterech graczy przechodziło do kolejnej rundy, w której wybierali region, którego miało dotyczyć pytanie i stawkę, o jaką chcieli zagrać (stawka musiała być wielokrotnością pięciu punktów). Jeśli odpowiedzieli dobrze, wygrywali tyle, ile obstawili, a jeśli źle – tracili. Uczestnik bogatszy w punkty wygrywał podróż ustaloną przez organizatorów. Czworo najlepszych w sezonie grało w finale o tytułową podróż marzeń (zwycięzca mógł samemu wybrać kierunek). Od 11 kwietnia do 27 czerwca wyemitowano 12 odcinków (emisja w soboty od ok. 13.00–13.30, dwa ostatnie odcinki kolejno o 12.50 i o 12.25)^[8].

Pojedynek

Pojedynek – teleturniej emitowany w pierwszym programie Telewizji Polskiej w pierwszej połowie lat 70. Autorem programu był Eugeniusz Pach, program podlegał Naczelnej Redakcji Publicystyki a prowadzony był przez Janusza Budzyńskiego.

W teleturnieju występowały parami osoby znane z ekranów telewizji, które zadawały sobie wzajemnie zadania do wypełnienia. Było to np. rąbanie drewna, mecz piłki ręcznej, znalezienie sobie sobowtóra.

W teleturnieju wystąpiły następujące pary:

• Szymon Kobyliński – Bernard Ładysz,
• Władysław Komar – Andrzej Dąbrowski (zastąpiony w ostatniej konkurencji przez Bohdana Łazukę),
• Tadeusz Ross – Jacek Żemantowski.

Postaw na milion (przeniesiony z TVP2, przeniesiony z powrotem do TVP2)

Rambit

Rambit – jeden z nielicznych teleturniejów w Telewizji Polskiej nadawanych w latach osiemdziesiątych (1983–czerwiec 1988).

W programie rywalizowała młodzież szkolna pochodząca z różnych miast i szkół. Każda grupa miała wyznaczonych reprezentantów, którzy rywalizowali ze sobą zarówno w konkursach dotyczących wiedzy, jak i na polu sportowym. Sportowe zawody prowadził dziennikarz Michał Bunio, a część naukową Krzysztof Surgowt, który był pomysłodawcą audycji.

Ścieżka dźwiękowa programu to utwór pt. "Stare dobre czasy" Marka Bilińskiego.

Rodzina jak z nut

Rodzina wie lepiej

Ryzyko

Ryzyko – teleturniej emitowany na przełomie XX i XXI w. w Tele 5, a następnie w TVP1. Prowadzącym program był Wojciech Pijanowski.

Każdy z graczy odpowiadał kolejno na 15 pytań pogrupowanych w 5 różnych kategoriach. Prawidłowa odpowiedź powodowała zdobycie punktu, zdobycie nagrody rzeczowej oraz zmniejszenie się liczby pytań w danej kategorii.

Pytania były pogrupowane w 5 kategoriach, zatem na każdą z nich przypadały 3 pytania. Pytania miały różny stopień trudności, można było go ocenić na średni. Nieprawidłowa odpowiedź nie powodowała zniknięcia danego typu pytania, w związku z czym każdy z graczy w ciągu programu i tak musiał odpowiedzieć na pytania ze wszystkich kategorii. Gracz po zdobyciu 10 punktów miał prawo po każdej rundzie wycofać się z programu, zabierając wszystkie nagrody swoje lub przeciwnika. Zdobycie 15 punktów, czyli wyczerpanie pytań powodowało przejście do finału. Przegrany zabierał wtedy którąkolwiek z nagród swoich lub zwycięzcy.

Gracz po prawidłowej odpowiedzi na pytanie otrzymywał na swoje konto nagrodę rzeczową. Nagrody te kumulowały się do momentu wyjścia z gry lub nieprawidłowej odpowiedzi na pytanie. Po złej odpowiedzi gracz musiał oddać nagrody, pozostawiając sobie jedną. Nagrody rzeczowe były bardzo różne, a ich wartość w żadnym stopniu nie zależała od trudności pytań czy etapu gry. Na koncie graczy mogły znajdować się zarówno samochody, komputery i sprzęt AGD, jak i symboliczne przedmioty, np. widelec, żarówka czy olej spożywczy. W ciągu programu żaden z uczestników nigdy nie wiedział, jakie nagrody posiadał. Wszystkie operacje wykonywane na nagrodach były zatem czysto losowe. Gracze w momencie wybierania nagrody lub oddawania nagród po złej odpowiedzi na pytanie wskazywali zupełnie nieznane sobie nagrody, operując wyłącznie numerami. Ostateczna wygrana zależała zatem nie tylko od wiedzy, lecz w dużym stopniu także od szczęścia.

W finale gracz odpowiadał na 5 pytań z różnych dziedzin. Odpowiadanie na kolejne pytania powodowało duży wzrost poziomu wygrywanej nagrody. Po kolejnych pytaniach zdobywało się: 10, 100, 1000, 10 000 i 100 000 złotych.

Śladami Pitagorasa

Śladami Pitagorasa – półgodzinny teleturniej Telewizji Polskiej, nadawany co tydzień w latach 1961–1968, poświęcony w całości zagadkom matematycznym.

Autorem koncepcji programu był Ryszard Serafinowicz, scenografii mgr inż. arch. Jan Laube, zagadki opracowywał i program prowadził Bogdan Miś, asystentką na wizji była Joanna Rostocka. W programie brały udział pary współzawodniczących w rozwiązywaniu tych samych zadań matematycznych uczestników; wygranie jednego "meczu" dawało niewielką nagrodę pieniężną, po wygraniu większej liczby spotkań uzyskiwało się dodatkową wyższą nagrodę.

Nazwa programu była zamierzonym powtórzeniem tytułu pochodzącej z początków XX w. książki inż. Szczepana Jeleńskiego poświęconej rozrywkom matematycznym^[9].

The Wall. Wygraj marzenia (przeniesiony do TVP2)

Wielka gra (przeniesiony do TVP2)

Inne tytuły

• Poszukiwacze skarbów (ok. 2001) – program prowadzony przez Stefana Friedmanna^[10].

Inne programy z celebrytami tworzone na kanwie teleturnieju

Zobacz też

• Teleturnieje nadawane w TVP2

Przypisy