Data i miejsce urodzenia |
17 września 1897 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
17 lipca 1957 |
Alma mater | |
Praca | |
Styl | |
Budynki | |
Odznaczenia | |
Tadeusz Franciszek Józef Leśniewski (ur. 17 września 1897 w Warszawie, zm. 17 lipca 1957 tamże) – architekt, żołnierz Armii Krajowej.
Życiorys
W 1915 ukończył Szkołę Handlową Zgromadzenia Kupców m. Warszawy. Od 1916 był studentem Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Został odznaczony Krzyżem Niepodległości za działalność w Polskiej Organizacji Wojskowej (od 1916). W pierwszych dniach listopada 1918 wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1921 po zwolnieniu z wojska wznowił studia i w czerwcu 1924 otrzymał dyplom ukończenia Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (nr 369). Podczas studiów brał udział w pracach przy odbudowie Teatru Narodowego w Warszawie oraz pracach konserwatorskich w Łazienkach Królewskich i Belwederze.
W latach 1924–1925 pracował przy budowie młyna i silosów zbożowych w Białej Podlaskiej, strażnic i koszar KOP oraz domu mieszkalnego na osiedlu Staszica w Warszawie, a w latach 1926–1927 w Kierownictwie Robót w Gmachach Reprezentacyjnych Rzeczypospolitej przy odbudowie Zamku Królewskiego. W 1927 rozpoczął pracę w Najwyższej Izbie Kontroli Państwa. Jako delegat NIK nadzorował obiekty wykonywane dla instytucji państwowych m.in. w Warszawie: budowy gmachu Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego przy al. Szucha 25, byłego Ministerstwa Robót Publicznych przy ul. Chałubińskiego 4, Instytutu Geologicznego przy ul. Wiśniowej, Banku Gospodarstwa Krajowego w Al. Jerozolimskich, Ministerstwa Spraw Zagranicznych przy ul. Wierzbowej i Zamku Królewskiego oraz w Krakowie: gmachu Akademii Górniczej, Biblioteki Jagiellońskiej, Kliniki Uniwersyteckiej, a także odbudowy Wawelu oraz innych budowli państwowych na terenie Rzeczypospolitej. Pracując w NIK współpracował z innymi resortami przy ustalaniu przepisów budowlano-administracyjnych i rachunkowo-kasowych.
Brał udział w konkursach architektonicznych prezentując m.in. projekty: gmachu NIK przy al. Szucha 23, projekt gmachu Związku Nauczycielstwa Polskiego na Powiślu, dwa projekty typowych domów szeregowych BGK[1], projekt zagrody dla rolnika.
Od kwietnia 1945 pracował w Biurze Odbudowy Stolicy (jako kierownik budowy odbudowywanych gmachów dla Ministerstwa Oświaty, NIK, MSZ ul. Szucha 23/25 i innych), następnie (od 1946) w Ministerstwie Odbudowy (Budownictwa Miast i Osiedli), od 1952 członek zespołu orzekającego Miastoprojekt Wschód, a od 1953 członek zespołu orzekającego w Biurze Projektów Inwestycyjnych Skupu. Był zdecydowanym przeciwnikiem budowy Pałacu Kultury w Warszawie, który określał mianem „Piętna wschodu na Warszawie” za co był represjonowany. Od 1954 pracował w Komitecie do Spraw Urbanistyki i Architektury.
Zmarł nagle w wieku 59 lat, został pochowany w grobie rodzinnym[2] na cmentarzu Powązkowskim (kwatera X-6-1,2,3)[3].
Zrealizowane projekty
- Gmach Najwyższej Izby Kontroli (obecnie siedziba MSZ) w alei Jana Chrystiana Szucha 23 w Warszawie
- budynki mieszkalne ul. Fałata 6 w Warszawie[4]
- kilka domów jednorodzinnych (wille podmiejskie).
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Niepodległości (16 marca 1937)[5]
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 30 stycznia 1939[6] i 1956)
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (23 maja 1955)[7]
Przypisy
- ↑ Architektura i budownictwo 1934 nr 10
- ↑ Tadeusz Franciszek Józef Leśniewski. w witrynie Pamięci Architektów Polskich
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Władysława Leśniewska, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-19] .
- ↑ Kwartalnik Architektury i Urbanistyki 1-2/2010
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 27, poz. 44 „za zasługi w służbie państwowej”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450 - Uchwała Rady Państwa z dnia 23 maja 1955 r. nr 0/813 - na wniosek Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury.
Bibliografia
- Narodowy Instytut Dziedzictwa Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków.
- Polski Słownik Biograficzny Konserwatorów Zabytków, zeszyt 4, Warszawa 2011.
- Warszawska Szkoła Architektury 1915–1965: 50-lecie Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, 1967.
- Konkurs na projekt gmachu Najwyższej Izby Kontroli Państwa w Warszawie – wyniki – „Architektura i Budownictwo”, 1929, nr 6.
- Konkurs SARP i OW SARP nr 191 (wyniki) – „Komunikat SARP” z 1952 nr 4.
- Leśniakowska Marta, Architektura w Warszawie. Lata 1918–1939, wyd. „Arkada” Pracownia Historii Sztuki.