Tadeusz Brzozowski
Ilustracja
Herb duchownego
Data i miejsce urodzenia

21 października 1749
Królewiec

Data i miejsce śmierci

5 lutego 1820
Połock

Miejsce pochówku

Połock

Superior Prowincji rosyjskiej
Okres sprawowania

1805–1814

Generał Towarzystwa Jezusowego
Okres sprawowania

1814–1820

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Towarzystwo Jezusowe

Prezbiterat

1775

Tadeusz Brzozowski (ur. 21 października 1749 w Królewcu, zm. 5 lutego 1820 w Połocku) – polski jezuita, dwudziesty z kolei generał jezuitów, pierwszy zaś po kasacie zakonu w 1773 r. Swą światową funkcję sprawował w latach 1814–1820 z Imperium Rosyjskiego[1].

Życiorys

Do Towarzystwa Jezusowego wstąpił 26 sierpnia 1765 w Nieświeżu, a następnie m.in. uczył w szkołach jezuickich w Mińsku, gdzie zastała go kasata zakonu (21 lipca 1773). Studia teologiczne odbył w seminarium duchownym w Wilnie i przyjął święcenia kapłańskie w Pińsku w 1775 r. Nauczyciel dzieci na dworach magnatów, a potem języka francuskiego w szkołach KEN w Mińsku. W 1782 r. przybył na zajętą przez Rosję (I rozbiór Polski) wschodnie rubieże Rzeczypospolitej, gdzie nie ogłoszono breve kasacyjnego i zakon jezuitów funkcjonował nadal. Pracował jako nauczyciel i prefekt w szkołach w Orszy, Połocku i Witebsku. W latach 1797–1805 pełnił obowiązki sekretarza zakonu oraz asystenta przełożonego generalnego[2][3]. Na V Kongregacji Połockiej został dnia 14 września 1805 wybrany generałem zakonu[4]. Do końca 1815 rezydował w Petersburgu.

Otoczył szczególna troską kult męczennika Andrzeja Boboli i w 1808 sprowadził jego ciało z Pińska do Połocka. Po długich staraniach uzyskał zgodę cara Aleksandra I na erekcję Akademii Połockiej, która nadzorowała pozostałe szkoły jezuickie bez ingerencji z zewnątrz. Otworzył nowe misje w Mozdoku na Kaukazie (1806), w Irkucku (1810) i Tomsku (1814), a także planował wysłanie misjonarzy do Chin. Wysyłając w latach 1806–1810 ośmiu jezuitów białoruskich do Bostonu, oraz następnych do Maryland i do Georgetown wspomógł odradzające się tam struktury zakonu. Obradował także z braćmi na terenie Europy zachodniej o przyszłych możliwościach[3]. Jako tłumacz wydał Dykcjonarz filozoficzny religii (Wilno 1782) K. F. Nonnotte’a i O naśladowaniu Najświętszej Maryi Panny (Połock 1800) A. de Rouville.

W 1814 doczekał wznowienia zakonu na całym świecie przez papieża Piusa VII[5], co wywołało niechęć cara Aleksandra. Jej pierwszym przejawem było wyrzucenie jezuitów z Petersburga. Brzozowski nie uzyskał carskiego pozwolenia na wyjazd do Rzymu i zmarł w Połocku, zaś po jego śmierci jezuici zostali usunięci z granic monarchii rosyjskiej[3][6].

Przypisy

  1. ↑ Generałowie Towarzystwa Juzusowego, jezuici.pl [dostęp 2020-04-30].
  2. ↑ Stanisław Bednarski, T.J.: Brzozowski Tadeusz. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 3: Brożek Jan – Chwalczewski Franciszek. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1937, s. 68. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0.
  3. 1 2 3 Jeffrey D. Burson, Jonathan Wright, The Jesuit Suppression in Global Context: Causes, Events, and Consequences, Cambridge University Press, 2015, s. 205–238, ISBN 978-1-1070-3058-9 (ang.).
  4. ↑ McCoog SJ, Thomas M., Pre-suppression Jesuit Activity in the British Isles and Ireland, BRILL, 2019, s. 93, ISBN 978-9-0043-9529-9 (ang.).
  5. ↑ Marek Inglot, Wskrzeszenie z popiołów, jezuici.pl, 2014 [dostęp 2020-04-30].
  6. ↑ Kasata zakonu, jezuici.pl, 2014 [dostęp 2020-04-30].

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.