Tadeusz Andersz
Ilustracja
generał brygady pilot generał brygady pilot
Data i miejsce urodzenia

27 września 1918
Hoensbroek, Holandia

Data i miejsce śmierci

29 października 2007
Londyn, Wielka Brytania

Przebieg służby
Lata służby

1939–1975

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego
Armée de l’air
RAF
USAAF

Jednostki

dywizjon 315
dywizjon 306
61 dywizjon myśliwski 56 Grupy Myśliwskiej
dywizjon 315

Stanowiska

d-ca eskadry: dywizjonu 315, d-ca dywizjonu 315, dywizjonu 306

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
kampania francuska

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (od 1941, trzykrotnie)
Krzyż Wybitnej Służby Lotniczej (Wielka Brytania) Gwiazda za Wojnę 1939–1945 (Wielka Brytania) Medal Obrony (Wielka Brytania) Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania) Zaszczytny Krzyż Lotniczy (Stany Zjednoczone) amerykański Air Medal (czterokrotnie)
Grób gen. Tadeusza Andersza na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Tadeusz Andersz (ur. 27 września 1918 w Hoensbroek, zm. 29 października 2007 w Londynie) – generał brygady pilot Wojska Polskiego, major dyplomowany (ang. Squadron Leader) Królewskich Sił Powietrznych.

Życiorys

Ukończył Gimnazjum im. Gotthilfa Bergera w Poznaniu, gdzie podczas nauki należał do Poznańskiej Czarnej Trzynastki. w 1937 rozpoczął naukę w Szkole Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie, przerwaną przez wybuch II wojny światowej. Po ewakuacji do Rumunii został wraz z kolegami internowany w rumuńskim obozie w Slatinie, skąd uciekł do Francji, gdzie służył w polskim lotnictwie wojskowym.

Po klęsce Francji w 1940 znalazł się w Wielkiej Brytanii w dalszym ciągu w składzie polskiego lotnictwa myśliwskiego (nr służbowy P-0374). W okresie od lata 1941 do listopada 1943 pilot, a potem także dowódca eskadry 315 dywizjonu myśliwskiego „Dęblińskiego”. Po okresie służby instruktorskiej, od marca 1944 znów w działaniach bojowych, tym razem w 61 dywizjonie myśliwskim 56 Grupy Myśliwskiej 8 Armii Powietrznej Stanów Zjednoczonych (za wiedzą i akceptacją polskich władz). Od sierpnia 1944 do kwietnia 1945 dowódca dywizjonu 315, następnie w sztabie 12 Grupy Myśliwskiej. W czasie służby zanotował 167 lotów bojowych, dwa zestrzelenia pewne i jedno prawdopodobne.

Po wojnie został kursantem Wyższej Szkoły Lotniczej Weston-super-Mare ukończonej w kwietniu 1946, po czym aż do rozformowania w 1947 był dowódcą 306 dywizjonu myśliwskiego „Toruńskiego”. Następnie służył w Royal Air Force, m.in. był pilotem VIP-ów, a później kontrolerem ruchu lotniczego. Od 1973 na emeryturze. Po 1973 był wiceprezesem Stowarzyszenia Lotników Polskich i adiutantem kolejnych prezydentów RP na uchodźstwie. 9 września 1985 został mianowany podsekretarzem stanu w Ministerstwie Informacji w czwartym rządzie Kazimierza Sabbata[1]. W maju 2005 awansowany na stopień generała brygady.

Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 167-1-7/8)[2].

W 2009 powstał film dokumentalny o Tadeuszu Anderszu pt. Latający Holender. Tadeusz Andersz (scenariusz i reżyseria Grzegorz Gajewski)[3].

Zestrzelenia

Na liście Bajana sklasyfikowany został na 140 pozycji z 2 zestrzeleniami pewnymi, 1 prawdopodobnym.

Chronologiczny wykaz zwycięskich walk powietrznych[4]

zestrzelenia pewne
  • Fw-190 – 4 kwietnia 1943 (pilotował Spitfire IX BS408 / PKQ)
  • Me-109 – 9 lutego 1944 (pilotował P47 HOC)
zestrzelenia prawdopodobne
  • Fw-190 – 21 lutego 1945 (pilotował Mustang III KH481)

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ Mianowanie Podsekretarza Stanu. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 42, nr 4 z 11 listopada 1985.
  2. ↑ Cmentarz Stare Powązki: Stefania Tworkowska, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2017-06-22].
  3. ↑ Latający Holender. Tadeusz Andersz. [dostęp 2014-06-26].
  4. ↑ lista zwycięstw.
  5. ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 53, nr 4 z 20 grudnia 1985.
  6. ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 30, nr 3 z 27 lipca 1985.
  7. 1 2 3 Andersz, Tadeusz - TracesOfWar.com [online], www.tracesofwar.com [dostęp 2022-01-30].

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.