Sztatol na wystawie w Muzeum etnograficznym „etno-kudo” im. W I. Stokrotki w Podlesnaja Tawla w rejonie koczkurowskim w Mordowii.

Sztatol lub sztatol erzjański (erzja Štatol, ěrzäń štatol) – świeca woskowa w drewnianym naczyniu, element rytualnego naczynia Erzjan używanego w tradycyjnych erzyańskich obrzędach religijnych (erzja Ineškipazněń Kemema)[1].

Etymologia

Słowo „sztatol” pochodzi z języka erzja od rzeczowników „šta” (wosk) i „tol” (ognień). W źródłach obcojęzycznych po raz pierwszy wspomniano słowo „sztatol” w słowniku objaśniającym żywego języka wielkoruskiego (ros. Толковый словарь живого великорусского языка) Dala[2].

Symbolika i użycie

Sztatole symbolizują życie, szacunek dla przodków i upływ czasu. Drewniane naczynie, w którym umieszczona jest świeca, nazywano jandawą (erzja jandava). Jandawa jest wyrzeźbiona z litych pni lipy i powinna przypominać kształtem kaczkę. Sztatol i jandawa są powszechnie stosowane podczas modlitw Raśkeń Ozks (erzja Раськень Озкс), Werja Ozks (erzja Перя озкс) i innych modlitwach erzyjskich[3].

Przypisy

  1. ↑ MASTOR [online], arto-mas.livejournal.com, 24 maja 2016 [dostęp 2021-04-08].
  2. ↑ штатол - это... Что такое штатол? [online], Словари и энциклопедии на Академике [dostęp 2021-04-08] (ros.).
  3. ↑ Raśkeń Ozks 2019, meźe son kadś erźań jožoojmesenť [online], Oĺačiv Rav-Ural, 19 lipca 2019 [dostęp 2021-04-08] (erzja).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.