Szpaciarnia w Januszkowej Górze
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Januszkowa Góra

Właściciel

Lasy Państwowe

Długość

8 m

Głębokość

0 m

Deniwelacja

10,4

Wysokość otworów

411 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku wschodowi

Kod

J.Olk.II-01.26

Położenie na mapie gminy Olkusz
Mapa konturowa gminy Olkusz, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Szpaciarnia w Januszkowej Górze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Szpaciarnia w Januszkowej Górze”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Szpaciarnia w Januszkowej Górze”
Położenie na mapie powiatu olkuskiego
Mapa konturowa powiatu olkuskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Szpaciarnia w Januszkowej Górze”
Ziemia50°18′25″N 19°36′56″E/50,307028 19,615583
Strona internetowa

Szpaciarnia w Januszkowej Górze – schronisko na Januszkowej Górze na północno-zachodnim krańcu Płaskowyżu Ojcowskiego na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[1]. Znajduje się we wsi Podlesie, w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Olkusz[2].

Opis obiektu

Schronisko znajduje się u podstawy wschodniej ściany Turni nad Jaskinią pod szczytem Januszkowej Góry. Jest to zagłębienie o głębokości 2,5 m między Turnią nad Jaskinią a Januszkową Basztą o dnie opadającym ku południu. Powstało na szerokiej szczelinie między tymi skałami. Przed zagłębieniem, w dolnej części stoku znajduje się wał usypany z ziemi wybranej z zagłębienia, po zachodniej stronie są duże bloki skalne[3].

Schronisko powstało w późnojurajskich wapieniach skalistych. Na jego ścianach brak śladów rozmycia przez wodę. Namulisko złożone z gruzu wapiennego zmieszanego z piaskiem, próchnicą i liśćmi. Są w nim większe skalne złomy. Jest w całości widne. Na ścianach rozwijają się glony, mchy i porosty. Pomiędzy skalnymi głazami występują pajęczaki[3].

Historia poznania

Schronisko znane było od dawna. Część jego namuliska została wybrana, prawdopodobnie przez poszukiwaczy szpatu. Z wybranego namuliska usypano przed schroniskiem wał. Ze schroniska pobrano próbki nacieków. Metodą datowania radiowęglowego wiek tych nacieków określono na około 39500-45000[4].

Po raz pierwszy schronisko zostało opisane przez A. Górnego w dokumentacji dla Zarządu Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych woj. katowickiego. Plan opracował M. Szelerewicz[3].

Na Januszkowej Górze jest jeszcze wiele innych jaskiń: Januszkowa Szczelina, Jaskinia Podwójna, Jaskinia Potrójna, Jaskinia Zamkowa, Schronisko na Januszkowej Górze, Schronisko pod szczytem Januszkowej Góry, Schronisko ze Szpatem, Schronisko z Piętrami[5].

Przypisy

  1. ↑ Jerzy Kondracki. Geografia regionalna Polski. Warszawa: PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2.
  2. ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2021-05-20].
  3. 1 2 3 Andrzej Górny, Szpaciarnia w Januszkowej Górze, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2021-05-20].
  4. ↑ Pazdur A., Goslar T., Pawlyta M., Hercman H., Gradziński M. Variations of isotopic composition of carbon in the karst environment from southern Poland, present and past. Radiocarbon, 1999, vol. 41, Nr 1:81-97.
  5. ↑ Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny [dostęp 0121-05-18].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.