Szastazaur
Shastasaurus
Merriam, 1895
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

Ichthyopterygia

Rząd

ichtiozaury

Rodzina

Shastasauridae

Rodzaj

szastazaur

Gatunki
  • S. pacificus Merriam, 1895 (typowy)
  •  ?S. liangae (Yin, 2000)
  •  ?S. sikanniensis (Nicholls i Manabe, 2004)

Szastazaur (Shastasaurus) – rodzaj ichtiozaura z rodziny Shastasauridae. Żył w późnym triasie na terenach dzisiejszej Ameryki Północnej i być może Chin. Jego szczątki odkryto w Kalifornii, Kolumbii Brytyjskiej i Kuejczou[1].

Szkielet młodego Shastasaurus liangae

Gatunek typowy rodzaju Shastasaurus, S. pacificus, został opisany w 1895 roku przez Merriama w oparciu o pięć kręgów, fragmenty żeber i kości łonowe odkryte w Kalifornii. Siedem lat później Merriam opisał kolejne pięć gatunków, jednak później zsynonimizowano je z S. pacificus lub przeniesiono do nowych rodzajów[2]. W 2009 roku Shang i Li przenieśli do rodzaju Shastasaurus gatunek Guizhouichthyosaurus tangae[3], jednak analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Sandera i współpracowników wskazuje, że gatunek ten należy do bardziej zaawansowanego kladu Parvipelvia. Na podstawie tej analizy Sander i in. do Shastasaurus włączyli dwa inne gatunki: S. liangae z Chin – początkowo umieszczony w osobnym rodzaju Guanlingsaurus – oraz S. sikanniensis z Kolumbii Brytyjskiej, początkowo opisany jako drugi gatunek z rodzaju Shonisaurus[1]. Natomiast analiza przeprowadzona przez Ji i współpracowników (2013) wykazała bliższe pokrewieństwo S. sikanniensis i S. liangae z Shonisaurus popularis niż z Shastasaurus pacificus; w związku z tym autorzy pozostawili gatunek S. sikanniensis w rodzaju Shonisaurus, zaś S. liangae – w rodzaju Guanlingsaurus[4]. Niektórzy autorzy uznawali gatunek typowy, S. pacificus, a tym samym cały rodzaj, za nomen dubium[2], jednak odkrycie nowych skamieniałości potwierdziło ważność tego gatunku[1].

Shastasaurus – w rozumieniu Sandera i in., tj. obejmujący gatunki S. pacificus, S. liangae i S. sikanniensis – cechował się bardzo dużymi rozmiarami: S. sikanniensis mógł dorastać do około 21 m długości[5], a pozostałe gatunki także przekraczały 7 m długości. Cechowały się one stosunkowo krótkim pyskiem i bardzo dużą liczbą kręgów (ok. 200 u S. liangae). Pysk był bezzębny[1], choć zęby występowały u młodych S. sikanniensis[5]. Prawdopodobnie szastazaury żywiły się bezmuszlowymi głowonogami i rybami, które „zasysały” w podobny sposób jak niektóre współczesne walenie z grupy zębowców[1].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 P. Martin Sander, Chen Xiaohong, Chen Long, Wang Xiaofeng. Short-snouted toothless ichthyosaur from China suggests Late Triassic diversification of suction feeding ichthyosaurs. „PLoS ONE”. 6 (5): e19480, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0019480. (ang.).
  2. 1 2 Elizabeth L. Nicholls, Makoto Matabe. A new genus of ichthyosaur from the Late Triassic Pardonet Formation of British Columbia: bridging the Triassic-Jurassic gap. „Canadian Journal of Earth Sciences”. 38 (6), s. 983–1002, 2001. DOI: 10.1139/e00-115. (ang.).
  3. Shang Qinhua, Li Chun. On the occurrence of the ichthyosaur Shastasaurus in the Guanling biota (Late Triassic), Guizhou, China. „Vertebrata PalAsiatica”. 47 (3), s. 178–193, 2009. (ang.).
  4. Cheng Ji, Da-Yong Jiang, Ryosuke Motani, Wei-Cheng Hao, Zuo-Yu Sun i Tao Cai. A new juvenile specimen of Guanlingsaurus (Ichthyosauria, Shastasauridae) from the Upper Triassic of southwestern China. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 33 (2), s. 340–348, 2013. DOI: 10.1080/02724634.2013.723082. (ang.).
  5. 1 2 Elizabeth L. Nicholls, Makoto Matabe. Giant ichthyosaurs of the Triassic—a new species of Shonisaurus from the Pardonet Formation (Norian: Late Triassic) of British Columbia. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 24 (4), s. 838–849, 2004. DOI: 10.1671/0272-4634(2004)024%5B0838:GIOTTN%5D2.0.CO;2. (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.