Śródnabłonkowe zmiany dysplastyczne małego stopnia (ang. LSIL)
Śródnabłonkowe zmiany dysplastyczne dużego stopnia (ang. HSIL)
Gruczolakorak (łac. Adenocarcinoma)

System Bethesda (ang. The Bethesda System, TBS) – klasyfikacja obrazów cytologicznych uzyskanych rozmazów z pochwowej części szyjki macicy. Klasyfikację zaproponowano w 1988 roku[1], następnie modyfikowano w latach 1991, 2001[2] i 2014[3]. System Bethesda stosowany jest także do klasyfikacji obrazów z biopsji tarczycy[4].

W klasyfikacji Bethesda obraz cytologiczny klasyfikuje się jako:

  • prawidłowy
  • LSIL (ang. low-grade squamous intraepithelial lesion) – śródnabłonkowe zmiany dysplastyczne małego stopnia – odpowiednik CIN I
  • HSIL (ang. high-grade squamous intraepithelial lesion) – śródnabłonkowe zmiany dysplastyczne dużego stopnia – odpowiednik CIN II i CIN III

Poza tym, według najnowszych wytycznych z 2001 roku, wprowadzono określenia dla tych komórek rozmazu, które wykazują cechy morfologiczne nie pozwalające ich zakwalifikować do LSIL czy HSIL; są to ASC (ang. atypical squamous cells), podzielone na podkategorie ASC-US (ang. atypical squamous cells of undetermined significance) i ASC-H (ang. atypical squamous cells – cannot exclude HSIL).

Wzór protokołu oceny cytologicznej rozmazu według wytycznych Bethesda 2001 dla rozmazu z szyjki macicy

A Typ preparatu cytologicznego Konwencjonalny rozmaz cytologiczny albo preparat wykonany inną techniką (np. ThinPrep)
B Jakość rozmazu
BI Rozmaz nadaje się do oceny cytologicznej (obecność lub brak komórek kanałowych szyjki macicy, obecność komórek zapalnych, obecność erytrocytów, inne)
BII Rozmaz nie nadaje się do oceny cytologicznej (nie wykonano procedury technicznej albo preparat opracowany technicznie i oceniony, ale: ubogokomórkowy, zbyt podsuszony, źle utrwalony, nieczytelny z powodu licznych komórek zapalnych, erytrocytów, z innych powodów)
C Ogólna charakterystyka rozmazu
CI Nie stwierdza się cech śródnabłonkowej neoplazji (CIN) ani raka
CII Obraz cytologiczny jest nieprawidłowy (zobacz interpretacja/ wynik)
CIII Inne cechy (np. komórki endometrialne u kobiet ≥ 40 roku życia; zobacz interpretacja/ wynik)
D Ocena za pomocą urządzeń automatycznych
E Badania dodatkowe
F Interpretacja/ wynik
FI Nie stwierdza się cech śródnabłonkowej neoplazji ani raka

a) czynniki infekcyjne

  • Trichomonas vaginalis
  • grzyby, morfologicznie odpowiadające Candida
  • zmiany flory bakteryjnej
  • bakterie morfologicznie odpowiadające Actinomyces
  • zmiany cytologiczne odpowiadające Chlamydia
  • zmiany cytologiczne odpowiadające HSV

b) inne zmiany nienowotworowe

c) komórki gruczołowe po histerektomii

d) atrofia

FII Inne zmiany
Obecność komórek endometrialnych w rozmazie u kobiet ≥ 40 roku życia
FIII Nieprawidłowe komórki nabłonkowe

a) komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego

  • nieprawidłowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego
    • o nieokreślonym znaczeniu (ASC-US)
    • nie można wykluczyć HSIL (ASC-H)
  • zmiana środpłaskonabłonkowa małego stopnia (LSIL) (w tym: HPV/CIN I)
  • zmiana śródpłaskonabłonkowa dużego stopnia (HSIL) (w tym: CIS/ CIN II/ CIN III)
    • z cechami budzącymi podejrzenie inwazji
  • rak płaskonabłonkowy

b) komórki gruczołowe (AGC, ang. atypical glandular cells)

  • nieprawidłowe (atypowe)
    • komórki endocerwikalne
    • komórki endometrialne
    • komórki gruczołowe
  • nieprawidłowe (atypowe)
    • komórki endocerwikalne prawdopodobnie nowotworowe
    • komórki gruczołowe prawdopodobnie nowotworowe
  • gruczolakorak endocerwikalny in situ
  • gruczolakorak
    • endocerwikalny
    • endometrialny
    • pozamaciczny
    • bliżej nieokreślony (NOS, not otherwise specified)
FIV Inne nowotwory złośliwe
G Wyjaśnienia i sugestie

Przypisy

  1. The 1988 Bethesda System for reporting cervical/vaginal cytologic diagnoses: developed and approved at the National Cancer Institute workshop in Bethesda, MD, December 12-13, 1988. „Diagn Cytopathol”. 5 (3), s. 331–334, 1989. PMID: 2791840.
  2. D Solomon, D Davey, R Kurman, A Moriarty i inni. The 2001 Bethesda System: terminology for reporting results of cervical cytology. „JAMA”. 287 (16), s. 2114–2119, 2002. PMID: 11966386.
  3. R Nayar, D Wilbur. The Bethesda System for Reporting Cervical Cytology: A Historical Perspective. „Acta Cytologica”. 61 (4-5), s. 359–372, 2017. PMID: 28693017.
  4. Edmund S. Cibas, The 2017 Bethesda System for Reporting Thyroid Cytopathology, „Thyroid”, 11, 27, 2017, DOI: 10.1089/thy.2017.0500.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.