Sulmin
wieś
Ilustracja
Kościół w Sulminie
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

kartuski

Gmina

Żukowo

Liczba ludności (2020)

580[1]

Strefa numeracyjna

58

Kod pocztowy

83-331[2]

Tablice rejestracyjne

GKA

SIMC

0177460

Położenie na mapie gminy Żukowo
Mapa konturowa gminy Żukowo, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Sulmin”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Sulmin”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Sulmin”
Położenie na mapie powiatu kartuskiego
Mapa konturowa powiatu kartuskiego, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Sulmin”
Ziemia54°18′50″N 18°28′17″E/54,313889 18,471389[3]
Strona internetowa

Sulmin (niem. Richthof, kaszub. Sulmino) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Żukowo na turystycznym Szlaku Kartuskim. Wieś posiada połączenie autobusowe z Kartuzami przez Żukowo. W miejscowości znajduje się Klub Sportowy Sulmin oraz jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej. Na 2016 planowano rewaloryzację zabytkowego parku podworskiego.

Historia

Miejscowość wzmiankowana po raz pierwszy w 1340 r., kiedy to Krzyżacy nadali jej 40 włók ziemi. Wieś królewska w powiecie gdańskim województwa pomorskiego w II połowie XVI wieku[4]. W okresie Rzeczypospolitej szlacheckiej Sulmin był królewszczyzną, częstą zmieniającą dzierżawców (jednym z nich był Eduard Friedrich von Conradi). W 1808 r. we wsi osiedlił się i wybudował dwór Carl Friedrich Gralath.

W latach 1949-1950 w dawnym kościele poewangelickim znajdowało się Małe Seminarium Duchowne Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego, będące prywatną kościelną szkoła średnią. W 1979 kościół został kupiony na własność przez rzeźbiarza Włodzimierza Wieczorkiewicza i jego żonę Jolantę Cerebież-Tarabicką, którzy odrestaurowali go w latach 1980-1985, adaptując na cele mieszkalne oraz urządzając w nim prywatną galerię sztuki (Galeria Sulmin). W 2005 wybuchł pożar, który strawił dachy i wnętrze galerii. Nowi właściciele Alicja Solarewicz-Zawierucha i Mariusz Zawierucha ponownie odrestaurowali kościół i we wrześniu 2012 ponownie otworzyli tu prywatną galerię. Obecnie Galeria Sulmin mieści trzy niezależne ekspozycje, a w głównej sali odbywają się koncerty[5].

W latach 1945-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Zabytki

Według rejestru zabytków NID[6] na listę zabytków wpisane są:

  • kościół ewangelicki, obecnie galeria sztuki, k. XIX w., nr rej.: 735 z 11.10.1976
  • dawny cmentarz ewangelicki, k. XIX w., nr rej.: A-1891 z 28.02.2013
  • kaplica grobowa rodziny Gralath, pocz. XIX w., nr rej.: j.w.
  • park dworski, pocz. XIX w., nr rej.: A-1891 z 28.02.2013 (dec. → d. cmentarz ewangelicki)
  • oficyna, 2 poł. XIX w., nr rej.: j.w.

Grobowiec rodzinny potomków Daniela Gralatha (burmistrza Gdańska) wybudowany został w 1818[7] przez mistrza murarskiego Koeniga, mistrza blacharskiego Trimtera oraz czeladników murarskich o nazwiskach Sasse i Bornack. Wyremontowany od sierpnia do grudnia 2012 ze środków budżetu Gdańska[8], skrywa zwłoki Carla Friedricha Gralatha (zm. 1818), Jamesa Balfoura (zm. 1849), Georga Friedricha Gralatha (zm. 1853), Emilii Julii Gralath (zm. 1863), Stanislausa Carla Gralatha (zm. 1864), Ernestyny Amalii Foller (zm. 1867) oraz Marii Maquet (zm. 1907)[9].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Urząd Gminy w Żukowie, Raport o stanie gminy Żukowo za 2020r. [online], Biuletyn Informacji Publicznej - Urząd Gminy w Żukowie, 31 maja 2020 [dostęp 2021-09-01].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1239 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 133525
  4. ↑ Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 89.
  5. ↑ Galeria Sulmin Sala Weslena Gdańsk Gdynia Trójmiasto Wesele nad morzem [online], www.galeriasulmin.pl [dostęp 2018-03-01].
  6. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 46 [dostęp 2017-03-26].
  7. ↑ Gdańsk wyremontuje grobowiec Gralathów. trojmiasto.pl, 18 listopada 2011.
  8. ↑ Uchwała Nr XX/358/11 Rady Miasta Gdańska z dnia 24 listopada 2011 roku. [dostęp 2014-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 lutego 2014)].
  9. ↑ Marek Adamkowicz "Gdańszczanin umiera za Unię", Dziennik Bałtycki 15.04.2013

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.