Strocki
Typ herbu

szlachecki

Alternatywne nazwy

Krocią, Krociusz, Kruki, Naza, Strocia, Strocyusz, Strossi, Strozzi,Strozik, Trzy Księżyce

Pierwsza wzmianka

XVI wiek

Herb Strocki jego odmiany
Strocki I
Strocki II (Krociusz)
Strocki III
Strocki IV
Herb Strozzich według współczesnej rekonstruckji
Herb zatwierdzony w Polsce Strozzim, według rekonstrukcji Szymańskiego

Strocki (Krocią, Krociusz, Kruki, Naza, Strocia, Strocyusz, Strossi, Strozzi, Strozik, Trzy Księżyce) – polski herb szlachecki, pochodzenia włoskiego.

Opis herbu

Herb Strocki występował w kilku wariantach. Na bazie herbu Strocki, utworzono herb Krociusz (Nowakowski, Trzy Księżyce).

Księga Herbowa Rodów Polskich J.Ostrowskiego opisuje herb następująco[1][2]:

  • Strocki I (Strocia, Krocią, Kruki, Naza, Trecki, Strossi): W polu trzy półksiężyce rogami do góry: 2 i 1.

Porównaj z Trecki, nazwiskiem nadanem Krzysztofowi Trecyuszowi czyli Tretce w 1580 przez Stefana, króla polskiego u Piekosińskicgo i z Krocyuszem i Stroceuszem w pamiętniku sandomierskim. Herb nadany przez króla Stefana wyobrażał trzy księżyce w słup, górny i dolny rogami do góry, średni rogami na dół.

  • Strocki II (Krociusz): W polu błękitnym trzy półksiężyce złote w pas, rogami w prawo. Nad hełmem korona.
  • Strocki III: W polu złotym, na pasie czerwonym trzy półksiężyce srebrne w pas, rogami w prawo. Klejnot: sokół.
  • Strocki IV: W polu złotym, na pasie czerwonym trzy półksiężyce srebrne w pas, rogami do góry.

Józef Szymański spekuluje, że oryginalny herb zatwierdzony w Polsce Strozzim mógł mieć trzy półksiężyce rogami do góry, w słup[3].

Najwcześniejsze wzmianki

Herb pochodzi bezpośrednio od włoskiego herbu rodziny Strozzi, którego początki mają według legend sięgać 313 roku. Współcześnie herb ten jest na Zachodzie rekonstruowany podobnie do Strockiego III, ale z jednym półksiężycem i klejnotem - pięcioma piórami strusimi; dwoma złotymi między trzema czerwonymi[4][5]

W polsce herb pojawił się za sprawą nobilitacji (indygenatu) dla Annibale i Nicolo Strozzich od Zygmunta Starego, dokładna data nie jest znana[3]. Nobilitowani przybyli z Florencji z królową Boną i dali początek rodzinie osiadłej w XVI i XVII stuleciu w województwie ruskim[1].

Rekonstrukcja nazwana Strocki I została przez Ostrowskiego wykonana na podstawie niejasnych przesłanek pochodzących od Niesieckiego, Piekosińskiego, Borkowskiego, Żernickiego i z Pamiętników sandomierskich. Strocki II przytoczył Ostrowski za Chrząńskim, zamieniając jednak tynkturę księżyców na złotą. Strocki III pochodzi z herbarza Rietstapa. Strocki IV to wariant według ustnego opisu księcia Strozzi, żonatego z Branicką i Teatro Araldico przez Tettoni i Saladini[1].

Ostrowski podkreśla trudność w ustaleniu właściwego wyglądu herbu zwracając uwagę na jego podobieństwo do innych, bliskich Strockiemu czasem pierwszego pojawienia się, nazwą, jak i wyglądem, takich jak np. Trecki[1].

Herbowni

rodzina Strozzi

Tadeusz Gajl wymienia następujące nazwiska herbownych[6]:

Strocki I, III i IV: Strocki.

Strocki II: Krocki, Nowakowski, Strocki, Strozzi.

Zobacz też

  • Krociusz - herb powstały na bazie herbu Strocki.
  • Nowakowski - herb powstały na bazie herbu Krociusz.

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Juliusz Karol Ostrowski: Księga herbowa rodów polskich. T. 2. Warszawa: Główny skład księgarnia antykwarska B. Bolcewicza, 1897-1906, s. 372-373.
  2. ↑ Juliusz Karol Ostrowski: Księga herbowa rodów polskich. T. 1. Warszawa: Główny skład księgarnia antykwarska B. Bolcewicza, 1897-1906, s. 605-606.
  3. 1 2 Józef Szymański: Herbarz rycerstwa polskiego z XVI wieku. Warszawa: DiG, 2001, s. 269. ISBN 83-7181-217-5.
  4. ↑ House of names - Strozzi. [dostęp 2010-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (13 lutego 2010)].
  5. ↑ House of names - Strozzi. [dostęp 2010-10-02].
  6. ↑ Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007. ISBN 978-83-60597-10-1.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.