Stoposkoczek grzebykopalcy
Paradipus ctenodactylus[1]
(Vinogradov, 1929)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Nadgromada

żuchwowce

Gromada

ssaki

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Rodzina

skoczkowate

Podrodzina

skoczki

Rodzaj

Paradipus
Vinogradov, 1930[2]

Gatunek

stoposkoczek grzebykopalcy

Synonimy
  • Scirtopoda ctenodactyla Vinogradov, 1929[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Stoposkoczek grzebykopalcy[5] (Paradipus ctenodactylus) – gatunek ssaka z podrodziny skoczki (Dipodinae) w obrębie rodziny skoczkowatych (Dipodidae).

Zasięg występowania

Stoposkoczek grzebykopalcy występuje na pustyniach Kara-kum i Kyzył-kum w Turkmenistanie, w Uzbekistanie i południowym Kazachstanie[6].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy naukowo opisał w 1929 roku rosyjski zoolog Boris Winogradow nadając mu nazwę Scirtopoda ctenodactyla[3]. Holotyp pochodził z Repetek, w Turkmenistanie[7]. Jedyny żyjący współcześnie przedstawiciel rodzaju stoposkoczek[5] który opisał w 1930 roku również Boris Winogradow[2].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[6].

Etymologia

  • Paradipus: gr. παρα  para „blisko, obok”[8]; rodzaj Dipus A.E.W. Zimmermann, 1780 (skoczek).
  • ctenodactylus: gr. κτεις kteis, κτενος ktenos „grzebień”[9]; δακτυλος daktulos „palec”[10].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 140–165 mm, długość ogona 180–225 mm, długość ucha 32–40 mm, długość tylnej stopy 75–84 mm; masa ciała 112–185 g[11].

Ekologia

Stoposkoczek grzebykopalcy potrafi przemieszczać się z prędkością do 9 m/s. Wykonuje skoki o długości do 3 m, na wysokość do 1,5 m. Cechą charakterystyczną tego gatunku jest umiejętność wykonywania pionowych skoków w miejscu[4].

Stoposkoczek grzebykopalcy zasiedla tereny piaszczystych pustyń porośniętych krzewami. Kopie nory o długości do 5 m, do 3 m w głąb poniżej powierzchni terenu. Młode przychodzą na świat 2 razy do roku w miotach po 1–6 (średnio 3–4). Młode samice nie mają miotu w pierwszym roku swojego życia. Stoposkoczek grzebykopalcy chętnie zjada młode pędy krzewów (zwykle z gatunku saksauł biały), trawy i nasiona. Najprawdopodobniej nie jada pokarmów pochodzenia zwierzęcego. Gdy temperatury powietrza spadają poniżej -16 do -18 °C, hibernuje[4].

Przypisy

  1. ↑ Paradipus ctenodactylus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 B.S. Vinogradov. On the classification of Dipodidae(Rodentia). I. Cranial and dental characters. „Известия Академии Наук СССР”. 10, s. 333, 1930. (ros. • ang.).
  3. 1 2 B.S. Vinogradov. [On the classification of Dipodidae (Rodentia)]. „Doklady Akademii nauk SSSR”. 4, s. 248, 1929. (ros.).
  4. 1 2 3 F. Cassola, Paradipus ctenodactylus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-10-29] (ang.).
  5. 1 2 Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 230. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  6. 1 2 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 322. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  7. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Paradipus ctenodactylus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-10-29].
  8. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 161.
  9. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 63.
  10. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 67.
  11. ↑ J. Michaux & G. Shenbrot: Family Dipodidae (Jerboas). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 95–96. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.