Stenomesson
Ilustracja
Stenomesson miniatum
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

amarylkowate

Rodzaj

Stenomesson

Nazwa systematyczna
Stenomesson Herbert
Appendix: 40 (1821)[3]
Typ nomenklatoryczny

non designatus[4]

Synonimy
  • Chrysiphiala Ker Gawl.
  • Pucara Ravenna
  • Sphaerotele C.Presl[3]

Stenomesson Herb.rodzaj roślin z rodziny amarylkowatych. Obejmuje 18 gatunków, występujących w zachodniej Ameryce Południowej, w Boliwii, Kolumbii, Ekwadorze, Peru i północnym Chile[3].

Nazwa rodzaju pochodzi od greckich słów στενό (steno – wąsko) i μέσον (meson – w środku), odnosząc się do budowy okwiatu tych roślin[5].

Morfologia

Stenomesson miniatum
Pokrój
Wieloletnie rośliny zielne[6].
Pęd
Cebula[6].
Liście
Rośliny wypuszczają raz w roku równowąskie lub taśmowate, siedzące liście, rzadko nibyogonkowe[6].
Kwiaty
Niemal wzniesione lub zwisłe, zebrane w kwiatostan, wyrastający na pełnym głąbiku, wspartym dwiema zwykle wolnymi podsadkami. Okwiat promienisty, lejkowato-rurkowaty, rurkowaty lub dzwonkowaty, różnobarwny, ale nigdy biały. Listki okwiatu wpierw zrośnięte w długą rurkę, następnie krócej rozchylone. Rurka silnie rozszerzona około środka, następnie lekko zwężona u gardzieli. Pręciki zrośnięte w miseczkę, często ząbkowaną pomiędzy nitkami pręcików. Główki pręcików w czasie kwitnienia krótko wzniesione i tworzące wokół szyjki słupka nibyrurkę. Szyjka słupka zakończona jest główkowatym, rzadziej trójklapowym znamieniem[6].
Owoce
Stożkowata, pękająca torebka. Nasiona spłaszczone, oskrzydlone, o czarnej lub brązowej łupinie[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna
Rodzaj z plemienia Stenomesseae (Eucharideae), podrodziny amarylkowych Amaryllidoideae z rodziny amarylkowatych Amaryllidaceae[7].
Wykaz gatunków[3]
  • Stenomesson aurantiacum (Kunth) Herb.
  • Stenomesson breviflorum Herb.
  • Stenomesson campanulatum Meerow
  • Stenomesson chilense Ravenna
  • Stenomesson chloranthum Meerow & van der Werff
  • Stenomesson ecuadorense Meerow, Oleas & L.Jost
  • Stenomesson flavum (Ruiz & Pav.) Herb.
  • Stenomesson gasteroides Ravenna
  • Stenomesson leucanthum (Ravenna) Meerow & van der Werff
  • Stenomesson miniatum (Herb.) Ravenna
  • Stenomesson moldenkei Traub
  • Stenomesson parvulum Ravenna
  • Stenomesson pauciflorum (Lindl. ex Hook.) Herb.
  • Stenomesson pearcei Baker
  • Stenomesson rupense Ravenna
  • Stenomesson tubiflorum (Meerow) Meerow
  • Stenomesson vitellinum Lindl.
  • Stenomesson weberbaueri (Vargas) Ravenna

Zagrożenie

Gatunki S. leucanthum i L. parvulumkrytycznie zagrożone, a S. campanulatum, S. flavum, S. gasteroides, S. luteum i S. weberbaueri zagrożone wyginięciem[8].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-18] (ang.).
  3. 1 2 3 4 Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2021-03-02]. (ang.).
  4. Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2021-03-02]. (ang.).
  5. David Gledhill: The names of plants. Wyd. 4. Cambridge University Press, 2008. ISBN 978-0-511-47376-0.
  6. 1 2 3 4 5 A.W. Meerow, D.A. Snijman: Amaryllidaceae. W: Klaus Kubitzki: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons: Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 106. DOI: 10.1007/978-3-662-03533-7. ISBN 978-3-662-03533-7. (ang.).
  7. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2021-03-02]. (ang.).
  8. El libro rojo de las plantas endémicas del Perú. Revista Peruana de Biologia, 2006. [dostęp 2021-03-02]. (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.